Józef Taube

Józef Taube h. wł. (ur. 11 kwietnia^?/23 kwietnia 1893^[1][2] w Krasnogórce nad Bohem na Podolu, zm. 11 kwietnia 1971 w Warszawie) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, senator IV kadencji.

Józef Taube

Józef von Taube

Józef Taube (przed 1934)
podpułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	24 kwietnia 1893 Krasnogórka nad Bohem na Podolu
Data i miejsce śmierci	11 kwietnia 1971 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	przed 1917–1945
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	Wojsko Polskie na Wschodzie Polska Organizacja Wojskowa
Jednostki	I Korpus Polski w Rosji, 4 Dywizja Strzelców Polskich, 3 Pułk Ułanów Śląskich, 2 Szwadron Samochodów Pancernych, 1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, 1 Dywizjon Samochodów Pancernych / 4 Dywizjon Pancerny / 4 Batalion Pancerny
Stanowiska	dowódca szwadronu technicznego 3 Pułku Ułanów Śląskich, dowódca II dywizjonu 3 Pułku Ułanów Śląskich, dowódca 2 Szwadronu Samochodów Pancernych, dowódca 1 Dywizjonu Samochodów Pancernych, dowódca 4 Dywizjonu Pancernego, dowódca 4 Batalionu Czołgów i Samochodów Pancernych
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Józef Taube

Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1893 Krasnogórka
Data i miejsce śmierci	11 kwietnia 1971 Warszawa
Senator IV kadencji (II RP)
Okres	od 4 października 1935 do 13 września 1938
Przynależność polityczna	Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem/Obóz Zjednoczenia Narodowego

Życiorys

Urodził się w rodzinie Karola Hipolita Taube, barona h. wł. (1843–1917) i Anny Stanisławy Zbeszewskiej h. Topór (1863–1940)^[1]. Jego rodzeństwem byli: Anna Franciszka (1886–1907), Karol Michał (1888–1940), Franciszek Ksawery (1890–1964), Artur (1894–1979), Janina po mężu Hordliczka (1896–1980).

W czasie I wojny światowej, po ukończeniu oficerskiej szkoły kawalerii, pełnił służbę w Armii Imperium Rosyjskiego^[3]. W 1917 roku został przyjęty do I Korpusu Polskiego w Rosji i pełnił w nim służbę w stopniu podrotmistrza^[3]. W maju 1918 roku, po rozwiązaniu korpusu, został członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie^[3]. Następnie pełnił służbę w 4 Dywizji Strzelców Polskich, z którą w 1919 roku powrócił do Polski^[3].

W czasie wojny z bolszewikami dowodził szwadronem technicznym 3 pułku Ułanów Śląskich^[3]. Był dwukrotnie ranny. Od 29 lipca 1920 roku w szeregach 203 pułku ułanów (późniejszy 27 pułk ułanów) na stanowisku dowódcy 4 szwadronu^[3]. We wrześniu 1920 roku przeniesiony do sztabu pułku. Po zakończeniu wojny pozostał w 27 pułku ułanów do 1921 r. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 125. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W 1923 roku pełnił obowiązki dowódcy II dywizjonu 3 pułku Ułanów Śląskich w garnizonie Tarnowskie Góry. W sierpniu 1926 roku został przeniesiony do 1 pułku szwoleżerów w Warszawie i przydzielony do 2 szwadronu samochodów pancernych na stanowisko dowódcy szwadronu^[4]. 12 kwietnia 1927 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 15. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[5]. 5 listopada 1928 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza 1 pułku szwoleżerów^[3][6]. 24 grudnia 1929 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[7]. W 1930 roku pozostawał w dyspozycji szefa Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, pozostając oficerem nadetatowym 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie^[8]. 15 maja 1930 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 1 dywizjonu samochodów pancernych w garnizonie Brześć^[3]. W sierpniu następnego roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na 4 dywizjon pancerny, a w 1934 roku przeformowana w 4 batalion czołgów i samochodów pancernych.

We wrześniu 1935, w wyborach parlamentarnych uzyskał mandat senatora z województwa poleskiego.

W czasie kampanii wrześniowej służył w komendanturze obrony przeciwlotniczej m.st. Warszawy. Od 28 września 1939 roku przebywał w niewoli niemieckiej jako jeniec w Oflagu VII A w Murnau.

Do Polski powrócił 2 listopada 1946 r. Do emerytury pracował w Mostostalu. Zmarł 11 kwietnia 1971 roku w Warszawie^[9]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 158-5-30,31)^[10].

Jego żoną była od 1923 Irena Jeleniewska (1897–1986), a krewnymi: Karol Szymanowski, Jarosław Iwaszkiewicz oraz Henryk Jacek Schoen (dyrektor Teatru Bagatela)^[11].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2803 (1921)^[12]
• Krzyż Niepodległości (20 lipca 1932)^[13]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[14]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[15]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[15]

Galeria

• 
  Grób polityka Józefa Taube na Starych Powązkach w Warszawie
• 
  Grób polityka Józefa Taube na Starych Powązkach w Warszawie

Przypisy

1. Kolekcja VM ↓, s. 1.
2. Rajmund Szubański, 4 Batalion Pancerny ... s. 47 podał, że urodził się w 1898 roku.
3. Kolekcja VM ↓, s. 4.
4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 9 sierpnia 1926 roku, s. 248.
5. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 20.04.1927 r.
6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 373.
7. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 21 z 24.12.1929 r.
8. Rajmund Szubański, 4 Batalion Pancerny ... s. 47 podał, że pełnił służbę w Departamencie Kawalerii M.S.Wojsk.
9. Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu. [dostęp 2014-11-26].
10. Cmentarz Stare Powązki: STARZYŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-19].
11. Schoen Henryk Jacek mgr inż.. whoiswho-verlag.ch. [dostęp 2014-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
12. Dekret Wodza Naczelnego L. 3370 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 39, poz. 1822)
13. M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
14. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
15. Na podstawie fotografii [1].

Bibliografia

• Taube Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.42-3310 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-26].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rocznik Oficerów Kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, Warszawa 1930.
• Album skorowidz Senatu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935–1940, Drukarnia Ludowa, Kraków 1936.
• Rajmund Szubański, 4 Batalion Pancerny. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej, zeszyt 73, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 1996, ISBN 83-87103-04-7.
• Józef Taube – biogram w bazie Sejm Wielki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2014-12-11].