Loading AI tools
polska pisarka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maria Dorota Leopoldyna Czapska h. Leliwa, ps. Dorota Obuchowicz, Maria Strzałkowska, Dorota Thun (właśc. hrabianka Hutten-Czapska, przydomku ani tytułu nie używała, ur. 6 lutego 1894 w Pradze[2], zm. 11 czerwca 1981 w Maisons-Laffitte k. Paryża) – polska historyczka literatury, eseistka, autorka wspomnień, siostra Józefa Czapskiego, wnuczka Emeryka Hutten-Czapskiego.
| Maria Dorota Leopoldyna Czapska | |
 Maria Dorota Hutten-Czapska | |
 Odmiana hrabiowska herbu Leliwa nadana rodowi Hutten-Czapskich | |
| Rodzina |
Hutten-Czapskich |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 lutego 1894 |
| Data i miejsce śmierci |
11 czerwca 1981 |
| Ojciec |
Jerzy Hutten-Czapski (1861–1930) |
| Matka |
Józefa Thun-Hohenstein (1867–1903) |
| Rodzeństwo |
Leopoldyna (1887–1969), |
| Odznaczenia | |
 | |
Córka Jerzego Jana i Józefy z Thun-Hohensteinów[2]. Pochodziła z najzamożniejszej gałęzi rodu Czapskich, która posiadała olbrzymie, odziedziczone po Radziwiłłach latyfundia w okolicy Mińska Litewskiego i na Wołyniu.
W latach 1925–1930 Maria Czapska przebywała w Paryżu jako stypendystka, zbierając materiały do swej biografii Adama Mickiewicza (La vie de Mickiewicz, 1931). Po powrocie do kraju umieszczała różne artykuły i recenzje literackie w ważniejszych periodykach i gazetach i współpracowała z Polskim Słownikiem Biograficznym, gdzie umieściła m.in. wiele biogramów dotyczących swej rodziny, np. Józefa Napoleona Czapskiego.
W 1939 otrzymała nagrodę literacką „Wiadomości Literackich” za monografię Ludwika Śniadecka z 1938[3].
W czasie okupacji niemieckiej działała m.in. w organizacji Żegota, pomagającej Żydom[4]. W roku 1945 przedostała się przez zieloną granicę do Francji, gdzie pozostała do końca życia[4]. Od roku 1947 do końca życia działała i publikowała w „Kulturze” i mieszkała w siedzibie „Kultury” w Maisons-Laffitte, gdzie też zmarła[4].
Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[5].
Podpisała list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59)[6]. W PRL informacje na temat Marii Czapskiej podlegały cenzurze. Jej nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób z całkowitym zakazem publikacji. Zalecenia cenzorskie dotyczące jej osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną nr 9 z 1975 roku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów zawierały na liście autorów zakazanych jej nazwisko głosząc: „(...) w stosunku do niżej wymienionych pisarzy, naukowców i publicystów przebywających na emigracji (w większości współpracowników wrogich wydawnictw i środków propagandy antypolskiej) należy przyjąć zasadę bezwarunkowego eliminowania ich nazwisk oraz wzmianek o ich twórczości, poza krytycznymi, z prasy, radia i TV oraz publikacji nieperiodycznych o nienaukowym charakterze (literatura piękna, publicystyka, eseistyka)”[7].
Laureatka Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w 1975 roku[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
