Pola Raksa
polska aktorka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pola Raksa, właśc. Apolonia Raksa[1][2] (ur. 14 kwietnia 1941 w Lidzie) – polska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna.
Pola Raksa (1972), fot. Zofia Nasierowska | |
Imię i nazwisko |
Apolonia Raksa |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 kwietnia 1941 |
Zawód |
aktorka |
Współmałżonek |
Andrzej Kostenko |
Lata aktywności |
1960–1999 |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |

Jedna z najwybitniejszych aktorek w historii polskiej kinematografii[3]. W latach 60. i 70. XX wieku uchodziła za symbol seksu w polskim kinie[4][5]. Najbardziej znana z roli Marusi w serialu Czterej pancerni i pies (1966–1970)[6]. Wystąpiła też w filmach: Szatan z siódmej klasy (1960), Panienka z okienka (1964), Popioły (1965), Przygoda z piosenką (1968), Pogoń za Adamem (1970), Aria dla atlety (1979) i Uprowadzenie Agaty (1993)[7]. Za swój wkład w polską kulturę otrzymała Złoty Krzyż Zasługi (1974) i Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” (1979)[8]. W 2003 czytelnicy czasopisma „Super Express” nazwali ją najpiękniejszą ze wszystkich polskich blondynek[9].
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Wczesne lata
Urodziła się w Lidzie, ówcześnie mieście powiatowym II Rzeczypospolitej Polskiej będącym pod okupacją ZSRR (obecnie położonym na terenie Białorusi), w rodzinie katolickiej[10] jako córka Zofii i Edwarda Raksy[11]. Po II wojnie światowej rodzice z niechęcią porzucili rodzinny dom, przenieśli się do nowej Polski i zamieszkali we Wrocławiu-Leśnicy[9]. Wkrótce rodzina przeprowadziła się do Jeleniej Góry, gdzie jej matka pracowała jako krawcowa, a ojciec zajmował się czapnictwem. Apolonia Raksa wychowywała się w towarzystwie dwóch młodszych sióstr, Jolanty i Izabeli[11], uczęszczała do jeleniogórskiej Szkoły Podstawowej Nr 4 i I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego[12]. Naukę kontynuowała w I Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu[13]. Po ukończeniu liceum, rozpoczęła studia wyższe na wydziale filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim[14][15]. Będąc studentką pierwszego roku dołączyła do zespołu kabaretu „Kalamburek”[16], w którym debiutowała w 1960 roku w sztuce „Anioł Sterany”[17].
Kariera
Na jesieni 1959 roku w barze mlecznym we Wrocławiu fotoreporter Piotr Barącz zaproponował jej udział w sesji zdjęciowej na rzecz fotoreportażu[18], który ukazał się w styczniu 1960 roku w czasopiśmie dla młodzieży „Dookoła Świata”[5]. Uroda dziewczyny zwróciła uwagę Marii Kaniewskiej, reżyserki kompletującej obsadę do reżyserowanego przez siebie filmu Szatan z siódmej klasy (1960), który stał się filmowym debiutem Poli Raksy. Wkrótce dostała dość dużą rolę w filmie Rzeczywistość (1960). W rezultacie przerwała studia polonistyczne i rozpoczęła naukę na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi. Studia ukończyła w 1964 i do 1968 była aktorką Teatru Powszechnego w Łodzi (zadebiutowała 6 marca 1964).
W 1968 przeniosła się do Teatru Współczesnego w Warszawie, gdzie występowała do 1986 roku.
Do końca lat 80 XX w. pojawiała się też na scenie Teatru Telewizji, między innymi w sztuce Mgiełka. Po latach przerwy zagrała w 1993 roku w filmie Uprowadzenie Agaty, i – jak dotychczas – była to jej ostatnia rola filmowa. Z kolei jej ostatnim występem teatralnym był udział w 1997 roku w spektaklu Listy naszych czytelników Zbigniewa Herberta w reżyserii Zdzisława Wardejna wystawianym w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Z kina wycofała się w 1993 roku i konsekwentnie nie udziela wywiadów[14].
Zajmuje się różnymi formami plastyki (w tym również strojami). Jej dziełem były kostiumy w recitalu Ewy Błaszczyk w Teatrze Studio w Warszawie (1999)[14]. Od początku 1998 roku przez kilka kolejnych lat prowadziła w „Rzeczpospolitej” rubrykę o modzie.
Życie prywatne
W latach 1964–1970 była żoną Andrzeja Kostenki, reżysera, scenarzysty i operatora filmowego, z którym ma syna Marcina (ur. 1967)[19].
Filmografia
Odznaczenia i nagrody
- Złoty Krzyż Zasługi (1974)[20]
- Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1979)
- Srebrne Odznaczenie im. Janka Krasickiego[21]
- Nagroda indywidualna II Telewizyjnego Festiwalu Teatrów Dramatycznych za rolę Julii w przedstawieniu Romeo i Julia Shakespeare’a w Teatrze Powszechnym w Łodzi podczas II Telewizyjnego Festiwalu Teatrów Dramatycznych (1965)
- Nagroda Srebrna Maska najpopularniejsza aktorka (1967, 1969, 1970)
- Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia za serial telewizyjny Czterej pancerni i pies (1967)
- Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie, nagroda pisma „Sowietskij Ekran” za Zosia (1967)
Odniesienia w kulturze
- Za jej Poli Raksy twarz każdy by się zabić dał – tak o urodzie Poli Raksy śpiewał Grzegorz Markowski z zespołu Perfect w piosence „Autobiografia”. Autorem tekstu jest Bogdan Olewicz.
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.