Most drewniany z 1500 roku w Toruniu
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Most drewniany z 1500 roku w Toruniu – najstarszy most na Wiśle w Toruniu, jeden z najdłuższych w ówczesnej Europie i najdłuższy w Polsce, o konstrukcji drewnianej, istniejący w latach 1500 – ok. 1880. Znajdował się w centrum miasta, jego prawy przyczółek zlokalizowany był na wysokości ul. Mostowej, a lewy na wysokości obecnej ul. Majdany[potrzebny przypis].
 Najstarszy most Torunia z 1500, widziany w 1684 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | |
| Data budowy |
1500 |
| Data zburzenia |
ok. 1880 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie Torunia  | |
 53°00′24,2″N 18°36′35,6″E | |
W 1496 roku król Polski Jan I Olbracht wydał przywilej na wybudowanie stałego mostu przez Wisłę. Trzy czwarte kosztów miał pokryć król. Most zbudowany w 1500 roku przez mistrza Piotra Postillego z Budziszyna. Podczas budowy mostu powstały umocnienia na lewobrzeżnym przedmieściu. W chwili oddania go do użytku był to drugi (po krakowskim) stały most przez Wisłę[1].
Most wychodził on na ulicę Mostową. Mimo jego niszczenia przez krę co kilkanaście-kilkadziesiąt lat, stale go odbudowywano. Był najdłuższym mostem drewnianym w Polsce i jednym z najdłuższych w Europie[potrzebny przypis].
W XIX wieku most był chroniony przez fort Przyczółek Mostowy[2][3].
Od 14 sierpnia 1873 roku w Toruniu równolegle istniał most żelazny i most drewniany był coraz mniej używany. Po kolejnych zniszczeniach przez krę około 1880–1881 roku, już go nie odbudowano, rozbierając część pozostałą po zniszczeniu[potrzebny przypis].
Most w całości zbudowany był z drewna. W Wiśle umieszczono 6-8 filarów, każdy składający się z kilkudziesięciu pali wbitych w dno rzeki i powiązanych ze sobą. Na obu wlotach mostu wybudowano budynki strażnicze i skarbowe, pobierające opłatę za przejazd[potrzebny przypis].
Kilkanaście metrów przed każdą z przypór, zbudowano w rzece niezależne konstrukcje osłonowe, przejmujące na siebie największą energię uderzenia wiosennej kry, która stanowiła największe zagrożenie dla mostu. Kilkanaście razy w jego historii most był znoszony na wiosnę przez wezbraną wodę lub topiącą się krę. Zawsze go odbudowywano, w zależności od możliwości skarbu miasta po roku lub po kilku latach. W historii opisano przypadek bogatej rodziny kupieckiej, podróżującej w XVI wieku przez most. Kra zniosła prawie cały most, zostawiając tylko fragment z jego powozami. Bogaty uratowany kupiec ofiarował wówczas znaczne sumy dziękczynne dla toruńskiej katedry świętych Janów[potrzebny przypis].
W pewnym okresie jedna z części mostu była podnoszona, dla ułatwienia żeglugi po Wiśle. Do dziś zachowały się zdjęcia mostu z ok. 1890 roku, z budynkami strażniczymi przy jego wlocie od strony Starego Miasta[potrzebny przypis].
- Nazwa ulicy Mostowej wychodzącej na opisywany most, najbardziej reprezentacyjnej w ówczesnym Toruniu, która dziś nie wychodzi już na żaden most[potrzebny przypis].
- Pozostałości mostu w korycie rzeki, odsłonięte przez Wisłę w lipcu 2015 roku[potrzebny przypis].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
