Iwan Miczurin

Iwan Władimirowicz Miczurin (ros. Иван Владимирович Мичурин; ur. 15 października^?/27 października 1855 w ujezdzie pronskim guberni riazańskiej, zm. 7 czerwca 1935 w Miczuryńsku) – rosyjski, później radziecki hodowca i sadownik. Od 1935 członek Akademii Nauk ZSRR i Wszechzwiązkowej Akademii Nauk Rolniczych w Moskwie.

Iwan Miczurin

Iwan Miczurin
Państwo działania	ZSRR
Data i miejsce urodzenia	15 października?/27 października 1855 Gubernia riazańska, Imperium Rosyjskie
Data śmierci	7 czerwca 1935
doktor nauk biologicznych
Specjalność: botanika
Habilitacja	1934 – biologia
Odznaczenia

Poglądy i teorie

Miczurin był twórcą i propagatorem poglądów, na gruncie genetyki całkowicie błędnych, przypisujących człowiekowi zdolność do niemal dowolnego przeobrażania przyrody. Przypisuje się mu autorstwo sentencji:

Мы не можем ждать милостей от природы. Взять их у нее – наша задача

Nie możemy czekać na łaskawość przyrody. Naszym celem jest wziąć ją sobie od niej samemu

— Iwan Miczurin

Pisał także: „Przy interwencji człowieka możliwe jest zmuszenie każdej formy zwierzęcia lub rośliny do znacznie szybszych zmian, w kierunku pożądanym przez człowieka. Dla człowieka otwiera się więc obszerne pole najpożyteczniejszej dlań działalności”^{[potrzebny przypis]}.

Stworzył także błędną teorię „mentora”, tj. „wychowawcy”, według której jeśli jeden ze składników – podkładka lub zraz – w mieszańcu wegetatywnym (szczepieniowym) ma przewagę nad drugim, to przyjmuje rolę mentora, przekształcając mieszańca tak, że przekazuje mu swoje właściwości i cechy; dobór odpowiednich mentorów miałby według Miczurina pozwalać na dowolne kształtowanie cech upraw. Głoszone przez Miczurina teorie nazwano miczurinizmem.

Miczurin stał się później, wbrew swej woli, narzędziem i bohaterem propagandowej kampanii ideologicznej Trofima Łysenki – tzw. łysenkizmu, wywodzącego się z miczurinizmu – przeciwstawiającej genetyce naukowej osiągnięcia hodowców radzieckich, które rzekomo przeczyć miałyby prawom Mendla i całej tzw. „burżuazyjnej” nauki, zwanej na użytek propagandy komunistycznej „morganizmem, weismannizmem i mendelizmem”.

Dorobek naukowy

Znany ze swych doświadczeń z zakresu krzyżowania roślin. Wyhodował około 300 odmian drzew i krzewów owocowych (jabłoni, gruszy, moreli, śliwy, czereśni, wiśni, winorośli i in.). Twórca nowych, kontrowersyjnych metod hodowli roślin. Choć w swych doświadczeniach w dziedzinie upraw nie posługiwał się powszechnie uznawanymi metodami naukowymi, udało mu się stworzyć pewną liczbę odmian roślin odpornych na surowe warunki klimatyczne panujące w głębi Rosji.

Odznaczenia i wyróżnienia

• Order Świętej Anny III klasy^[1]
• Order Lenina
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Upamiętnienie

Popiersie Miczurina przed budynkiem Uniwersytetu Moskiewskiego

• Miasto Kozłow, w którym Miczurin żył i pracował, jeszcze za jego życia, w 1932 roku, przemianowano na Miczuryńsk,
• w 1950 bułgarskie miasteczko Carewo nad Morzem Czarnym (70 km na południe od Burgas) przemianowano – także na jego cześć – na Miczurin; w roku 1991 przywrócono poprzednią nazwę,
• ulice Iwana Miczurina znajdują się w Świętochłowicach, Wałbrzychu, Wodzisławiu Śl., Zabrzu-Rokitnicy. Dawniej nazwę tę nosiły również ulice w: Bielsku-Białej (Mieszka I), Bytomiu (Armii Krajowej), Chełmie (S. Dąbka), Katowicach (Zamkowa), Opolu (Licealna), Poznaniu (W. Węgorka), Szczecinie (ks. kan. M. Bryczkowskiego), Wrocławiu (T. Kutrzeby), Żarach (Śląska), Krośniewice (ul. Paderewskiego).