Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plazmafereza – proces separacji osocza (ręcznej lub przy pomocy automatycznych urządzeń do plazmaferezy), jego obróbki i ponownego podania dawcy lub wymiana osocza krwi lub jego składników z krążenia i do krwiobiegu. Jest to zatem terapia zewnątrzustrojowa (zabieg medyczny wykonywany poza organizmem). Plazmafereza lecznicza – przede wszystkim lecznicza wymiana osocza – pozostaje szeroko stosowaną techniką hemaferezy leczniczej, znajdującą zastosowanie w leczeniu wielu chorób. Można ją przeprowadzić przy łóżku chorego bez konieczności przewożenia pacjenta. W trakcie pandemii COVID-19 Komisja Europejska uruchomiła specjalny fundusz ułatwiający zakup aparatów do plazmaferezy w celu szerszego pozyskiwania osocza ozdrowieńców po infekcji COVID-19 i podawanie jej chorym z powikłanym przebiegiem[1][2].
Pobiera się mniej więcej tyle samo krwi pełnej od biorcy, co od dawcy. Pobrana krew jest następnie rozdzielana za pomocą wirówek w oddzielnych pomieszczeniach, osocze jest oddzielane z zestawu do pobierania do pojemnika satelitarnego, a czerwone krwinki wracają do dawcy. Niebezpieczeństwo związane z tą metodą polegało na tym, że jeśli niewłaściwe krwinki czerwone zostaną zwrócone dawcy, może wystąpić poważna i potencjalnie śmiertelna reakcja na transfuzję. Wymaganie od dawców recytowania ich nazwisk i numerów identyfikacyjnych na zwróconych workach z krwinkami czerwonymi minimalizowało to ryzyko. Ta procedura stała się w dużej mierze przestarzała na rzecz metody zautomatyzowanej.
Metoda ta wykorzystuje bardzo podobny proces. Różnica polega na tym, że pobieranie, separacja i powrót są wykonywane wewnątrz maszyny podłączonej do dawcy przez igłę w ramieniu, zazwyczaj w żyle odłokciowej. Zestaw do poboru krwi z dwiema igłami doprowadza krew do separatora, a po odwirowaniu składniki krwi odprowadza ponownie do organizmu, jednocześnie usuwając osocze. Stałe przetaczanie płynów utrzymuje równowagę hemodynamiczną. Nie ma ryzyka otrzymania niewłaściwych krwinek czerwonych. Większość dawców dobrze toleruje procedurę[2][3]
Można wyróżnić trzy ogólne typy plazmaferezy:
Plazmafereza typu autologicznego i wymiennego jest stosowana w leczeniu różnych zaburzeń, w tym układu odpornościowego, takich jak zespół Goodpasture'a, zespół Guillaina-Barrégo, toczeń, miastenia gravis i zakrzepowa plamica małopłytkowa[5][6].
Powikłania najczęściej związane są z wkłuciem centralnym, utratą osoczowych czynników krzepnięcia i hipokalcemią z powodu podania antykoagulantów z cytrynianem sodu[6].
Powikłania plazmaferezy dzieli się na:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
