Loading AI tools
polski dyrygent, wiolonczelista, kompozytor, pisarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Wiłkomirski (ur. 15 maja 1926 w Kaliszu[1][2], zm. 1 sierpnia 2020[3]) – polski dyrygent, wiolonczelista i kompozytor, powstaniec warszawski.
Józef Wiłkomirski | |
Data i miejsce urodzenia |
15 maja 1926 |
---|---|
Data śmierci |
1 sierpnia 2020 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
|
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
Syn Alfreda Wiłkomirskiego, brat Wandy oraz przyrodni brat Marii, Kazimierza i Michała[1]. On oraz Wanda byli dziećmi Alfreda Wiłkomirskiego i jego drugiej żony Doroty (urodzonej w rodzinie żydowskiej jako Dwojra Temkin), którą przyszły mąż uczył wcześniej w miejscowej Szkole Muzycznej[4][5].
W latach 1936–1939 uczęszczał do Konserwatorium Muzycznego Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi. W czasie wojny 1943–1944 uczył się gry na wiolonczeli u swojego brata Kazimierza oraz pod kierunkiem Dezyderiusza Danczowskiego w Staatliche Musikschule w Warszawie, której wicedyrektorem był Kazimierz Sikorski. Równocześnie grał w orkiestrze teatru dramatycznego na ul. Kredytowej. Brał udział w powstaniu warszawskim (kapral, ps. „Szłom”, „8073”)[6]. Walczył w Śródmieściu Północnym jako żołnierz 2. kompanii „Genowefa” Zgrupowania NOW-AK „Harnaś”[7]. Po zakończeniu powstania był więźniem stalagu w Sandbostel[1] (nr jeniecki 223119)[8]. W III Rzeczypospolitej awansowany kolejno do stopnia podporucznika i porucznika Wojska Polskiego w stanie spoczynku[7].
W 1946 rozpoczął studia na Uniwersytecie Łódzkim (historia, archeologia), równocześnie w latach 1946–1949 studiował dyrygenturę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi u swojego brata Kazimierza Wiłkomirskiego, Zdzisława Górzyńskiego i Włodzimierza Ormickiego oraz w latach 1949–1950 u Faustyna Kulczyckiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Tam też w latach 1954–1956 odbył aspiranturę pod kierunkiem Waleriana Bierdiajewa[1][2].
Był wiolonczelistą w orkiestrze Filharmonii Łódzkiej (1946–1949) i w orkiestrze Opery Warszawskiej (1949–1950). Następnie pełnił funkcję dyrygenta Państwowej Filharmonii w Krakowie (1950–1951), dyrygenta Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” (1951–1952), kierownika muzycznym Zespołu Pieśni i Tańca „Skolimów” (1952–1954), drugiego dyrygenta Państwowej Filharmonii w Poznaniu (1954–1957), dyrektora i kierownika artystycznego Filharmonii w Szczecinie (1957–1971). W 1978 utworzył Filharmonię w Wałbrzychu. Był jej dyrektorem naczelnym i artystycznym do 2005, gdy przeszedł na emeryturę. Dodatkowo w latach 1978–1991 kierował Zespołem Szkół Muzycznych w Wałbrzychu[1].
W czasie swojej 55-letniej kariery dyrygenckiej występował we wszystkich filharmoniach krajowych, a także w 22 krajach Europy, Ameryki i Azji, dając ponad 1600 koncertów. Dokonał wielu prawykonań polskich kompozytorów, m.in. Wojciecha Kilara, Bolesława Woytowicza, Romualda Twardowskiego, Benedykta Konowalskiego[1]. Od 1967 rozwijał działalność kompozytorską. Jego utwory były wykonywane w 14 krajach Europy, Azji i Ameryki[9].
Działał także jako publicysta (300 artykułów) i prelegent (ponad 200 wystąpień). Współpracował z Telewizją Polską i rozgłośniami regionalnymi Polskiego Radia w Szczecinie, Wałbrzychu i Wrocławiu[1][9]. Pełnił ponadto różne funkcje społeczne, m.in. przewodniczącego stowarzyszeń kulturalnych w Wałbrzychu. Był także przez szereg kadencji radnym miejskim Wałbrzycha i województwa wałbrzyskiego. W 2015 odebrał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Kalisza[10].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[11].
(na podstawie materiałów źródłowych[1][9])
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.