Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) – polski urząd administracji rządowej utworzony w 2015[1], obsługujący ministra właściwego do spraw trzech działów administracji rządowej: administracja publiczna, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne[2]. Ministerstwo pod tą nazwą istniało także w latach 1997–2011.
Kompleks budynków ministerstwa od strony ul. Batorego | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
1997, 2015 |
Data likwidacji |
2011 |
Minister | |
Sekretarz stanu | |
Adres | |
ul. Stefana Batorego 5 02-591 Warszawa | |
Strona internetowa |
Utworzenie ministerstwa
Ministerstwo zostało utworzone na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 20 listopada 2015 (obowiązującego od 16 listopada 2015)[1] poprzez przekształcenie dotychczasowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (obsługującego dział sprawy wewnętrzne), do którego włączono część komórek i pracowników dotychczasowego Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji (obsługujących działy administracja publiczna i wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne). Ponadto na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 7 grudnia 2015 (obowiązującego od 27 listopada 2015)[3] dokonano przekształcenia ministerstwa poprzez przekazanie części jego komórek i pracowników (obsługujących sprawy geodezji i kartografii) do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.
Kierownictwo
- Tomasz Siemoniak (PO) – minister spraw wewnętrznych i administracji od 13 maja 2024[4]
- Czesław Mroczek (PO) – sekretarz stanu od 14 grudnia 2023[5]
- Wiesław Szczepański (NL) – sekretarz stanu od 14 grudnia 2023[5]
- Tomasz Szymański (PO) – sekretarz stanu od 14 grudnia 2023[5]
- Wiesław Leśniakiewicz – podsekretarz stanu od 14 grudnia 2023[5]
- Maciej Duszczyk (PL2050) – podsekretarz stanu od 22 grudnia 2023[6], pełnomocnik Rządu ds. Repatriacji od 6 marca 2024[7]
- Bartosz Wiśniakowski – dyrektor generalny[8]
Struktura organizacyjna
W skład ministerstwa wchodzą Gabinet Polityczny Ministra oraz następujące komórki organizacyjne[9]:
- Departament Administracji Publicznej
- Departament Bezpieczeństwa
- Departament Budżetu
- Departament Funduszy Europejskich
- Departament Komunikacji Społecznej
- Departament Kontroli
- Departament Obywatelstwa i Repatriacji
- Departament Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego
- Departament Porządku Publicznego
- Departament Prawny
- Departament Spraw Międzynarodowych i Migracji
- Departament Spraw Obywatelskich
- Departament Teleinformatyki
- Departament Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych
- Departament Zdrowia
- Departament Zezwoleń i Koncesji
- Biuro Administracyjne
- Biuro Dyrektora Generalnego
- Biuro Finansowe
- Biuro Kadr, Szkolenia i Organizacji
- Biuro Ministra
- Biuro Nadzoru Wewnętrznego.
Organy podległe ministrowi lub przez niego nadzorowane[2]:
- Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA
- Komendant Główny Policji
- Komendant Główny Straży Granicznej
- Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej
- Komendant Służby Ochrony Państwa
- Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców
- Inspektor Nadzoru Wewnętrznego
Jednostki organizacyjne podległe ministrowi[10]:
- Centrum Obsługi Projektów Europejskich MSWiA
- Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego
- Zarząd Zasobów Mieszkaniowych MSWiA
- Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA
Jednostki organizacyjne nadzorowane przez ministra[10]:
- Akademia Policji w Szczytnie
- Akademia Pożarnicza
- Wyższa Szkoła Straży Granicznej
- Instytut Technologii Bezpieczeństwa „MORATEX” w Łodzi
- Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy
- Państwowy Instytut Medyczny MSWiA
- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej utworzone przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Historia MSWiA w latach 1997–2011
Utworzenie MSWiA było jednym z elementów reformy centrum administracyjno-gospodarczego rządu zrealizowanej w latach 1996–1997. Zgodnie z ustawą z 21 czerwca 1996[11], wprowadzoną w życie ustawą z 8 sierpnia 1996[12], Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stał się od 1 stycznia 1997 organem właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, ochrony granicy państwa, ochrony przeciwpożarowej, administracji publicznej, stosunków państwa z Kościołem Katolickim oraz innymi kościołami i związkami wyznaniowymi, a także w sprawach z zakresu państwowego nadzoru budowlanego oraz geodezji i kartografii. Szczegółowy zakres działania ministra ustalony został rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z 7 sierpnia 1997[13].
Obsługę ministra zapewniało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, którego organizację określił statut nadany rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z 24 grudnia 1996[14]. Nowy urząd przejął zadania:
- zlikwidowanego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (z wyjątkiem spraw związanych z nadzorem ministra nad Urzędem Ochrony Państwa, który 1 października 1996 podporządkowano bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów),
- zlikwidowanego Urzędu Rady Ministrów (z wyjątkiem spraw związanych z obsługą Prezesa Rady Ministrów i Rady Ministrów, które 1 stycznia 1997 przejęła nowo utworzona Kancelaria Prezesa Rady Ministrów),
- zlikwidowanego Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa (z wyjątkiem spraw związanych z polityką mieszkaniową i rozwojem miast, zagospodarowaniem przestrzennym i większością zagadnień gospodarki nieruchomościami, które 1 stycznia 1997 przejął nowo utworzony Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast podporządkowany bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów, ponadto sprawy związane z geodezją i kartografią 1 stycznia 1997 przejął nowo utworzony Główny Urząd Geodezji i Kartografii podporządkowany Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji).
W drugiej połowie 1999 na mocy ustawy z 8 sierpnia 1996 o Radzie Ministrów[15] oraz ustawy z 4 września 1997 o działach administracji rządowej[16] wprowadzone zostały nowe zasady organizacji ministerstw. Konsekwencją tych zmian było m.in. uchylenie większości przepisów ustawy o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, w której pozostawiono jedynie niektóre regulacje dotyczące uprawnień podległych mu pracowników i funkcjonariuszy. Nową podstawą prawną funkcjonowania MSWiA stało się rozporządzenie Rady Ministrów z 12 października 1999[17] o ponownym utworzeniu urzędu. W kolejnych latach ministerstwo było przekształcane dwukrotnie: na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 13 czerwca 2000[18] część jego komórek i pracowników została przekazana do nowo utworzonego Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, natomiast na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 31 października 2005[19] do MSWiA włączono część komórek i pracowników zlikwidowanego Ministerstwa Nauki i Informatyzacji.
Zgodnie z kolejnymi rozporządzeniami Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji szef MSWiA kierował na przestrzeni lat następującymi działami administracji rządowej[a]:
- administracja publiczna, architektura i budownictwo, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne (1999–2000)[20]
- administracja publiczna, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne (2000–2005)[21][22][23][24][25]
- administracja publiczna, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne (2005)[26]
- administracja publiczna, informatyzacja, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne (2005–2011)[27][28][29]
Statut ministerstwa nadawany był w trybie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów, a od początku 2002 w trybie zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Struktura organizacyjna MSWiA była zmieniana wielokrotnie na podstawie następujących dokumentów: rozporządzeń z 5 listopada 1999[30] i z 12 grudnia 2000[31] oraz zarządzeń z 26 czerwca 2002[32], z 1 kwietnia 2004[33], z 8 listopada 2005[34], z 23 stycznia 2006[35], z 14 marca 2007[36] i z 25 marca 2008[37].
Zlikwidowanie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji nastąpiło na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 21 listopada 2011 (obowiązującego od 18 listopada 2011)[38]. Zgodnie z kolejnymi rozporządzeniami wydanymi tego dnia komórki i pracowników obsługujących działy administracja publiczna, informatyzacja i wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne przekazano do nowo utworzonego Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji[39], natomiast komórki i pracowników obsługujących dział sprawy wewnętrzne przekazano do nowo utworzonego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych[40].
Lista ministrów
Ministrowie spraw wewnętrznych i administracji w latach 1997–2011 oraz od 2015:
Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objęcie
urzędu |
Złożenie
urzędu |
Długość
urzędowania |
Rząd |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | Leszek Miller | 1 stycznia 1997 | 31 października 1997 | 303 dni | Rząd Włodzimierza Cimoszewicza | |
2. | Janusz Tomaszewski | 31 października 1997 | 3 września 1999 | 672 dni | Rząd Jerzego Buzka | |
p.o. | Janusz Pałubicki | 3 września 1999 | 7 października 1999 | 34 dni | ||
3. | Marek Biernacki | 7 października 1999 | 19 października 2001 | 743 dni | ||
4. | Krzysztof Janik | 19 października 2001 | 21 stycznia 2004 | 824 dni | Rząd Leszka Millera | |
5. | Józef Oleksy | 21 stycznia 2004 | 21 kwietnia 2004 | 91 dni | ||
p.o. | Jerzy Szmajdziński | 21 kwietnia 2004 | 2 maja 2004 | 11 dni | ||
6. | Ryszard Kalisz | 2 maja 2004 | 31 października 2005 | 547 dni | Pierwszy rząd Marka Belki | |
Drugi rząd Marka Belki | ||||||
7. | Ludwik Dorn | 31 października 2005 | 7 lutego 2007 | 464 dni | Rząd Kazimierza Marcinkiewicza | |
Rząd Jarosława Kaczyńskiego | ||||||
8. | Janusz Kaczmarek | 7 lutego 2007 | 8 sierpnia 2007 | 182 dni | ||
9. | Władysław Stasiak | 8 sierpnia 2007 | 16 listopada 2007 | 100 dni | ||
10. | Grzegorz Schetyna | 16 listopada 2007 | 13 października 2009 | 697 dni | Pierwszy rząd Donalda Tuska | |
p.o. | Donald Tusk | 13 października 2009 | 14 października 2009 | 1 dzień | ||
11. | Jerzy Miller | 14 października 2009 | 18 listopada 2011 | 765 dni | ||
12. | Mariusz Błaszczak | 16 listopada 2015 | 9 stycznia 2018 | 785 dni | Rząd Beaty Szydło | |
Pierwszy rząd Mateusza Morawieckiego | ||||||
13. | Joachim Brudziński | 9 stycznia 2018 | 4 czerwca 2019 | 511 dni | ||
14. | Elżbieta Witek | 4 czerwca 2019 | 9 sierpnia 2019 | 66 dni | ||
15. | Mariusz Kamiński | 9 sierpnia 2019 | 27 listopada 2023 | 1571 dni | ||
Drugi rząd Mateusza Morawieckiego | ||||||
16. | Paweł Szefernaker | 27 listopada 2023 | 13 grudnia 2023 | 17 dni | ||
Trzeci rząd Mateusza Morawieckiego | ||||||
17. | Marcin Kierwiński | 13 grudnia 2023 | 13 maja 2024 | 152 dni | Trzeci rząd Donalda Tuska | |
18. | Tomasz Siemoniak | 13 maja 2024 | nadal | 223 dni |
Zobacz też
Uwagi
- Spośród wszystkich rozporządzeń w tej sprawie w przypisach wymieniono jedynie te wskazujące działy administracji rządowej, pominięto natomiast rozporządzenia dotyczące zmian w wykazie organów i jednostek podległych lub nadzorowanych albo zmian w zakresie części budżetowych.
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.