Remove ads
Komenda Rejonu Uzupełnień Poznań Miasto (KRU Poznań Miasto) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1921 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
PKU Poznań Miasto |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Podległość | |
| Skład |
PKU typ I |
Z dniem 15 listopada 1921 roku, po wprowadzeniu podziału kraju na dziesięć okręgów korpusów i wprowadzeniu pokojowej organizacji służby poborowej, na terenie Okręgu Korpusu Nr VII została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Poznań Miasto. PKU Poznań Miasto podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu. Okręg poborowy PKU obejmował miasto Poznań (Starostwo Grodzkie) i był podzielony na dwa rejony, w których rezydowali oficerowie ewidencyjni. W 1923 roku stanowiska oficerów ewidencyjnych nie były obsadzone[2][3][4][5][6].
18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[7], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[6]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[8][9]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[10].
Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[8]. W skład PKU Poznań Miasto wchodziły dwa trzy referaty: I) referat administracji rezerw, II) referat poborowy i referat inwalidzki[8]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926 roku. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[11][12][13].
12 marca 1926 roku została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[14].
Od 1926 roku, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Poznań Miasto normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[15]
W marcu 1930 roku PKU Poznań Miasto nadal podlegała nadal DOK VII i obejmowała swoją właściwością miasto Poznań[16]. W grudniu tego roku PKU posiadała skład osobowy typ I[15].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[17].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Poznań Miasto została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Poznań Miasto przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[18], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[19]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU (…) normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[20].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował miasto Poznań[1].
Komenda prowadziła ewidencję wszystkich oficerów z obszaru miasta Poznania oraz powiatów: poznańskiego, nowotomyskiego i wolsztyńskiego[1].
Remove ads
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Poznań Miasto, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w latach 1926 i 1938.
| Komendanci | ||
|---|---|---|
| Stopień, imię i nazwisko | Okres pełnienia obowiązków | Kolejne stanowisko (dalsze losy) |
| mjr piech. Konrad Golniewicz | do 1 X 1923[21][4] | Rezerwa Oficerów Sztabowych DOK VII |
| ppłk piech. Stanisław Dunin[uwaga 1] | 1 X 1923[21] – †29 III 1924[22] | |
| ppłk piech. Stanisław Niesiołowski–Gawin | IV 1924[23][5] – 31 III 1928[24] | stan spoczynku |
| ppłk tab. Zygmunt Marian Janowski[25] | IV 1928[26] – VIII 1929[27] | dyspozycja dowódcy OK VII |
| ppłk piech. Stanisław Krzyż | XII 1929[28] – IV 1934 | stan spoczynku z dniem 30 VI 1934 |
| ppłk piech. Franciszek II Rataj | IV 1934[29] – 1939 | w latach 1939–1944 w konspiracji |
| Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[4][5] | |||
|---|---|---|---|
| I referent | por. piech. Jan Krupiński | do 10 V 1923 | przydzielony do macierzystego 57 pp[30] |
| kpt. piech. Stanisław Kincel | 10 V 1923[30] – II 1926 | kierownik I referatu | |
| II referent | por. / kpt. kanc. Tadeusz Paweł Haniecki | od V 1923[31] i III 1925[32] – II 1926 | kierownik II referatu |
| referent inwalidzki | kpt. rez. piech. pow. do sł. cz. Henryk Plater-Zyberk | I 1925[33] – II 1926 | referent inwalidzki |
| oficer instrukcyjny | por. piech. Józef Ratajczak | do XI 1924 | przydzielony do 55 pp |
| por. piech. Wacław Foltyn | od XI 1924 | ||
| oficer ewidencyjny I rejonu | urzędnik wojsk. XI rangi Wincenty Głowacki | od IV 1923[34] | |
| por. kanc. Władysław Antos | do II 1926 | referent | |
| oficer ewidencyjny II rejonu | urzędnik wojsk. XI rangi Władysław Antos | od I 1924[35] | |
| por. piech. Alfred Tułodziecki | od 1 XII 1924[36] | ||
| Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[37][38][39][40] | |||
| kierownik I referatu administracji rezerw
i zastępca komendanta |
kpt. piech. Stanisław Kincel | od II 1926 | |
| kpt. kanc. Antoni Degórski | VI 1930[41] – 31 V 1933[42] | stan spoczynku | |
| kpt. piech. Tadeusz Józef Piotrowski[uwaga 2] | od IV 1933[47], był w 1935 | ||
| kierownik II referatu poborowego | kpt. kanc. Tadeusz Paweł Haniecki[uwaga 3] | II 1926 – III 1931[50] | kierownik referatu uzupełnień DOK VII |
| por. kanc. Antoni Mazurkiewicz[uwaga 4] | III 1931 – 1 VIII 1932 | ||
| kpt. piech. Alfons Michnowicz | od 1932[55], był w 1935 | ||
| referent inwalidzki | kpt. rez. piech. pow. do sł. cz. Henryk Plater-Zyberk | od II 1926 | |
| kpt. piech. Józef I Liczbiński[uwaga 5] | VIII 1926 – VIII 1929 | Ekspozytura Nr 3 Oddziału II SG | |
| referent | por. kanc. Władysław Antos | II 1926 – I 1927[66] | |
| por. kanc. Bolesław Bogacki | od I 1927[67] | ||
| referent oficerski | kpt. piech. Roman Włodarczak[uwaga 6] | od 15 I 1932[69][70], był w 1935 | |
| Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[71][uwaga 7] | |||
| kierownik I referatu ewidencji | kpt. adm. (piech.) Alfons Michnowicz[73][uwaga 8] | był w III 1939 | †1940 Charków[75] |
| kierownik II referatu uzupełnień | kpt. adm. (piech.) Leon Dolata[uwaga 9] | był w III 1939 | |
| kierownik III referatu oficerskiego | kpt. adm. (piech.) Wincenty Strzyżewski[uwaga 10] | był w III 1939 | †1940 Charków[79] |
Remove ads
- Stanisław Dunin (ur. 18 kwietnia 1880). Zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 87. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Przeniesiony do PKU Poznań ze stanowiska I referenta w Szefostwie Poborowym DOK I w Warszawie.
- Tadeusz Józef Piotrowski[43] (ur. 1 stycznia 1890). 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1607. lokatą w korpusie oficerów piechoty[44]. W WP pełnił służbę inny oficer o tym samym nazwisku i imionach, a także stopniu i starszeństwie, a mianowicie Tadeusz Józef Piotrowski (ur. 6 czerwca 1893) zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 760. lokatą w korpusie oficerów piechoty[45]. Z dniem 1 czerwca 1932 roku kapitan Piotrowski został przydzielony z 57 pp do PKU Ostrów Poznański w celu odbycia praktyki poborowej[46].
- Antoni Mazurkiewicz W marcu 1931 roku został przeniesiony z PKU Kościan do PKU Poznań Miasto na stanowisko kierownika II referatu poborowego[51]. 1 sierpnia 1932 roku skierowany został na czteromiesięczną praktykę u płatnika 15 puł[52]. Po zakończeniu praktyki porucznik Mazurkiewicz został przeniesiony do 8 bsap w Toruniu na stanowisko płatnika[53], a z dniem 15 sierpnia 1933 roku został przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[54].
- Józef I Liczbiński ur. 25 stycznia 1887 roku. Uczestnik powstania wielkopolskiego, oficer 58 pp w Poznaniu. 25 listopada 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w grupie oficerów byłej armii niemieckiej[56]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 88. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 31 marca 1924 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 62. lokatą w korpusie oficerów piechoty[57]. W sierpniu 1926 roku został przydzielony z 58 pp do PKU Poznań Miasto na stanowisko referenta inwalidzkiego[58]. W sierpniu 1929 roku został przeniesiony do Ekspozytury Nr 3 Oddziału II SG w Poznaniu[59]. We wrześniu 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[60]. Z dniem 31 marca 1931 roku został przeniesiony w stan spoczynku[61]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji PKU Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[62]. 8 listopada 1937 roku został odznaczony Krzyżem Niepodległości zamiast uprzednio (9 listopada 1932 roku) nadanego Medalu Niepodległości[63][64]. Ponadto był odznaczony Krzyżem Walecznych[65].
- Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939 roku, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[72].
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads