Mosty Średzkie

Mosty Średzkie, to zespół czterech mostów, stanowiących przeprawę nad rzeką Bystrzyca we Wrocławiu, w rejonie osiedla Leśnica. Mosty zlokalizowane są w ciągu ulic: Ulica Kosmonautów – Ulica Średzka^[a], stanowiących część drogi krajowej nr 94. Na Mosty Średzkie składają się dwa mosty stare wybudowane w 1948 roku w miejscu zburzonych podczas działań wojennych i dwa mosty nowe wybudowane w 1995 roku. Mosty wschodnie, stary i nowy, przerzucone są nad głównym korytem rzeki Bystrzyca^[b]. Mosty zachodnie, stary i nowy, przerzucone są nad ramieniem bocznym – młynówką odprowadzającą wodę z Młyna Leśnica^[c]. Obecnie, po regulacjach rzeki przeprowadzonych także w tym rejonie, dla potrzeb budowy Zbiornika Mietków, z dawnej młynówki pozostał końcowy odcinek zasilany wodami potoku Leśna.

Mosty Średzkie

nowy most zachodni, za nim po prawej przyczółek starego mostu zachodniego
Poprzednie nazwy	Mosty Leśnickie
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław osiedle Leśnica
Most Średzki wschodni nowy
Przeszkoda	Bystrzyca
Długość	59 m
Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników	13,47 m 7 m 2 m
Liczba przęseł	1
Data budowy	1995
Most Średzki zachodni nowy
Przeszkoda	młynówka – ramię Bystrzycy
Długość	22 m
Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników	13,47 m 7 m 2+2,25 m
Dopuszczalna masa pojazdu	30 t
Liczba przęseł	1
Data budowy	1995
Most Średzki wschodni stary
Poprzednie nazwy	Południowy, Weistritz Brücke
Przeszkoda	Bystrzyca
Długość	50,8 m
Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników	9,6 m 7,5 m 0,85+1,3 m
Liczba torów tramwajowych	2
Data budowy	1912
Data zburzenia	1945
Data odbudowy	1948
Most Średzki zachodni stary
Poprzednie nazwy	Północny, Mühlgrabenbrücke
Przeszkoda	młynówka – ramię Bystrzycy
Długość	21,25 m
Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników	10,55 m 7,55 m 2 x 1,5 m
Liczba torów tramwajowych	2
Data budowy	1912
Data zburzenia	1945
Data odbudowy	1948
Położenie na mapie Wrocławia Mosty Średzkie
Położenie na mapie Polski Mosty Średzkie
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mosty Średzkie
51°08′41,9″N 16°52′24,9″E

W skład tego zespołu mostów wchodzą następujące mosty:

• nowy most Średzki wschodni
• nowy most Średzki zachodni
• stary most Średzki wschodni (Weistritz Brücke^[1])
• stary most Średzki zachodni (Mühlgrabenbrücke)^[1].

Nowe mosty zostały wybudowane na południu, powyżej mostów starych.

Historia

Obecne mosty, to konstrukcje wybudowane już w okresie powojennym. W miejscu tym istniały przeprawy mostowe znacznie wcześniej. Początkowo były to mosty drewniane, które w ciągu historii ulegały wielokrotnie zniszczeniom i były odbudowywane. Przed wojną istniały w tym miejscu mosty łukowe, betonowe, wybudowane w latach 1909–1912 podczas regulacji rzeki. Zniszczone podczas działań wojennych w 1945 roku, zostały odbudowane w 1948 roku. W 1952 roku przeprowadzono przez mosty wybudowaną linię tramwajową do Leśnicy. Znaczące zwiększenie natężenia ruchu wymusiło budowę nowych mostów, równolegle do starych, tak aby rozdzielić kolidujący na ze sobą na starych mostach ruch samochodowy i tramwajowy. Przed wybudowaniem w 1995 roku nowych mostów dla ruchu tramwajowego, podwójna linia tramwajowa redukowana była przed mostami starymi do pojedynczego toru, a ruch tramwajowy odbywał się w pasie drogowym. Obecnie nowe mosty zapewniają możliwość przeprawy na dwóch torach dla ruchu tramwajowego, a na starych mostach pozostawiono jezdnię dla ruchu kołowego^[2].

Zestawienie

Mosty Średzkie

most	przeszkoda	rok budowy współczesnego mostu[3]	rok budowy wcześniejszego mostu[2]	długość[3]
Most Średzki wschodni nowy	Bystrzyca	1995	---	59
Most Średzki zachodni nowy	młynówka	1995	---	22
Most Średzki wschodni stary	Bystrzyca	1948	1912	51,8
Most Średzki zachodni stary	młynówka	1948	1912	21,25

Konstrukcja

Mosty stare, to mosty jednoprzęsłowe, żelbetowe. Nawierzchnia jezdni bitumiczna. Nowe mosty zostały wybudowane również jako jednoprzęsłowe o konstrukcji w postaci łuku z pełnościennym ustrojem nośnym, żelbetowym. Nawierzchnia jezdni, w której przebiegają dwa tory tramwajowe, również bitumiczna^[3].

Uwagi

1. od strony centrum miasta, na kierunku ze wschodu na zachód
2. przyczółki wschodnie tych mostów położone są na prawym brzegu rzeki Bystrzyca, teren osiedla Złotniki i Stabłowice, przyczółki zachodnie położone są na lewym brzegu rzeki, na języku rozdzielczym Bystrzycy i młynówki
3. przyczółki wschodnie tych mostów położone są na prawym brzegu młynówki, na języku rozdzielczym Bystrzycy i młynówki, przyczółki zachodnie położone są na lewym młynówki, teren osiedla Leśnica

Przypisy

1. Mosty Średzkie na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2010-01-29)
2. Spis polskich i niemieckich nazw ulic, placów i mostów osiedli: Leśnica, Marszowice, Mokra, Pustki, Ratyń, Żar. lesnica.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-23)]. NIEOFICJALNA STRONA WROCŁAWSKIEGO OSIEDLA (dostęp 2010-01-29)
3. ZDiUM - mosty (dostęp 2010-01-29)

Zobacz też

• Wrocławskie mosty i kładki

Linki zewnętrzne

• Mosty Średzkie na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2010-01-29)
• Mosty Średzkie w Wikimapii (dostęp 2010-01-29)