Marian Kociniak

Marian Kociniak (ur. 11 stycznia 1936 w Warszawie, zm. 17 marca 2016 tamże^[1]) – polski aktor filmowy i teatralny.

Marian Kociniak

Marian Kociniak (2003)
Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1936 Warszawa
Data i miejsce śmierci	17 marca 2016 Warszawa
Zawód	aktor teatralny i filmowy
Współmałżonek	Grażyna Kociniak
Lata aktywności	1958–2013
Zespół artystyczny
Teatr Ateneum w Warszawie
Odznaczenia

Marian Kociniak, okres PRL

Dłoń Mariana Kociniaka odciśnięta na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach

Rondo Mariana Kociniaka w Warszawie

Tablica pamiątkowa na budynku w którym mieszkał Marian Kociniak

Życiorys

Grób Mariana i Grażyny Kociniaków na Cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie

Grób Mariana i Grażyny Kociniaków na Cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie

Uczeń technikum budowy silników, następnie absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1959); uczeń Ludwika Sempolińskiego. Od 1959 do 2010 prawie bez przerw występował w macierzystym Teatrze Ateneum, od 2010 współpracował z Teatrem na Woli^[2].

Na ekranie zadebiutował w 1960 w filmie Niewinni czarodzieje. Zagrał w ponad 30 filmach. Ogólnopolską rozpoznawalność zapewniła mu kreacja Franka Dolasa w polskiej trylogii komediowej Jak rozpętałem drugą wojnę światową^[3]. Zagrał także murgrabiego w filmie i serialu Janosik Jerzego Passendorfera oraz przyjaciela tytułowego bohatera w serialu Jan Serce. Gościnnie zagrał w serialach Wojna domowa, Sukces i Głęboka woda. Grał w filmach reżyserowanych przez Andrzeja Wajdę: Niewinni czarodzieje, Danton, Pan Tadeusz.

Często występował w Teatrze Telewizji, m.in. w Łuku Triumfalnym, Moskwie Pietuszki, Elegii dla jednej pani, Igraszkach z diabłem, Stawce większej niż życie oraz w spektaklu Coś w rodzaju miłości (łącznie 80 ról). Występował również w Kabarecie Starszych Panów. Współpracował także z radiem, występując w magazynie 60 minut na godzinę, gdzie tworzył parę z Andrzejem Zaorskim w skeczach z serii „Kulisy srebrnego ekranu”, natomiast wykonywana przezeń piosenka „Powtórka z rozrywki” rozpoczyna program pod tym samym tytułem na antenie Programu III Polskiego Radia.

Występował w popularnych spektaklach kabaretowych: Hemar (1987, w reżyserii Wojciecha Młynarskiego) i Tuwim – kabaret (1991, w reżyserii Emiliana Kamińskiego).

Od początku kariery nie wyrażał zgody na wywiady. Wyjątek stanowił wywiad dla TVP Info z okazji 50-lecia pracy artystycznej. Z tej samej okazji w kwietniu 2010 trafił do księgarń wywiad rzeka z aktorem pt. Spełniony, autorstwa Remigiusza Grzeli^[4][5].

W 2003 podczas VIII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach artysta odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. W 2013 roku zakończył karierę.

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010^[6] i 2015^[7]. Zmarł w szpitalu 17 marca 2016 w wieku 80 lat. Został pochowany 23 marca 2016 obok swojej żony na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ulicy Żytniej w Warszawie^[8] (kwatera 12-4-1a)^[9].

Życie prywatne

Przez ponad 50 lat^[10] był żonaty z Grażyną Kociniak (zm. 11 lutego 2016), montażystką filmową, należącą do Stowarzyszenia Filmowców Polskich^[11][12]. Mieli jedną córkę^[13].

Marian Kociniak był stryjecznym bratem aktora Jana Kociniaka^[14].

Filmografia

1960: Niewinni czarodzieje – widz na koncercie jazzowym 1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc – Niebora 1962: Gangsterzy i filantropi – klient obsługiwany przez kelnera 1962: Czerwone berety – Grzegorz Warecki 1963: Wiano – kumpel Staszka 1963: Przy torze kolejowym – mężczyzna[15] 1964: Pięciu – Kazio 1965: Wyzywajem ogoń na siebja – Jan Tyma 1965: Sobótki – Karol 1965: Stawka większa niż życie – Piotr (odc. 1) 1965: Ballada wigilijna 1966: Wojna domowa – hydraulik Edek (odc. 9) 1966: Marysia i Napoleon – oficer, strażnik przed pałacem 1966: Pożegnanie z Marią – Piotr 1966: Chudy i inni – „Partyjny” 1966: Bariera – tramwajarz z „17" na szyi 1967: Słońce wschodzi raz na dzień – partyzant „Mały” 1968: Ostatni po Bogu – porucznik Piotr Kwiatkowski 1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową – st. strzelec Franek Dolas 1970: Dzięcioł – reporter z programu „W co się bawić” 1970: Akcja Brutus – porucznik Krysiak 1971: Niebieskie jak Morze Czarne – Adam 1971: Gwiazda Wytrwałości – rotmistrz Iwanowski 1974: Święty Mikołaj pilnie poszukiwany – „Nieprzytulany”

1974: Najważniejszy dzień życia – Stefan Kozłowski (odc. 2) 1974: Janosik – Murgrabia 1974: Janosik (serial) – Murgrabia 1979: Gwiazdy poranne – Piotr Łoboda 1979: Igraszki z diabłem – Marcin Kabat 1981: Jan Serce – Piotr Krukowski, przyjaciel Jana 1981: Czarne złoto − Paul Budach 1982: Danton – Lindet 1983: Fucha – kamieniarz „Zgred” 1984: Miłość z listy przebojów – Jul, ojciec Elizy 1985: Odwet – David Ryder 1987: Trójkąt bermudzki – Jarek 1987: Cyrk odjeżdża – Jan Kossakowski, treser lwów 1989: Rififi po sześćdziesiątce – Andrzej Nowisz 1992: Smacznego, telewizorku – dziadek 1993: Do widzenia wczoraj. Dwie krótkie komedie... – Roman (cz. 1) 1995: Sukces – Dydak 1999: Pan Tadeusz – Protazy 2000: Kalipso – Henryk Roszponka 2001: Myszka Walewska – Ryszard Tomczyk, dziadek Myszki 2005: Król Edyp – sługa 2009: Ostatnia akcja – Kazik Iwanowski 2012: Spadkobiercy – ojciec Harriet i Harry’ego 2013: Głęboka woda – profesor (odc. 1, 11 i 12)

Dubbing

• 1979: Porwanie Savoi – Bordet
• 1980: Krach Operacji Terror – generał Sawinkow
• 1985: Przyłbice i kaptury – furtian (odc. 3)
• 1985: C.K. Dezerterzy – sierżant Zajicek
• 1999: Atlantis II – Jaguar / Strażnik kryształu
• 1999: Faust: The Seven Games of the Soul – Mefistofeles
• 2000: Odyseja: W poszukiwaniu Ulissesa – Heryseusz
• 2003: Jak rozpętałem drugą wojnę światową (gra komputerowa) – Franek Dolas

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w pracy artystycznej” (2001)^[16]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)
• Złoty Krzyż Zasługi (1974)
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010)^[17]
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji I stopnia za wybitne kreacje aktorskie w programach artystycznych Polskiego Radia (1977)
• Nagroda za najlepszą drugoplanową rolę męską (Czarnowąsego) w Moskwa – Pietuszki na 1. Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej (1993)

Upamiętnienie

• Imię Mariana Kociniaka nosi od 2022 roku rondo na skrzyżowaniu ulic Międzynarodowej i Zwycięzców w Warszawie, na Saskiej Kępie.^[18]
• Na domu przy ulicy Międzynarodowej, w którym mieszkał aktor znajduje się tablica pamiątkowa.