Loading AI tools
wieś w województwie świętokrzyskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nakol – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[3][5].
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | |
Wysokość |
151,5 m n.p.m. |
Liczba ludności (2021) |
77[1] |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
28-221[2] |
Tablice rejestracyjne |
TSZ |
SIMC |
0802136[3] |
Położenie na mapie gminy Osiek | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego | |
50°29′06″N 21°25′58″E[4] |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W bezpośrednim sąsiedztwie wsi przebiegają wały wiślane, z kolei po przeciwległej stronie przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65 (tzw. LHS); a przez wieś biegną dwie drogi gminne, tj. nr 4233046 do Lipnika i nr 4233025 do Sworonia, która to łączy się poprzez tunel kolejowy z drogą nr 4233023 do Trzcianki.
Nieciekawą panoramę stanowią zabudowania Kopalni Siarki Osiek, będące w jej bezpośrednim sąsiedztwie, czy nasyp wysokiego przejazd kolejowego, jak i przyległość wałów wiślanych (ogólnie – na cały widok wokoło wioski).
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1578 roku, wtedy to według regestru poborowego tylko Jan Turski miał tu 4 zagrodników z rolą, a pozostali Turscy w sumie 4 zagrodników z rolą razem[6].
II. Palatinatus Sandomiriensis. 1. Districtus Sandomiriensis an. 1578. Par. Niekraszow.
Nakolie lasz (dziś Nakol, tj. w 1886 r.), Joannis Turski, hort. c. argo 4.
Turskich, hort. c. argo 4[uwaga 1].
Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w 1885 roku[7].
NAKOL, wieś nad rzeką Wisłą, powiat sandomierski, gmina Tursko, parafia Niekrasów, odległość 33 wiorsty od Sandomierza; ma 23 domy, 116 mieszkańców, 130 mórg ziemi włościańskiej.
Wchodzi w część składową dóbr Ossala, które co prawda w 1874 roku uległy rozdziałowi, a w których w uszczuplonym obszarze pozostał folwark Ossala z wsiami: Ossala, Nakol, Niekrasów, Trzcianna Górna i Trzcianna Dolna (nie mylić z Trzcianna Folwarczną). Cała rozległość dominialna tych dóbr to 700 mórg, w tym: 242 mórg gruntów ornych i ogrodów, 66 mórg łąk, 64 mórg pastwisk, 317 mórg lasu, 31 mórg nieużytków; 4 budynki murowane a 17 z drewna; stosuje się tu płodozmian 5– i 6-polowy; las nieurządzony; nadto jest tu młyn wodny oraz pokłady torfu. Z kolei podział tej rozległości dominialnej na wsie rozkładał się następująco: Ossala z 62 osadami mieszkalnymi, z gruntem 598 mórg; Nakol z 18 osadami mieszkalnymi, z gruntem 110 mórg; Niekrasów z 26 osadami mieszkalnymi, z gruntem 279 mórg; Trzcianna Górna z 26 osadami mieszkalnymi, z gruntem 276 mórg; Trzcianna Dolna z 11 osadami mieszkalnymi, z gruntem 101 mórg[8].
W 1886 roku Nakol jest jedną z części składowych ówczesnej parafii Niekrasów, która z kolei wchodzi w skład ówczesnego dekanatu sandomierskiego (ale dawniej jeszcze do dekanatu staszowskiego) i liczy wówczas 2230 dusz[8].
Kolejna wzmianka o Nakolu z 1867 roku, wskazuje, że wchodził on w skład gminy Tursko, z urzędem gminy w Strużkach. Wówczas to sądem okręgowym dla gminy był IV Sąd Okręgowy w Staszowie (tam też była stacja pocztowa). Gmina miała 8781 mórg rozległości ogółem (w tym 5083 mórg włościańskich) i 4613 mieszkańców (w tym 1,4 proc. pochodzenia żydowskiego, tj. 63 żydów). W skład gminy wchodziły jeszcze: Antoszówka, Dąbrowa, Luszyca, Matyaszów, Niekrasów, Niekurza, Okrągła, Ossala, Pióry, Rudniki, Szwagrów, Strużki, Sworoń, Trzcianka, Tursko Małe, Tursko Wielkie, Tursko Wola, Zaduska Kępa i Zawada[9].
Współczesna struktura demograficzna wioski Nakol na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS-u, z prezentacją danych z 2002 roku[10]:
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. |
POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w przedziałach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | 0-9 | 10-19 | 20-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80+ | ||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 77 | 7 | 12 | 12 | 13 | 7 | 7 | 8 | 9 | 2 | |||
– | odsetek | % | 100 | 9,1 | 15,6 | 15,5 | 16,9 | 9,1 | 9,1 | 10,4 | 11,7 | 2,6 | |||
1. | WEDŁUG PŁCI | ||||||||||||||
A. | Mężczyzn | os. | 42 | 6 | 7 | 5 | 7 | 6 | 3 | 4 | 4 | – | |||
– | odsetek | % | 54,5 | 7,8 | 9,1 | 6,4 | 9,1 | 7,8 | 3,9 | 5,2 | 5,2 | – | |||
B. | Kobiet | os. | 35 | 1 | 5 | 7 | 6 | 1 | 4 | 4 | 5 | 2 | |||
– | odsetek | % | 45,5 | 1,3 | 6,5 | 9,1 | 7,8 | 1,3 | 5,2 | 5,2 | 6,5 | 2,6 |
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. |
POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w grupach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | Mężczyzn | Kobiet | |||||||||||||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 77 | 42 | 35 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 100 | 54,5 | 45,5 | ||||||||||||||
1. | W WIEKU | ||||||||||||||||||
A. | Przedprodukcyjnym | os. | 19 | 13 | 6 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 24,7 | 16,9 | 7,8 | ||||||||||||||
B. | Produkcyjnym | os. | 43 | 25 | 18 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 55,9 | 32,5 | 23,4 | ||||||||||||||
a. | mobilnym | os. | 30 | 17 | 13 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 39 | 22,1 | 16,9 | ||||||||||||||
b. | niemobilnym | os. | 13 | 8 | 5 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 16,9 | 10,4 | 6,5 | ||||||||||||||
C. | Poprodukcyjnym | os. | 15 | 4 | 11 | ||||||||||||||
– | odsetek | % | 19,4 | 5,1 | 14,3 |
Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Wieś Nakol położona jest 12 km na wschód, północny wschód od Połańca; 20 km na wschód, południowy wschód od Staszowa; 21 km na zachód, południowy zachód od Tarnobrzega i ok. 22 km na północ od Mielca leżąc na wysokości 152 m n.p.m.
W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Nakola zawarty w tabeli 1[11].
Nazwa wsi – miasta | Nazwy części wsi – miasta |
Nazwy obiektów fizjograficznych – charakter obiektu |
---|---|---|
I. Gromada TURSKO WIELKIE | ||
|
|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.