Paktofonika

Paktofonika (w skrócie PFK) – polski zespół hip-hopowy. Grupę założyli w 1998 r. Piotr „Magik” Łuszcz (znany wcześniej z występów w zespole Kaliber 44) oraz Sebastian „Rahim” Salbert, wkrótce do składu dołączył Wojciech „Fokus” Alszer^[1]. Z grupą współpracowali Sebastian „DJ Bambus” Michalski i Marcin „Sot” Zięba. Wszyscy ci muzycy współtworzyli kolektyw PFK Kompany z Piotrem „DJ-em Haemem” Jończykiem, Rafałem „Śliwką Tuitam” Śliwiakiem, Tomaszem „Sivem” Łykiem, Dariusz „Kipperem” Łamaczem, Ewą „Meą” Rapacz i Wojciechem „Minixem” Kotowiczem^[2]. Grupa została rozwiązana w 2003 roku, w niepełna trzy lata po śmierci Magika. Działalność koncertową kontynuowało PFK Kompany, a Rahim, Fokus i DJ Bambus utworzyli grupę Pokahontaz.

Paktofonika

Inne nazwy	PFK, PFK Squad, Pakt Trzech
Rok założenia	1998
Rok rozwiązania	2003
Pochodzenie	Polska (Katowice, Mikołów)
Gatunek	hip-hop
Aktywność	1998–2003 2022–
Wydawnictwo	Gigant Records
Powiązania	Kaliber 44, 3xKlan, Pokahontaz, Pijani Powietrzem, Ego
Skład
Wojciech „Fokus” Alszer Sebastian „Rahim” Salbert
Byli członkowie
Piotr „Magik” Łuszcz (zmarły)
Współpracownicy
Sebastian „DJ Bambus” Michalski Marcin „Sot” Zięba PFK Kompany: Piotr „DJ Haem” Jończyk Rafał „Śliwka Tuitam” Śliwiak Tomasz „Siv” Łyko Ewa „Mea” Rapacz Dariusz „Kipper” Łamacz Wojciech „Minix” Kotowicz
Instrumentarium
sampler, gramofon, automat perkusyjny
Odznaczenia
fryderyk 2001

Dyskografię zespołu stanowią tylko dwa albumy studyjne: nagrodzona Fryderykiem Kinematografia (2000) i Archiwum kinematografii (2002) oraz minialbum Jestem Bogiem (2001).

Historia

Grupa została założona w 1998 r. z inicjatywy Wojciecha „Fokusa” Alszera^[1], przy pomocy Piotra ,,Magika" Łuszcza oraz Sebastiana ,,Rahima" Salberta.

Pierwsze utwory zespołu („Priorytety”, „Ja to ja” i „Gdyby”) powstały w październiku 1998 roku. Następnie skład uzupełnił DJ Bambus oraz beatbokser Marcin „Sot” Zięba. Produkcje zespołu zyskały zainteresowanie wytwórni R.R.X., z którą Paktofonika podpisała umowę. Ostatecznie w wyniku nieporozumień kontrakt został zerwany. Wiosną 2000 roku zespół podpisał nowy kontrakt płytowy z wytwórnią Gigant Records. Wakacje tego roku grupa spędziła w Witten w Niemczech, gdzie nagrała utwór „2 kilo” z niemieckimi artystami. Muzycy nagrali również freestyle’e, w których uczestniczyli Magik, Fokus, Kams i L.O.

W marcu do sprzedaży trafiła kompilacja Usta Miasta Kast zrealizowana przez Igora „IGS-a” Sobczyka. Na płycie znalazł się wspólny utwór Paktofoniki i składu JedenSiedem zatytułowany „A robi się to tak...”. 18 grudnia tego samego roku ukazała się pierwsza płyta zespołu, zatytułowana Kinematografia. Na wydawnictwie znalazły się utwory „Chwile ulotne” i „Jestem Bogiem”, które cieszyły się znaczną popularnością w Polsce, oba notowane na listach przebojów Polskiego Radia. Do produkcji debiutu posłużyły m.in. sample z piosenek „Those Were The Days My Friend” – Mary Hopkin i „Suzanna” z repertuaru The Art Company. Ponadto w utworze „Jestem Bogiem” wykorzystano m.in. fragment rozmowy telefonicznej anonimowego słuchacza z redaktorem Radia Maryja, znanej jako Trzy słowa do ojca prowadzącego.

26 grudnia 2000 roku, osiem dni po premierze debiutu, rankiem o godzinie 6.15 Łuszcz wyskoczył przez okno ze swojego mieszkania w Katowicach-Bogucicach. W stanie ciężkim został przetransportowany do szpitala, gdzie około godziny 6.45 zmarł. Domniemaną przesłanką jego działania była próba uniknięcia zasadniczej służby wojskowej poprzez symulowanie złego stanu zdrowia psychicznego, które w konsekwencji doprowadziło do rzeczywistego uszczerbku na zdrowiu.

3 marca 2001 w Katowicach odbył się pierwszy koncert zespołu po śmierci „Magika”, podczas którego dwóm pozostałym raperom Paktofoniki towarzyszył głos zmarłego muzyka emitowany z taśmy^[3]. Po śmierci Magika zespół kontynuował działalność koncertową, emitując fragmenty wykonywane przez Magika ze ścieżki dźwiękowej^[1]. Koncertowy skład uzupełnili ponadto Sebastian „DJ Bambus” Michalski i popularny w podziemiu artystycznym beatbokser Marcin „Sot” Zięba, którego udział w występach stanowił novum na polskiej scenie muzyki hip-hopowej^[1].

W roku 2001 fragment utworu „Ja to ja”, śpiewany gościnnie przez Piotra „Gutka” Gutkowskiego, znalazł się w telewizyjnej reklamie lodów^[4]. Odbyło się to bez zgody zespołu, lecz w porozumieniu z wydawnictwem Gigant Records^[4]. Wkrótce potem ukazał się minialbum Jestem Bogiem, na którym znalazły się 3 utwory z pierwszej płyty oraz 5 remiksów i teledysk. W kwietniu roku 2002 zespół zostaje nagrodzony Fryderykiem za najlepszy album hiphopowy w roku 2001. 25 września tego samego roku została wydana druga, pożegnalna płyta zespołu pt. Archiwum kinematografii^[5], a której znalazły się m.in. utwory zarejestrowane podczas sesji nagraniowych pierwszej płyty. Materiał w obawie przed zarzutami środowiska hip-hopowego o komercjalizację nie był promowany podczas koncertów^[1].

21 marca 2003 roku zespół zagrał pożegnalny koncert w Spodku w Katowicach^[6]. Wraz z biletami uczestnicy koncertu otrzymywali płytę z utworami zespołu. Wydano także relację z koncertu w formie DVD i VHS, jednak w 2005 roku jej sprzedaż została wstrzymana, ponieważ ukazała się nielegalnie^[7]. 16 grudnia 2008 została wydana książka autorstwa Macieja Pisuka „Paktofonika. Przewodnik Krytyki Politycznej”, obejmująca scenariusz do filmu o Paktofonice i ostatnich latach życia Piotra „Magika” Łuszcza^[8]. Rok później rozpoczęto prace nad ekranizacją scenariusza. Reżyserii filmu zatytułowanego Jesteś Bogiem podjął się Leszek Dawid^[9]. Sceny do filmu o Paktofonice zostały nakręcone w Katowicach pomiędzy marcem a majem 2011 roku^[10][11]. Natomiast jego premiera odbyła się 21 września 2012 roku^[12].

W 2020 roku w Polsce ukazała się biografia autorstwa Sebastiana "Rahima" Salberta i Przemysława Corso wydana nakładem Wydawnictwa SQN.^[13]

Paktofonika Live Band na Pol’and’Rock Festival 2024

W 2022 "Fokus" i "Rahim" wrócili do koncertowania pod szyldem Paktofoniki chcąc w ten sposób uczcić 22-lecie krążka Kinematografia i 20-lecie Archiwum Kinematografii, od tamtego momentu zorganizowano liczne koncerty w całej Polsce, jak i również za granicą (m.in. USA, Kanada, Holandia, Wielka Brytania, Irlandia, Norwegia i Islandia)^[14][15][16].

Dyskografia

Albumy

Rok	Tytuł	Pozycja na liście	Sprzedaż	Certyfikat
		POL [17]
2000	Kinematografia Data: 18 grudnia 2000 Wydawca: Gigant Records, Universal Music PL Format: CC, CD, LP	2	POL: 100 000+[18]	ZPAV: platynowa płyta[19]
2002	Archiwum kinematografii Data: 25 września 2002 Wydawca: Gigant Records, Universal Music PL Format: CC, CD	3

Minialbumy

Rok	Tytuł	Pozycja na liście
		POL [17]
2001	Jestem Bogiem Data: 7 czerwca 2001 Wydawca: Koch PL Format: CC, CD, LP	30

Ścieżki dźwiękowe

Rok	Tytuł	Pozycja na liście	Sprzedaż	Certyfikat
		POL [17]
2012	Muzyka z filmu Jesteś Bogiem (oraz DJ 5:CET) Data: 5 października 2012 Wydawca: Universal Music Polska Format: CD, digital download	6	POL: 15,000+[18]	ZPAV: złota płyta[20]

Kompilacje różnych wykonawców Rok Tytuł Utwór Źródło 2000 Klan CD#13 Data: 2000 Wydawca: Klan „Priorytety (Suchy Remix)” [21] 19 południk – Katowice Data: 2000 Wydawca: brak (nielegal) „Chwile ulotne” [22] Usta Miasta Kast Data: marzec 2000 Wydawca: Gigant Records „A robi się to tak...” (oraz JedenSiedem) [23] To my, rugbiści Data: grudzień 2000 Wydawca: T1-Teraz „Chwile ulotne” [24] 2001 Robię swoje 2 Data: maj 2001 Wydawca: Camey Studio „Chwile ulotne” [25] 19 południk – własnym torem Data: 2001 Wydawca: Blend Records „W pełnej gotowości” [26] Blokersi Data: 29 września 2001 Wydawca: T1-Teraz „Jestem Bogiem (Remix)” [27] 2002 Blokowisko Data: 2002 Wydawca: SPV „C.D. kinematografii” [28] DJ Haem – Atomistyka Data: 2002 Wydawca: Blend Records „Intro” [29]

Single Rok Tytuł Pozycja na liście Album LP3 [30] RH [31] 2000 „Ja to ja”[32] 42 2 Kinematografia Inne notowane utwory Rok Tytuł Pozycja na liście Album SLiP [33] 30 ton [34] RH [31] 2001 „Jestem Bogiem” 5 25 1 Kinematografia 2002 „Chwile ulotne” 1 30 — „—” oznacza, że singel nie był notowany na danej liście. Inne Rok Tytuł Uwagi Źródło 2001 Jestem Bogiem Data: 2001 Wydawca: Gigant Records/Doperacja 12" LP [35] 2002 Archiwum kinematografii Data: 2002 Wydawca: Gigant Records 12" LP [36] 2003 Paktofonika Data: 21 marca 2003 Wydawca: Gigant Records Promo CD [37] 2004 Pożegnalny koncert Data: 26 kwietnia 2004 Wydawca: Universal Music Polska VHS, DVD [38]

Teledyski

Rok	Tytuł	Reżyseria/Realizacja	Album	Źródło
2001	„Jestem Bogiem”	Grzegorz Lewandowski, Arkadiusz Tomiak, Andrzej Tomczak, Aleksandra Dembska, Paweł Maliszczak	Kinematografia	[39]
2002	„Chwile ulotne”	Hidi, H22 Film Production, Doperacja		[40]
2012	„Jestem Bogiem”	Michał Jaskulski	Muzyka z filmu Jesteś Bogiem	[41]
2023	„Mechaniczna Pomarańcza”	Przedmarańcza	Archiwum Kinematografii	[42]

Filmografia

Rok	Tytuł	Uwagi	Źródło
2009	Paktofonika. Hip-Hopowa podróż do przeszłości[a]	reportaż, scenariusz i reżyseria: Marta Dzido, Piotr Śliwowski	[43]
2012	Jesteś Bogiem	film fabularny, reżyseria: Leszek Dawid	[12]

Nagrody i wyróżnienia

Rok	Kategoria/Tytułem	Nagroda	Nota	Źródło
2001	Album Roku – Hip-Hop (Kinematografia)	Fryderyk	Laur	[44]
2003	Nagroda czytelników Magazynu Hip-hop	Magazynek	Laur	[45]

Uwagi

1. Produkcja na rzecz TVP Kultura. Współtwórcy: Paweł Matula: montaż, Paweł Majak: zdjęcia, Jacek Gołąb: dźwięk, Piotr Gburek: światło, Łukasz Borzęcki: producent.