Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Lista dzieł Fryderyka Chopina
lista w projekcie Wikimedia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Remove ads
Fryderyk Chopin (1810–1849) skomponował około 240 utworów[1], głównie fortepianowych.


Pierwszymi kompozycjami Chopina były polonezy g-moll i B-dur powstałe w 1817 oraz polonez As-dur z 1821[2]. Ostatnimi utworami kompozytora były mazurki g-moll op. 67 nr 2 i f-moll op. 68 nr 4 z lat 1848–1849[3].
Twórczość Chopina wydana drukiem za jego życia obejmuje 157 utworów w sześćdziesięciu pięciu opusach[1] – od Ronda c-moll op. 1 po Sonatę wiolonczelową g-moll op. 65[4]. Od Etiud op. 25 z 1836 kolejność wydań odzwierciedla chronologię powstawania kompozycji[5].
W latach 1832–1841 Chopin skomponował na zamówienie[6] 8 utworów, które wydane zostały za jego życia bez numeracji opusowej[7]. Po jego śmierci Julian Fontana wydał 23 utwory, które ukazały się w 1855[8] w ośmiu opusach pośmiertnych (fr. op. posth.). W 1859 Fontana wydał jeszcze 17 pieśni op. 74[9][10]. Po śmierci Chopina bez opusu ukazały się 24 kompozycje[11]. 18 utworów uznaje się za zaginione[12].
We wczesnej fazie twórczości Chopina wydane zostały cztery opusy rond, dwa op. wariacji oraz koncerty fortepianowe: e-moll op. 11 i f-moll op. 21. W późniejszej fazie twórczości ukazało się osiem op. nokturnów, po cztery op. scherz i ballad oraz trzy op. impromptus. Ponadto przez całe życie Chopin skomponował jedenaście opusów mazurków, siedem op. polonezów, po cztery op. walców i sonat, po dwa op. etiud i preludiów oraz opusy zawierające pojedyncze miniatury[5].
Dzieła wszystkie Fryderyka Chopina nagrali m.in. Artur Rubinstein[a], Alfred Cortot[b], Adam Harasiewicz[c], Claudio Arrau[d], Miłosz Magin[e], Nikita Magaloff[f], Władimir Aszkenazi[g], Ewa Osińska[h][15][16], İdil Biret, Ian Hobson, Garrick Ohlsson i Tatiana Szebanowa[i][16]. W latach 1958–1959 Polskie Nagrania „Muza” wydały dzieła wszystkie Chopina w wykonaniu polskich muzyków[13]. W 1975 nakładem tej samej wytwórni zaczęła ukazywać się kolejna edycja nagrań dzieł wszystkich[14].
Remove ads
Dzieła opusowane przez Fryderyka Chopina
Podsumowanie
Perspektywa
Uwaga: jeśli nie zaznaczono inaczej, wszystkie utwory są przeznaczone na fortepian.
- op. 1 Rondo c-moll (1825) – dedykowane Bogumiłowej Linde
- op. 2 Wariacje B-dur na temat „Là ci darem la mano” z opery Don Giovanni Mozarta (1827/1828) na fortepian i orkiestrę (temat ze znanego duetu Don Giovanniego i Zerliny) – dedykowane Tytusowi Woyciechowskiemu (à Mr Titus Woyciechowski); w entuzjastycznej recenzji tego utworu, wydrukowanej w Allgemeine Musikalische Zeitung w grudniu 1831 Schumann użył określenia Czapki z głów, panowie, to geniusz (Hut ab Ihr Herren, ein Genie)
- op. 3 Introdukcja i Polonez C-dur na wiolonczelę i fortepian (1830), utwór napisany dla Josepha Merka[17]
- op. 4 Sonata c-moll (1827 lub 1828) – dedykowana Józefowi Elsnerowi (à Mr. Joseph Elsner, Professeur à l’Université Royale de Varsovie, Chevalier de l’ordre de St Stanislas)
- op. 5 Rondo à la Mazur F-dur (1826)
- op. 6 Mazurki[18] (1830–1832)
- 1. fis-moll (1832)
- 2. cis-moll (1832?)
- 3. E-dur (1830)
- 4. es-moll (1832?)
- 5. C-dur (1832?)
- op. 7 Mazurki[18] (1832)
- 1. B-dur (1832?)
- 2. a-moll (1830)
- 3. f-moll (1831)
- 4. As-dur (1824)
- op. 8 Trio g-moll (1828 lub 1829) na skrzypce, wiolonczelę i fortepian – dedykowane ks. Antoniemu Radziwiłłowi, wiolonczeliście-amatorowi (à son Altesse Monsieur le Prince Antoine Radziwill)[19]
- op. 9 Nokturny (1832)
- 1. b-moll
- 2. Es-dur
- 3. H-dur
- op. 10 12 etiud (1829–1832) – dedykowane Lisztowi (à son ami Franz Liszt)
- op. 11 Koncert fortepianowy e-moll[20] (1830) – dedykowany Friedrichowi Kalkbrennerowi
- op. 12 Wariacje B-dur na temat „Je vends des Scapulaires” z opery Ludovic Hérolda-Halévy’ego (1833)
- op. 13 Fantazja na tematy polskie A-dur (1828) na fortepian i orkiestrę; wykorzystane tu są m.in. Już miesiąc zeszedł oraz melodia Kurpińskiego, dedykowana Johannowi Peterowi Pixisowi
- op. 14 Rondo à la Krakowiak F-dur na fortepian i orkiestrę
- op. 15 Nokturny (1833)
- 1. F-dur
- 2. Fis-dur
- 3. g-moll
- op. 16 Rondo Es-dur (1833)
- op. 17 Mazurki (1833)
- 1. B-dur
- 2. e-moll
- 3. As-dur
- 4. a-moll (zwany czasem Żydkiem) – z pierwszych dwóch akordów wywodzi się trzecia część Symfonii pieśni żałosnych Henryka Mikołaja Góreckiego
- op. 18 Walc Es-dur (1833), znany także pod nazwą Grande valse brillante
- op. 19 Bolero a-moll (1833)
- op. 20 Scherzo h-moll (1833) – w części środkowej dzieła znajduje się cytat melodii Lulajże, Jezuniu
- op. 21 Koncert fortepianowy f-moll[20] (1829) – dedykowany hr. Delfinie Potockiej (à Madame la Comtesse Delphine Potocka née de Komar)
- op. 22 Andante spianato [G-dur] i Wielki Polonez Es-dur na fortepian i orkiestrę (1835), znany też pod nazwą Grande polonaise brillante; istnieje także wersja na fortepian solo
- op. 23 Ballada g-moll (1833)
- op. 24 Mazurki (1833)
- 1. g-moll
- 2. C-dur
- 3. As-dur
- 4. b-moll
- op. 25 Etiudy (1835–1837) – dedykowane hr. Marii d’Agoult, kochance Liszta (à Madame la Comtesse d’Agoult)
- op. 26 Polonezy
- 1. cis-moll
- 2. es-moll
- op. 27 Nokturny (1835)
- 1. cis-moll
- 2. Des-dur
- op. 28 (24 preludia) (1838–1839) – wszystkim Preludiom zostały przez Hansa von Bülowa nadane nazwy, szeroko rozpowszechniony jest tylko podtytuł 15. preludium (w Polsce nazwy te są praktycznie nieznane)
- 1. C-dur (1839)
- 2. a-moll (1838)
- 3. G-dur (1838–1839)
- 4. e-moll (1838)
- 5. D-dur (1838–1839)
- 6. h-moll (1838–1839)
- 7. A-dur (1836)
- 8. fis-moll (1838–1839)
- 9. E-dur (1838–1839)
- 10. cis-moll (1838–1839)
- 11. H-dur (1838–1839)
- 12. gis-moll (1838–1839)
- 13. Fis-dur (1838–1839)
- 14. es-moll (1838–1839)
- 15. Des-dur, Deszczowe (1838–1839)
- 16. b-moll (1838–1839)
- 17. As-dur (1836)
- 18. f-moll (1838–1839)
- 19. Es-dur (1838–1839)
- 20. c-moll, Marsz żałobny (1838–1839)
- 21. B-dur (1838–1839)
- 22. g-moll (1838–1839)
- 23. F-dur (1838–1839)
- 24. d-moll (1838–1839)
- op. 29 Impromptu As-dur (1837)
- op. 30 Mazurki (1837) – dedykowane ks. Marii z Czartoryskich Wirtemberskiej (à Madame la Princesse de Würtemberg née Princesse Czartoryska)
- 1. c-moll
- 2. h-moll
- 3. Des-dur
- 4. cis-moll
- op. 31 Scherzo b-moll (1837)
- op. 32 Nokturny (1837)
- 1. H-dur
- 2. As-dur
- op. 33 Mazurki (1838)
- 1. gis-moll
- 2. C-dur
- 3. D-dur
- 4. h-moll
- op. 34 Walce (wszystkie mają podtytuł Grande Valse brillante)
- 1. As-dur (1835)
- 2. a-moll (1838)
- 3. F-dur (1838)
- op. 35 Sonata b-moll – ze słynnym ⓘ (1837), całość 1839
- op. 36 Impromptu Fis-dur (1839)
- op. 37 Nokturny
- ⓘ (1838)
- 2. G-dur (1839)
- op. 38 Ballada F-dur (1839) – dedykowana Schumannowi (à Monsieur Robert Schumann)
- op. 39 Scherzo cis-moll (1839)
- op. 40 Polonezy – dedykowane Julianowi Fontanie (à son ami Mr Jules Fontana)
- 1. A-dur (1838)
- 2. c-moll (1839)
- op. 41 Mazurki – dedykowane Stefanowi Witwickiemu (à son ami Monsieur Etienne Witwicki)
- 1. e-moll (1838)
- 2. H-dur (1839)
- 3. As-dur (1839)
- 4. cis-moll (1839)
- op. 42 Walc As-dur (Grande Valse As-dur, 1840)
- op. 43 Tarantela As-dur (1841)
- op. 44 Polonez fis-moll (1841)
- op. 45 Preludium cis-moll (1841)
- op. 46 Allegro de concert A-dur (1832–1841) – pierwotnie projekt pierwszej części niezrealizowanego trzeciego koncertu fortepianowego
- op. 47 Ballada As-dur (1841)
- op. 48 Nokturny (1841)
- 1. c-moll
- 2. fis-moll
- op. 49 Fantazja f-moll (1841)
- op. 50 Mazurki (1842) (à Monsieur Léon Szmitkowski)
- 1. G-dur
- 2. As-dur
- 3. cis-moll
- op. 51 Impromptu Ges-dur (1842)
- op. 52 Ballada f-moll (1842–1843)
- op. 53 Polonez As-dur (1843), zwany Heroicznym
- op. 54 Scherzo E-dur (1842–1843)
- op. 55 Nokturny (1842–1844)
- 1. f-moll
- 2. Es-dur
- op. 56 Mazurki (1843–1844)
- 1. H-dur
- 2. C-dur
- 3. c-moll
- op. 57 Berceuse Des-dur op. 57 – (Kołysanka, 1844)
- op. 58 Sonata h-moll (1844)
- op. 59 Mazurki (1845)
- 1. a-moll
- 2. As-dur
- 3. fis-moll
- op. 60 Barkarola Fis-dur (1845–1846)
- op. 61 Polonez-fantazja As-dur (1846)
- op. 62 Nokturny (1846)
- 1. H-dur
- 2. E-dur
- op. 63 Mazurki (1846) (à Madame la Comtesse Laure Czosnowska)
- 1. H-dur
- 2. f-moll
- 3. cis-moll
- op. 64 Walce (1847)
- op. 65 Sonata g-moll (1845 lub 1846) na wiolonczelę i fortepian – dedykowana Auguste’owi Franchomme’owi (à son ami Aug. Franchomme Professeur au Conservatoire de Paris)
Remove ads
Dzieła opusowane pośmiertnie przez Juliana Fontanę
Podsumowanie
Perspektywa
Utwory te, mimo późniejszych numerów opusowych, pochodzą z wcześniejszych lat. Chopin nie uważał ich za wystarczająco udane, aby je opublikować i kazał je spalić po jego śmierci. Julian Fontana sprzeciwił się jednak woli kompozytora i wydał część jego utworów w latach 1855–1859.
- op. 66 Impromptu-Fantaisie cis-moll (1834)
- op. 67 Mazurki
- 1. G-dur (1835)
- 2. g-moll (1848 lub 1849)
- 3. C-dur (1835)
- 4. a-moll (1845)
- op. 68 Mazurki
- op. 69 Walce
- 1. As-dur (1835) (czasem znany pod nazwą L’Adieu)
- 2. h-moll (1829)
- op. 70 Walce
- 1. Ges-dur (1832)
- 2. f-moll (1842)
- 3. Des-dur (1829)
- op. 71 Polonezy
- 1. d-moll (1827?)
- 2. B-dur (1828?)
- 3. f-moll (1829?)
- op. 72
- 1. Nokturn e-moll (1827)
- 2. Marsz żałobny c-moll (1826 lub 1827 lub 1829)
- 3.-5. 3 Écossaises (Tańce szkockie): 3. D-dur, 4. G-dur, 5. Ges-dur (1826 lub 1830)
- op. 73 Rondo C-dur na dwa fortepiany (1828)
- op. 74 Pieśni
- 1. Życzenie G-dur (incipit Gdybym ja była; sł. Stefan Witwicki, 1829)
- 2. Wiosna g-moll (sł. Stefan Witwicki, 1838)
- 3. Smutna rzeka fis-moll (sł. Stefan Witwicki, 1831)
- 4. Hulanka C-dur (sł. Stefan Witwicki, 1830)
- 5. Gdzie lubi A-dur (sł. Stefan Witwicki, 1829)
- 6. Precz z moich oczu f-moll (sł. Adam Mickiewicz, 1827)
- 7. Poseł D-dur (sł. Stefan Witwicki, 1831)
- 8. Śliczny chłopiec D-dur (sł. Bohdan Zaleski, 1841)
- 9. Melodia G-dur (incipit Z gór, gdzie dźwigali; sł. Zygmunt Krasiński, 1847)
- 10. Wojak As-dur (sł. Stefan Witwicki, 1831)
- 11. Dwojaki koniec d-moll (sł. Bohdan Zaleski, 1845)
- 12. Moja pieszczotka Ges-dur (sł. Adam Mickiewicz, 1837)
- 13. Nie ma czego trzeba a-moll (sł. Bohdan Zaleski, 1845)
- 14. Pierścień Es-dur (sł. Stefan Witwicki, 1836)
- 15. Narzeczony c-moll (sł. Stefan Witwicki, 1831)
- 16. Piosnka litewska F-dur (sł. Ludwik Osiński, 1831)
- 17. Śpiew z mogiłki es-moll (incipit Leci liście z drzewa; sł. Wincenty Pol, 1836)
Remove ads
Dzieła nieopusowane, wydane za życia Chopina
Należą tu dzieła, które Chopin napisał na zewnętrzne zamówienie, a więc uznał za godne publikacji, ale nie nadał im numeru opusowego.
- Polonez g-moll[21] (1817)
- Dwa mazurki – 1. G-dur (kulawy), 2. B-dur (1825–1826) – wydane w Warszawie jako litografia przez Wilhelma Kolberga, brata Oskara Kolberga
- Polonez b-moll „La gazza ladra” (1826) – dedykowane Wilhelmowi Kolbergowi, bratu Oskara Kolberga (à Guil. Kolberg); polonez ten znany jest także jako Les Adieux – Pożegnalny
- Grand Duo concertant E-dur na wiolonczelę i fortepian (1832) na tematy z opery Robert Diabeł Meyerbeera (partię wiolonczeli opracował Auguste Franchomme); istnieje także wersja na fortepian na 4 ręce
- 6. wariacja E-dur z Hexameronu na temat marsza z opery Purytanie Belliniego, wspólnej kompozycji Chopina, Herza, Pixisa, Thalberga, Czernego i Liszta
- 3 nouvelles études (opubl. w Méthode des Méthodes Moschelesa i Fétisa, 1839) – 1. f-moll, 2. As-dur, 3. Des-dur
- Mazurek a-moll (à Émile Gaillard, 1841)
- Mazurek a-moll (w: Notre Temps, 1840)
Dzieła nieopusowane, wydane pośmiertnie
Podsumowanie
Perspektywa
Ostatnia grupa dzieł, najmniej cenna, to utwory niewydane zarówno przez Chopina, jak i Fontanę, przynależą tu juwenilia i utwory krążące w różnych odpisach.
- Polonez B-dur[21] (1817)
- Polonez As-dur[21] (1821) (à Monsieur A. Żywny)
- Wariacje E-dur na temat piosenki szwajcarskiej Der Schweitzerbub (Steh’ auf, steh’ auf o du Schweitzer Bub, 1824)
- Polonez gis-moll (1822 lub 1824)
- Wariacje D-dur na temat pieśni T. Moore’a (według melodii ludowej) na fortepian na 4 ręce (1826)
- Rondo C-dur (1828?) – 1. wersja na dwa fortepiany (pierwotna), 2. na fortepian solo
- Wariacje A-dur (Warianty na temat „Karnawału weneckiego” N. Paganiniego”, znane także jako Souvenir de Paganini; 1829)
- Mazur G-dur „Jakież kwiaty, jakie wianki” (sł. I. Maciejowski) (1829) – wpisany do albumu Václava Hanki
- Walc E-dur (1829 lub 1830)
- Walc As-dur (1830)
- Walc e-moll (1830)
- Pieśń Czary d-moll (słowa Stefan Witwicki, 1830)
- Polonez Ges-dur (1829? 1830?)
- Allegretto Fis-dur (lub Mazurek Fis-dur, 1829–1831)
- Lento con gran espressione cis-moll (często nazywany Nokturn cis-moll, 1830)
- Mazurek B-dur (1832)
- Cantabile B-dur (1834)
- Presto con leggierezza As-dur (Preludium As-dur, 1834)
- Mazurek As-dur (1834) – wpisany do albumu Marii Szymanowskiej
- Andantino g-moll (pieśń Wiosna na fortepian)
- Sostenuto Es-dur (Walc Es-dur, 1840)
- Moderato E-dur (wydane jako Kartka z albumu, 1843)
- Pieśń Dumka a-moll (słowa Bohdan Zaleski; pierwsza wersja pieśni Nie ma, czego trzeba op.74 nr 13; 1840)
- Largo Es-dur (1847?) – opracowanie pierwotnej melodii Boże, coś Polskę
- Nokturn c-moll (1847?)
- Walc a-moll (1847–1849)
Remove ads
Varia
Podsumowanie
Perspektywa
Utwory o niepewnej autentyczności
(tabela na podstawie materiałów źródłowych[22][23])
Autentyczność Mazurka Fis-dur kwestionowana była przez Janusza Miketta, z który nie zgadzał się Jan Ekiert. W 1953 Jan Prosnak podjął obronę autentyczności Wariacji E-dur na flet i fortepian, co spotkało się z różnymi reakcjami środowiska muzykologicznego[24]. Ludwik Bronarski uznał za autentyczne mazurki C-dur i D-dur (wyd. 1910), Walc Es-dur i Contredanse Ges-dur włączając je, jako jeden z redaktorów, do wydania Dzieł wszystkich[25]. W przypadku wspomnianych utworów, autorstwo Chopina jest kwestionowane przez Ekiera oraz Józefa Michała Chomińskiego i Teresę Dalilę Turło[26].
Fryderykowi Chopinowi przypisywano również, opierając się na tradycji rodzinnej i przyjacielskiej, autorstwo melodii pieśni Witaj, majowa jutrzenko, Dumka na wygnaniu (inc. „Gdyby orłem być”) oraz Ułan na widecie (inc. „Tam na błoniu błyszczy kwiecie”)[j]. Tradycja ta została utrwalona przez Marcelego Antoniego Szulca w 1873 oraz Maurycego Karasowskiego w 1882[27].
Andantino d-moll, Mazurek D-dur (wyd. 1875), nokturny cis-moll i A-dur, Preludium B-dur oraz Walc fis-moll należą do kompozycji, których autorstwa Chopina „nie broni żaden poważny głos”[26].
Utwory zaginione
(tabela na podstawie materiałów źródłowych[28][29])
Ludwika Jędrzejewiczowa, siostra Chopina, przygotowała na początku lat 50. XIX w., być może na potrzeby Juliana Fontany, czterostronicowy spis tytułów i incipitów (zapisów kilku pierwszych taktów) pt. Kompozycje niewydane. Osiem z zachowanych kompozycji nie zostało włączonych przez Fontanę do wydań dzieł pośmiertnych z 1855 i 1859. Rękopisy prawdopodobnie zaginęły wraz z innymi pamiątkami po muzyku przechowywanymi przez jego siostrę Izabellę w mieszkaniu w warszawskim Pałacu Zamoyskich splądrowanym podczas powstania styczniowego w 1863. Faksymile manuskryptu Jędrzejewiczowej opublikowała Krystyna Kobylańska w pracy Rękopisy utworów Chopina: katalog z 1977[12].
Marginalia
(tabela na podstawie materiałów źródłowych[32][33])
Remove ads
Uwagi
- His Master's Voice, 1934–1939 (współnie z Cortotem); VIC Records, 1965–1975[13]
- Philips Records, 1960–1968[13]
- Philips Records, 1970–1979[13]
- Decca Records, 1971–[13]
- Decca Records, 1978–[14]
- Zob. Wojciech Sowiński , Słownik muzyków polskich dawnych i nowoczesnych (...) zawierający krótki rys historyi muzyki w Polsce, Paryż 1874, s. 59, OCLC 891240583.[12]
- Zob. Jim Samson , Chopin’s Violin Sonata, [w:] Chopin's Work: His Inspirations and Creative Process in the Light of the Sources, Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2002, s. 177–189, ISBN 83-917410-1-X.[31]
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads