Oswald Potocki

Oswald Potocki herbu Pilawa (ur. 15 grudnia 1866 w Bursztynie, zm. 22 lutego 1920 w Toruniu) – działacz społeczno-narodowy, wiceprezes Towarzystwa Naukowego.

Oswald Potocki

Pilawa
Rodzina	Potoccy herbu Pilawa
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1866 Bursztyn[1]
Data i miejsce śmierci	22 lutego 1920 Toruń
Ojciec	Nikodem Józef Potocki
Matka	Ludwika Jabłonowska
Żona	Maria Gajewska
Odznaczenia

Życiorys

Był synem Nikodema majora wojsk austriackich i Ludwiki Jabłonowskiej, właścicielki dóbr mariampolskich, wnukiem Karola Jabłonowskiego. Student wydziału prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego^[2][3]. 26 października 1893 poślubił Marię Gajewską i przeniósł się do rodzinnego majątku żony w Piatkowie, w 1894 został członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Opuszczając Małopolskę Wschodnią część dóbr mariampolskich: Mariampol, Wołczków i Oswaldówka w powiecie stanisławowskim sprzedał Marii Torosiewicz w 1895^[4]. 4 lutego 1918 wybrany został w skład zarządu jako wiceprezes Towarzystwa. Dzięki jego wsparciu finansowemu udało się latem 1919 dla Towarzystwa zakupić gmach Muzeum. Wspierał materialnie również będąc członkiem od jesieni 1917 Towarzystwo Śpiewu "Lutnia". Razem z żona zasilał fundusz dla ofiar wojny zbierając fundusze za pośrednictwem pisma Żebraczek Bezdomnych wydawanego w latach 1916–1918. Oswald Potocki był oficerem rezerwy wojska austriackiego, zaangażował się jako jeden z przywódców w działalność Organizacji Wojskowej Pomorza. Założył wraz z innymi ziemianami komitet „Ratujmy dzieci” który organizował zbiórkę funduszy dla najbardziej potrzebujących w zaborze rosyjskim^[2][3].

W grudniu 1918 został powołany do udziału w pracach Podkomisariatu Naczelnej Rady Ludowej w Gdańsku^[2]. Brał udział w przygotowaniach francuskiego tłumaczenia materiałów przeznaczonych dla Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu w celu udokumentowania polskości Pomorza. Brał udział w obradach polsko–niemieckiej komisji w Gdańsku w lipcu 1919 występując jako rzecznik interesów polskich. 24 stycznia 1920 został mianowany komisarycznym wójtem Frydrychowa. Zmarł bezpotomnie po krótkiej chorobie w Toruniu, pochowany został na cmentarzu w Pluskowęsach. Żona Maria zginęła 30 czerwca 1927 tragicznie w wypadku w Napolu^[5].

Za działalność w Wojskowej Organizacji Pomorza odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari^[6].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – nr 49^[3]

Przypisy

1. Dane biograficzne na stronie Sejmu Wielkiego
2. Kolekcja VM ↓, s. 4.
3. Polak (red.) 1993 ↓, s. 169.
4. Adam (1850-1919) RedA.(1. 1. ) R. Krechowiecki Adam (1850-1919) RedA.(1. 1. ) R., Gazeta Lwowska. 1895, nr 136, „Biblioteka Jagiellońska, 501 V czasop.”, 16 czerwca 1895, s. 3 (pol.).
5. Bożena Osmólska-Piskorska "Oswald Potocki" hasło [w] Polski Słownik Biograficzny, T 28, wyd. Wrocław 1984, str.116-117
6. „Dziennik Personalny” (R.3, nr 24), Warszawa, 1 sierpnia 1922, s. 569.

Bibliografia

• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Oswald hr. Potocki. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.47-3747 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-09].