Remove ads
Janusz Władysław Pałubicki (ur. 2 stycznia 1948 w Wałbrzychu) – polski polityk, historyk sztuki i działacz związkowy, działacz opozycji w okresie PRL, minister-członek Rady Ministrów i koordynator służb specjalnych w rządzie Jerzego Buzka, poseł na Sejm III kadencji.
 Janusz Pałubicki (2011) | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1948 |
|---|---|
| Minister-członek Rady Ministrów | |
| Okres |
od 31 października 1997 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister spraw wewnętrznych i administracji (p.o.) | |
| Okres |
od 3 września 1999 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
      | |
Jest synem Jana Pałubickiego, oficera WP i AK[1], oraz Barbary z domu Schulz. W 1968 ukończył Technikum Poligraficzno-Księgarskie w Poznaniu, a w 1973 studia w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w latach 1972–1982 był kierownikiem biblioteki.
Był członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej (1964–1968), Zrzeszenia Studentów Polskich (1968–1973), Socjalistycznego Związku Studentów Polskich, Związku Nauczycielstwa Polskiego (1973–1980) i Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (1965–1985).
W 1980 wstąpił do „Solidarności”. W okresie stanu wojennego był internowany (od 13 grudnia 1981); osadzono go w Zakładzie Karnym w Gębarzewie[2]. Po zwolnieniu (w marcu 1982) objął funkcję przewodniczącego zarządu podziemnego regionu „Solidarności” i członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej. W grudniu 1982 został aresztowany za prowadzoną działalność, następnie skazany na karę 4 lat pozbawienia wolności. Od grudnia 1983 do marca 1984 prowadził trwający ponad 100 dni strajk głodowy, w trakcie którego był przymusowo dokarmiany. Ze względu na stan zdrowia w czerwcu 1984 został warunkowo przedterminowo zwolniony. W latach 1984–1989 z powodów politycznych wielokrotnie zatrzymywany, również bity[2]. Ponownie działał w związku, był członkiem Komitetu Obywatelskiego, brał udział w obradach Okrągłego Stołu.
Od 1989 ponownie został zatrudniony na UAM. Wszedł do władz krajowych NSZZ „Solidarność”. W latach 1990–1997 zajmował stanowisko przewodniczącego zarządu regionu, był także wiceprzewodniczącym Komisji Krajowej i skarbnikiem związku[3]. W 1996 zainicjował powołanie Fundacji Wielkopolskie Archiwum „Solidarności”.
W latach 1997–2001 sprawował mandat posła na Sejm III kadencji z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność, wstąpił do utworzonego po wyborach w Ruchu Społecznego AWS. Od października 1997 do października 2001 zajmował stanowisko ministra bez teki w rządzie Jerzego Buzka, pełnił wówczas funkcję koordynatora służb specjalnych. Od 3 września do 7 października 1999 był również pełniącym obowiązki ministra spraw wewnętrznych i administracji. W 2001 nie uzyskał ponownie mandatu posła[4]. Przeszedł na rentę i wycofał się z polityki. Został m.in. pracownikiem Muzeum Narodowego w Gdańsku[5].
Po odejściu z polityki powrócił do swoich pierwotnych zainteresowań historią. Wydał liczne publikacje naukowe i zestawienia źródłowe dotyczące historii sztuki, wśród nich takie prace jak: Malarze gdańscy (tom 1 i 2, 2009) oraz Artyści i rzemieślnicy artystyczni Gdańska, Prus Królewskich oraz Warmii epoki nowożytnej (2019)[2].
Znakiem rozpoznawczym Janusza Pałubickiego był czarny sweter, w którym pojawił się m.in. na zaprzysiężeniu rządu Jerzego Buzka[6][7]. Sam polityk twierdził, że garnitur założył jedynie do pierwszej komunii, zaś marynarkę nosił tylko wtedy, kiedy się maskował[8].
Remove ads
W 1990 zarządzeniem prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[9]. W 2011, za wybitne zasługi dla przemian demokratycznych w Polsce, za znaczące osiągnięcia w działalności publicznej i społecznej, prezydent Bronisław Komorowski odznaczył go Krzyżem Komandorskim tego orderu[10]. W 2015 otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności[11]. W 2018 wyróżniony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[12]. Odznaczony również Złotym Medalem Reipublicae Memoriae Meritum[13].
W 2005 wyróżniony nagrodą Giganta[14]. W 2010 został laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[15].
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads