Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Konklawe 19-21 czerwca 1963 – zgromadzenie kardynałów zwołane po śmierci Jana XXIII i w trakcie przerwy w obradach soboru watykańskiego II. Konklawe zakończyło się wyborem kard. Giovanniego Battistę Montiniego, który przybrał imię – Pawła VI.
 | |
| Daty i miejsce | |
| 19–21 czerwca 1963 | |
| Kaplica Sykstyńska, Rzym | |
| Główne postacie | |
| Dziekan | |
|---|---|
| Kamerling | |
| Protoprezbiter | |
| Protodiakon | |
| Wybory | |
| Liczba głosowań |
6 |
| Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni |
|
| Wybrany papież | |
 | |
| Giovanni Battista Montini Przybrane imię: Paweł VI | |
Papież Jan XXIII zmarł na raka 3 czerwca 1963. Rok wcześniej otworzył on obrady soboru watykańskiego II. Już w trakcie przygotowań do soboru, a w szczególności w jego trakcie, zarysował się wyraźny podział w Kościele. „Postępowcy” chcieli daleko idących reform w zarządzaniu Kościołem (zmniejszenie centralizacji i wzmocnienie roli biskupów, reforma instytucji kurialnych, zwł. Świętego Oficjum itp.), a także zmiany podejścia do wielu problemów współczesnego świata. Z kolei tradycjonaliści próbowali przeciwdziałać tym pomysłom, uznając wiele z nich za zbyt daleko odbiegających od katolickiej ortodoksji. Jan XXIII wspierał frakcję reformistyczną, przez co popadał w konflikty ze swymi konserwatywnie nastawionymi współpracownikami w Kurii (zwł. Alfredo Ottavianim).
Papież Jan XXIII zwiększył liczbę kardynałów powyżej granicy 70, określonej w XVI wieku. W chwili jego śmierci Kolegium Kardynalskie liczyło 82 członków, z czego 80 uczestniczyło w wyborze jego następcy:
8 elektorów mianował Pius XI, 27 Pius XII, a pozostałych 45 Jan XXIII.
Dwóch kardynałów było nieobecnych, obaj z nominacji Piusa XII:
Podział, jaki ujawnił się w trakcie soboru, obejmował także Kolegium Kardynałów. Dzięki nominacjom Jana XXIII przewagę miała frakcja umiarkowanie reformistyczna, jednak konserwatyści byli także licznie reprezentowani (zaliczano do nich prawie wszystkich kardynałów kurialnych). „Postępowcy” chcieli doprowadzić do końca obrady soboru i wprowadzić jego postanowienia w życie, tradycjonaliści dążyli do jego jak najszybszego zamknięcia lub przerwania. Panowała jednak powszechna opinia, że nawet jeśli zwycięży konserwatysta, i tak będzie musiał kontynuować sobór.
Za głównego papabile uchodził umiarkowany „postępowiec” Giovanni Battista Montini, arcybiskup Mediolanu, który miał otrzymać głosy już na poprzednim konklawe, mimo że nie był wówczas kardynałem. Było powszechnie wiadome, że Jan XXIII właśnie jego upatrzył na swojego następcę. 18 czerwca 1963 w klasztorze kapucynów we Frascati odbyła się narada zwolenników Montiniego (z jego osobistym udziałem). Ustalono na niej, że reformy soborowe muszą zostać zredukowane do mniej ambitnych celów. Prymasowi Belgii Suenensowi powierzono zadanie pozyskania poparcia kurialistów dla Montiniego. Podobno kardynał Frings z Kolonii obawiał się rozłamu w obozie postępowym, albowiem innym poważnym kandydatem z tej frakcji był arcybiskup Bolonii Giacomo Lercaro. Jego kandydaturę mieli popierać Francis Spellman z Nowego Jorku oraz wikariusz Rzymu Clemente Micara.
Frakcja konserwatywna obejmowała głównie (choć nie tylko) kardynałów pracujących w Kurii Rzymskiej. Najwybitniejszymi jej przedstawicielami (i zarazem potencjalnymi kandydatami) byli arcybiskup Genui Giuseppe Siri oraz sekretarz Świętego Oficjum Alfredo Ottaviani. W trakcie sediswakancji konserwatyści ustalili wystawienie kandydatury byłego nuncjusza w Madrycie Ildebrando Antoniuttiego. Faworyzowany na poprzednim konklawe Agagianian tym razem nie zgodził się kandydować.
Konklawe rozpoczęło się 19 czerwca wieczorem. Do głosowań doszło dopiero następnego dnia. Wymagana większość wynosiła 54 głosy.
Informacje na temat przebiegu poszczególnych głosowań znane są jedynie dzięki trudnym do zweryfikowania i nie zawsze precyzyjnym przeciekom z Watykanu. Są one jednak na tyle spójne, że można dzięki nim odtworzyć w ogólnym zarysie okoliczności wyboru następcy Jana XXIII.
W dwóch pierwszych głosowaniach rankiem 20 czerwca najwięcej głosów (prawdopodobnie około 30) uzyskał faworyzowany Montini. Lercaro i Antoniutti otrzymali po około 20 preferencji, pojawiły się też nazwiska Siri, Traglia, Suenens i Agagianian. W popołudniowych głosowaniach zwolennicy Lercaro przerzucili swoje głosy na Montiniego, który w tym układzie miał już około 50 głosów. Kardynał Antoniutti utrzymał jednak dotychczasowe poparcie, a część konserwatystów zaproponowała jako kompromisowe rozwiązanie kardynała Roberti. W trzecim i czwartym głosowaniu otrzymał on po kilka głosów.
Kardynał Gustavo Testa, jeden z niewielu zwolenników Montiniego w Kurii, zwrócił się do kardynałów Confalonieriego i di Jorio z otwartym apelem o jego poparcie i zaprzestanie blokowania elekcji. Ponieważ jawna agitacja na konklawe była w zasadzie zabroniona, Siri i Tisserant zgłosili ostry sprzeciw wobec zachowania Testy. Podobno Montini, widząc zapiekłą opozycję ze strony kurialistów, chciał oficjalnie wycofać swoją kandydaturę, jednak Giovanni Urbani z Wenecji powstrzymał go od tego kroku.
Inicjatywa Testy, choć kontrowersyjna, okazała się skuteczna. Kardynał di Jorio, dotąd głosujący na Siriego, otwarcie poparł arcybiskupa Mediolanu. Decydujące znaczenie miała jednak dość nieoczekiwana wolta Ottavianiego. Uważany za jednego z najbardziej konserwatywnych kardynałów Ottaviani uznał, że bez poparcia „postępowców” i tak nie uda się wybrać papieża, a ze wszystkich ich kandydatów Montini jest najbardziej akceptowalny.
W piątym głosowaniu rankiem 21 czerwca Montini nie posunął się znacząco naprzód, podobno dlatego, że konserwatyści chcieli nadać większe znaczenie swojemu poparciu. W przeprowadzonym zaraz potem szóstym głosowaniu Montini został wybrany na papieża, otrzymując 57 głosów. Elekt przybrał imię Paweł VI. Jego wybór, ogłoszony przez protodiakona Ottavianiego, został przywitany z ogromną radością przez znaczną część opinii publicznej. 30 czerwca odbyła się uroczysta inauguracja pontyfikatu, podczas której doszło do ostatniej w dziejach koronacji papieskiej.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
