Ludwik Czyżewski
polski pułkownik piechoty Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwik Czyżewski, ps. „Julian”, „Dalia”, „Wiktor”, „Franciszek”, „Beskid” (ur. 8 października 1892 w Wandolinie Wiszniowieckiej w powiecie rohatyńskim[1], zm. 25 marca 1985 we Wrocławiu) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza i Armii Krajowej, 3 maja 1972 roku mianowany przez Prezydenta RP na uchodźstwie generałem brygady.
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
8 października 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
Batalion KOP „Bereźne” |
Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Późniejsza praca |
Wydawnictwo Kartograficzne we Wrocławiu |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Urodził się w rodzinie Michała i Wiktorii z Zawistowskich[2]. Był bratem Juliana Czyżewskiego[3]. Od 1906 był członkiem „Filarecji”, redagował pismo „Iskry”[2]. W 1911 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Brzeżanach[4]. Studiował medycynę we Lwowie, gdzie działał w Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckim. 1 października 1913 został powołany do służby w armii Austro-Węgier. Po wybuchu I wojny światowej walczył na froncie wschodnim i włoskim, jako dowódca kompanii[5]. Jego oddziałem macierzystym był 100 Śląsko-Morawski pułk piechoty. W czasie służby w armii austro-węgierskiej awansował kolejno w korpusie oficerów rezerwy piechoty na stopień: podporucznika (1 września 1915) i porucznika (1 listopada 1917)[6][7]. W październiku 1918 stworzył w Lublanie oddział polski, na którego czele powrócił do Polski.
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, współtwórca 9 pułku piechoty (później 26 pułk piechoty) – dowódca kompanii, a potem batalionu. Kapitan z 1 czerwca 1919. Brał udział w działaniach pułku na Śląsku, a potem w wojnie polsko-bolszewickiej. W okresie październik 1920–1922 w MSWojsk. W 1922 na kursie dla oficerów sztabowych w Centrum Wyszkolenia Piechoty. W latach 1923–1924 dowódca baonu w 25 pułku piechoty. Major z 15 sierpnia 1924. W 1928 roku był kwatermistrzem 25 pułku piechoty[1]. 31 marca 1930 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Bereźne”[8]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku w korpusie oficerów piechoty. 23 marca 1932 roku został przeniesiony z KOP do 2 pułku piechoty Legionów w Sandomierzu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[9][10]. W 1935 roku objął dowództwo tego pułku i dowodził nim w kampanii wrześniowej 1939 roku[1]. Na pułkownika był awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1937 roku w korpusie oficerów piechoty[11].
Po agresji III Rzeszy na Polskę, 5 września 1939 roku dowodził w bitwie pod Borową Górą. Walczył do 28 września w obronie Modlina. Po kapitulacji przebywał w obozie jenieckim w Działdowie, skąd został zwolniony w październiku i wyjechał do Warszawy[2]. Od lutego 1940 roku pełnił funkcję inspektora Komendy Głównej ZWZ, od 1942 roku Komendy Głównej Armii Krajowej. Od maja 1942 do marca 1943 roku był komendantem Okręgu Łódź AK, a od marca 1943 do lata 1944 roku komendantem AK Okręgu Lwów.
Po wojnie początkowo pracował jako nauczyciel w szkole w Adamkach w powiecie kaliskim. W 1946 roku ujawnił się i powrócił do rodowego nazwiska. Wyjechał do Wrocławia, gdzie pracował przy odbudowie ratusza, następnie w Książnicy-Atlas (przekształconej w 1951 w Wydawnictwo Kartograficzne) we Wrocławiu, przed przejściem na emeryturę w 1968 roku dyrektor placówki. Zmarł we Wrocławiu. Pochowany w grobowcu rodzinnym na Starym Cmentarzu w Piotrkowie Trybunalskim[1].
Był mężem Stanisławy z Ostrowskich, ojcem Zofii i Zbigniewa[2].
Autor wspomnień o obronie Modlina.
Awanse
podporucznik
porucznik
kapitan – ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
major – ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924.
podpułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku w korpusie oficerów piechoty
pułkownik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1937 roku w korpusie oficerów piechoty
generał brygady – ze starszeństwem z dniem 3 maja 1972 roku w korpusie generałów[11]
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 11821
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: po raz pierwszy w 1921[12])
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami[2]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[13]
- Medal Niepodległości (9 stycznia 1932)[14]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje[15]
- Odznaka 2 Pułku Piechoty Legionów[15]
- Odznaka Korpusu Ochrony Pogranicza[15]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)[16]
- Złoty Medal Waleczności (Austro-Węgry)[16]
- Brązowy Medal Waleczności (Austro-Węgry)[16]
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)[16]
Upamiętnienie
Generał Ludwik Czyżewski jest patronem Szkoły Podstawowej w Woli Krzysztoporskiej[17] oraz Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 w Bełchatowie[18].
Imieniem gen. Ludwika Czyżewskiego nazwano ulice w Bełchatowie, Bogdanowie, Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim, Sandomierzu i Zakroczymiu.
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.