Loading AI tools
Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa – urząd administracji rządowej funkcjonujący w Polsce w latach 1987–1997, obsługujący ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, do którego zadań należała realizacja polityki państwa w zakresie gospodarki przestrzennej, gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, budownictwa i inwestycji w stosunku do wszystkich podmiotów gospodarczych, niezależnie od formy własności.
Ministerstwo zostało utworzone ustawą z 23 października 1987 r. (wchodzącą w życie dzień później) w miejsce zniesionego Ministerstwa Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej oraz Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii[1].
Do zadań Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa należała realizacja polityki państwa w zakresie gospodarki przestrzennej, gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, budownictwa i inwestycji w stosunku do wszystkich podmiotów gospodarczych, niezależnie od formy własności, a w szczególności współudział w opracowywaniu założeń polityki przestrzennej i inwestycyjnej oraz opracowywanie założeń polityki budowlanej i mieszkaniowej.
Zapewnienia ładu przestrzennego dokonywano przez:
- współdziałanie w opracowywaniu planu zagospodarowania przestrzennego kraju i regionalnych planów zagospodarowania przestrzennego,
- ustalanie zasad sporządzania projektów planów miejscowych oraz zasad kontroli tych planów,
- prognozowanie zapotrzebowania na grunty przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe,
- ustalanie zasad pozyskiwania i gospodarowania gruntami pod budownictwo,
- współdziałanie w projektowaniu zasad ustalania lokalizacji inwestycji,
- realizację zadań z zakresu organizacji i działania państwowego nadzoru budowlanego,
- organizowanie i nadzorowanie działalności służb geodezyjno-kartograficznych.
Urząd stwarzał warunki do sprawnego i efektywnego funkcjonowania gospodarki przestrzennej, komunalnej i mieszkaniowej oraz budownictwa przez:
- dokonywanie analiz i prognozowanie potrzeb społeczeństwa i gospodarki narodowej w tych dziedzinach, zwłaszcza w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego,
- współdziałanie w opracowywaniu planów społeczno-gospodarczych oraz planu finansowego i budżetu państwa,
- współdziałanie w kształtowaniu systemów ekonomiczno-finansowych, wpływających na działalność przedsiębiorstw państwowych i innych jednostek organizacyjnych,
- inicjowanie i współdziałanie w opracowywaniu zasad kredytowania i finansowania budownictwa mieszkaniowego,
- inicjowanie przedsięwzięć organizacyjnych i ekonomiczno-finansowych, służących efektywnemu wykorzystaniu czynników wytwórczych,
- programowanie rozmieszczenia potencjału budowlanego w układzie terytorialnym kraju,
- opracowywanie i upowszechnianie zasad organizacji i funkcjonowania służb inwestorskich.
Zadaniem urzędu było określanie kierunków rozwoju, inicjowanie, wdrażanie i upowszechnianie postępu naukowo-technicznego oraz współdziałanie w realizacji przekształceń strukturalnych dla zapewnienia nowoczesności i wysokiej jakości budownictwa oraz właściwej eksploatacji zasobów przez:
- współdziałanie w określaniu polityki inwestycyjnej i jej realizację oraz programowanie działalności inwestycyjnej,
- tworzenie warunków do wdrażania i upowszechniania nowoczesnych rozwiązań urbanistycznych i architektonicznych,
- programowanie remontów i modernizacji zasobów,
- współdziałanie w programowaniu prac badawczo-rozwojowych i tworzenie warunków do wdrażania nowoczesnych rozwiązań naukowo-technicznych,
- tworzenie lub inicjowanie tworzenia przedsiębiorstw państwowych, zakładanie i inicjowanie zakładania spółek oraz występowanie z inicjatywą tworzenia jednostek drobnej wytwórczości,
- określanie kierunków przekształceń organizacyjnych w budownictwie i gospodarce komunalnej,
- tworzenie warunków do przepływu informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej w zakresie budownictwa, gospodarki przestrzennej i komunalnej,
- współdziałanie w realizacji polityki licencyjnej, ocena wykorzystania nabytych licencji oraz tworzenie warunków ich racjonalnego wykorzystania,
- ustalanie norm i metod kosztorysowania, ustalanie normatywów projektowania oraz standardów budowlanych,
- kształtowanie zasad i realizacja polityki doboru i doskonalenia kadr kierowniczych w gospodarce przestrzennej i budownictwie,
- opracowywanie i upowszechnianie zasad racjonalnej eksploatacji budynków i budowli,
- współdziałanie w realizacji współpracy gospodarczej z zagranicą,
- określanie zasad oraz przez nadzór, w zakresie ustalonym w odrębnych przepisach, nad realizacją i zapewnieniem efektywności eksportu budownictwa oraz nad współpracą przedsiębiorstw i innych jednostek organizacyjnych z zagranicą,
- inicjowanie i tworzenie wspólnych przedsiębiorstw z zagranicznymi podmiotami gospodarczymi i spółek z udziałem kapitału zagranicznego,
- wykonywanie zadań w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz innych zadań określonych w odrębnych przepisach.
Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa współdziałał w zakresie ustalania zasad racjonalnej i oszczędnej gospodarki materiałami, surowcami, paliwami i energią w budownictwie przez:
- ustalanie i kontrolowanie stosowania norm i normatywów ich zużycia, norm ubytków naturalnych oraz norm jakościowych,
- wprowadzanie zakazów w zakresie stosowania materiałów w budownictwie i gospodarce komunalnej oraz stosowania technologii nadmiernie materiałochłonnych i energochłonnych.
Zadania i obowiązki urzędu jako organu założycielskiego przedsiębiorstw państwowych oraz organu sprawującego nadzór nad działalnością jednostek badawczo-rozwojowych realizowano w zakresie:
- miejscowego planowania przestrzennego,
- budownictwa, w tym budownictwa mieszkaniowego,
- gospodarki gruntami i wywłaszczania nieruchomości,
- urbanistyki i architektury,
- projektowania architektoniczno-budowlanego,
- gospodarki mieszkaniowej,
- organizacji procesu inwestycyjnego oraz wykonywania nadzoru inwestorskiego i budowlanego,
- gospodarki komunalnej.
Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa zniesione zostało 1 stycznia 1997 r. na mocy ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej, zadania i kompetencje włączono do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Skarbu Państwa[2].
| Lp. | Zdjęcie | Imię i nazwisko (partia polityczna) |
Objęcie urzędu[a] |
Złożenie urzędu[b] |
Długość urzędowania |
Rząd |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. |  |
Bogumił Ferensztajn (PZPR) (1934–1996) |
24 X 1987 | 12 IX 1989 | 689 dni | Rząd Zbigniewa Messnera |
| Rząd Mieczysława Rakowskiego | ||||||
| 2. |  |
Aleksander Paszyński (UD) (1928–2001) |
12 IX 1989 | 12 I 1991 | 487 dni | Rząd Tadeusza Mazowieckiego |
| 3. |  |
Adam Glapiński (PC) (ur. 1950) |
12 I 1991 | 23 XII 1991 | 345 dni | Rząd Jana Krzysztofa Bieleckiego |
|
kierownik ministerstwa sekretarz stanu Andrzej Diakonow (PC) (ur. 1950) |
23 XII 1991 | 11 VII 1992 | 201 dni | Rząd Jana Olszewskiego | |
| 4. | |
Andrzej Bratkowski (ur. 1936) |
11 VII 1992 | 26 X 1993 | 472 dni | Rząd Hanny Suchockiej |
| 5. | |
Barbara Blida (SdRP) (1949–2007) |
26 X 1993 | 31 XII 1996 | 1162 dni | Rząd Waldemara Pawlaka |
| Rząd Józefa Oleksego | ||||||
| Rząd Włodzimierza Cimoszewicza |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
