Osocze krwi
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Osocze krwi (plazma) – zasadniczy płynny składnik krwi, w którym są zawieszone elementy morfotyczne (komórkowe). Stanowi ok. 55% objętości krwi[1][2]. Osocze uzyskuje się z krwi pobranej po odwirowaniu elementów morfotycznych lub za pomocą zabiegu plazmaferezy[3] Gdy dojdzie do krzepnięcia osocza, wydziela się skrzep, a pozostały płyn to surowica[4].
Nazwę plazma wprowadził czeski fizjolog Jan Evangelista Purkyně; pochodzi ona od późnołacińskiego słowa plasma, a ono od starogreckiego πλάσμα plasma „kształt, odlew, obraz”[5].
Właściwości
Podsumowanie
Perspektywa
Osocze krwi jest płynem składającym się przede wszystkim z wody, transportującym cząsteczki niezbędne komórkom (elektrolity, białka, składniki odżywcze), ale również produkty ich przemiany materii[1]. Z powodu zdolności krzepnięcia odgrywa podstawową rolę w hemostazie. Białka osocza pełnią różne funkcje: odpowiadają za równowagę kwasowo-zasadową, ciśnienie onkotyczne, lepkość osocza, obronę organizmu, a w przypadku głodu są źródłem aminokwasów dla komórek. Osocze ma na ogół zabarwienie słomkowe[6], ale może przybierać także inne barwy w zależności od stanu fizjologicznego organizmu i spożytych pokarmów, np.:
- zielony – u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną,
- brązowy – w przypadku chorób wątroby,
- żółta – w przypadku spożycia dużej ilości tłuszczu[7].
Skład osocza człowieka:
- 90–92% – woda
- 6–8% – białka
- albuminy (ok. 58% białek osocza)
- globuliny (ok. 37% białek osocza)
- globuliny α1
- globuliny α2
- globuliny β
- globuliny γ
- fibrynogen (ok. 4% białek osocza)
- inne białka krzepnięcia krwi
- białka regulatorowe
- białka dopełniacza
- inne substancje rozpuszczone
- lipoproteiny: chylomikrony, HDL, IDL, LDL, VLDL
- jony wapnia, sodu, potasu, żelaza, wodoru, chlorkowe, wodorowęglanowe
- gazy oddechowe
- składniki odżywcze (glukoza, cholesterol, aminokwasy, witaminy, kwasy tłuszczowe)
- zbędne produkty metabolizmu (np. mocznik, kwas mlekowy, kreatynina, bilirubina, amoniak)[1][2].
W medycynie osocze jest stosowane jako jeden z preparatów krwiopochodnych, np.:
Zobacz też
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.