Irena Jarocka

Irena Wanda Jarocka (ur. 18 sierpnia 1946 w Srebrnej Górze, zm. 21 stycznia 2012 w Warszawie^[1][2]) – polska piosenkarka i aktorka.

Irena Jarocka

Irena Jarocka (2010)
Data i miejsce urodzenia	18 sierpnia 1946 Srebrna Góra
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 2012 Warszawa
Przyczyna śmierci	glejak
Gatunki	muzyka rozrywkowa, pop, ballada
Zawód	piosenkarka
Aktywność	1965–2011
Strona internetowa

Gwiazda Ireny Jarockiej w Opolu

Koncertowała w kraju i za granicą: w Niemczech Zachodnich, Niemczech Wschodnich, Czechosłowacji, Bułgarii, Szwajcarii, Włoszech, Francji, Portugalii, Luksemburgu i Austrii oraz w ośrodkach polonijnych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Życiorys

Rodzina, edukacja i początki kariery

Jej rodzicami byli Henryk (1921–2000) i Halina z domu Szmuchrowska (1923–1984). Pochodziła z ubogiej rodziny; jej ojciec był szewcem ortopedą i pracował w szpitalu wojewódzkim w Gdańsku, a matka zajmowała się domem^[3]. Ojciec miał problem alkoholowy, matka chorowała na łuszczycę^[4][3]. Miała trzech młodszych braci: Henryka, Tadeusza i Waldemara^[4][5].

Urodziła się w Srebrnej Górze, ale dorastała w Gdańsku, gdzie ukończyła V Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego i Studium Nauczycielskie Wychowania Fizycznego i Biologii^[5][6]. Po ukończeniu studium nauczycielskiego przez krótki czas uczyła w szkole^[7]. Studiowała na Wydziale Wychowania Muzycznego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku. Śpiewu uczyła się u prof. Haliny Mickiewiczówny^[8].

Kariera zawodowa

Lata 1960–1968

W 1960 zaczęła śpiewać w chórze kościelnym przy katedrze oliwskiej^[8]. Dwa lata później zaczęła udzielać się w przykatedralnym Amatorskim Teatrze Dramatycznym^[9]. Jesienią 1964 rozpoczęła naukę śpiewu i gry aktorskiej w klasie Jacka Ujazdowskiego w Gdańskim Studiu Piosenki Polskiego Radia i Telewizji^[8][10][11]. W tym czasie nagrała swoje pierwsze piosenki, w tym „Gdański most” i „Wróć”^[12].

W 1965 zadebiutowała na estradzie koncertem w klubie „Rudy Kot” w Gdańsku, w którym uczestniczyła także w roli modelki podczas pokazów mody^[13]. Przez dwa lata śpiewała w Zespole Estradowym Marynarki Wojennej „Flotylla”^[14] i koncertowała z zespołem Gdańskiego Studia Piosenki^[15]. W 1966 zajęła drugie miejsce na Festiwalu Piosenki Polskiej Wykonawców Amatorów w Rybniku^[15]. Uczestniczyła też w wielu innych konkursach piosenkarskich^[16], m.in. w konkursie „Mikrofon dla wszystkich”^[15]. Poza tym nagrała dwie piosenki autorstwa Mateusza Święcickiego: „Romeo i Julia XX wieku” i „Ciebie przecież wybrałam”^[17] oraz zagrała telewizyjny recital^[18]. Wystąpiła z „Piosenką o piosence francuskiej” w rejestrowanym przez telewizję koncercie PAGART-u, a także wystartowała z utworem „Sosno” w 3. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu i towarzyszyła Alibabkom podczas występu w programie Telewizji Polskiej Reminiscencje festiwalowe^[19]. W 1967 wystartowała z utworem „Szumi wiatr” w koncercie „Premier” na 5. KFPP w Opolu.

W 1968 z utworem „Gondolierzy znad Wisły” wzięła udział w finale 8. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie, zdobyła wyróżnienie za interpretację na 6. KFPP w Opolu i zajęła drugie miejsce w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki^[20]. Dzięki współpracy z Biurem Estrady PAGART-u zaczęła także koncertować za granicą, m.in. odbyła miesięczną trasę po Stanach Zjednoczonych^[21] i, jako członkini zespołu wokalnego Polanie, odbyła czteromiesięczną trasę koncertową po ZSRR z programem artystycznym „Priwiet iz Warszawy!”^[22].

Lata 1969–1981

W latach 1969–1972 przebywała na stypendium w Paryżu, gdzie na początku śpiewała w zespole radzieckiego kabaretu Chez Raspoutine, a z czasem zaczęła grać solowe koncerty^[23]. W trakcie pobytu we Francji doskonaliła umiejętności wokalne i sceniczne, m.in. występując w Petit Conservatoire de la Chanson przy paryskiej Olympii^[24] oraz regularnie trenując taniec i gimnastykę artystyczną^[25]. Podpisała kontrakt na wyłączność z Gilbertem Chemounym, dla którego nagrała kilka piosenek; po latach opisała umowę jako niekorzystną, a współpracę z producentem jako nieudaną^[26]. Nagrała także dwa albumy studyjne dla francuskiej wytwórni Philips^[27], a jeden z nich promowała piosenką „Il faut y croire”^[26]. Za wykonanie piosenki „Et ce sera moi” (pol. Niech to będę ja) zdobyła nagrodę Srebrnego Gronostaja, nagrodę Miasta Rennes i nagrodę za interpretację na Międzynarodowym Festiwalu w Rennes^[28]. Zwyciężyła także w telewizyjnym konkursie dla młodych talentów Deuxieme chance^[25]. Odrzuciła propozycję podpisania dwuletniego kontraktu na występowanie w komedii muzycznej Chatelet^[29].

W grudniu 1972 wróciła do Polski^[30], gdzie w 1973 zrealizowała program telewizyjny Irena Jarocka zaprasza^[31], który zebrał 106 recenzje^[30]. Następnie wyruszyła w ogólnopolską trasę koncertową o tym samym tytule, w której towarzyszył jej zespół wokalno-instrumentalny Sezam^[32]. Również w 1973 za wykonanie „Ballady o żołnierzu, któremu udało się powrócić” otrzymała nagrodę na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu, poza tym wystąpiła jako gość muzyczny podczas 13. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie, a nagrany przez nią utwór „Śpiewam pod gołym niebem” zwyciężył w plebiscycie „Warszawska piosenka roku 1973” Warszawsko-Mazowieckiego Ośrodka Radiowo-Telewizyjnego^[33].

W 1974 nawiązała współpracę z kompozytorem i producentem Wojciechem Trzcińskim, z którym rozpoczęła pracę nad nowym materiałem muzycznym^[34]. W tym samym roku wydała swój debiutancki album studyjny pt. W cieniu dobrego drzewa, za którego sprzedaż w 600 tys. egzemplarzy odebrała w 1975 certyfikat złotej płyty^[35]. Płytę promowała przebojami: „Nie wrócą te lata” i „Motylem jestem” oraz „Wymyśliłam cię”, za którego wykonanie otrzymała nagrodę publiczności na 14. MFP w Sopocie^[36]. Również w 1974 wzięła udział w 1. Polskich Targach Estradowych w Łodzi i wystąpiła z piosenką „Śpiewam pod gołym niebem” na Festiwalu „Bratysławska Lira”^[37]. W tym samym roku wyjechała do RFN, gdzie podpisała trzyletni kontrakt z wydawnictwem Roba-Musicproduktion, dla którego wydała (pod pseudonimem Irena Jarova) dwie płyty winylowe: pierwsza zawierała piosenki „Junge Liebe” i „Warum Weit der Wind”, a druga – piosenki „Sag ihm, daß ich ihm liebe” i „Auf dem Bahnsteig Nr. 8”^[38]. Z czasem zerwała kontrakt z wytwórnią i wróciła do Polski, ponieważ nie chciała na stałe przeprowadzić się do RFN-u^[39]. W 1975 wystąpiła na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze^[40] i zaśpiewała w Pradze podczas koncertu z okazji 30-lecia PRL^[41]. Zagrała także kilka recitali w Polsce^[42].

Zagrała piosenkarkę Irenę Orską w filmie Jerzego Gruzy Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976)^[43], w którym zaśpiewała także kilka piosenek, m.in. utwór „Motylem jestem”^[4]. Również w 1976 zagrała serię koncertów w Teatrze Letnim w Sopocie oraz wystąpiła na 14. KFPP w Opolu i 10. Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu^[44]. Reprezentując Polskę z utworem „Odpływają kawiarenki”^[45] (wykonanym w języku francuskim – „Le Petit Café”), zdobyła wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki Yamaha Pop Song Festival w Tokio^[46]. Po koncercie z okazji 25-lecia Polskich Nagrań uległa w Warszawie poważnemu wypadkowi samochodowemu, który wymusił na niej kilkumiesięczną przerwę w działalności muzycznej^[47][48]. Operował ją Zbigniew Religa^[48].

W 1976 i 1977 odbyła trasy koncertowe po Polsce i Czechosłowacji z Haną Zagorovą i orkiestrą Karla Vágnera, poza tym uczestniczyła w programie Pragakoncertu i nagrała czechosłowacki recital^[49]. W 1977 dała kilkanaście solowych recitali w Polsce i wystąpiła w koncercie telewizyjnym „Dobry wieczór Warszawie” w stołecznym Teatrze Wielkim, a także ponownie udzieliła się na niemieckim rynki, biorąc udział w nagraniu programu Ein Kessel Buntes i wydając niemieckojęzyczny album pt. Morgenrot^[50]. W 1978 wystąpiła z utworem „Mój słodki Charlie” podczas 2. Międzynarodowego Festiwalu Interwizji w Sopocie^[51], a także wzięła udział w Festiwalu „Dečinska Kotva” w Czechosłowacji^[52]. W tym samym roku wydała album pt. Być narzeczoną twą, za którego sprzedaż otrzymała certyfikat złotej płyty^[53]. Na początku lat 80. zaczęła eksperymentować z pop-rockowym repertuarem^[54], nawiązując współpracę z zespołami: Budka Suflera (z którym nagrała piosenki „To za mało” i „Nie odchodź jeszcze”) i Exodus (razem nagrali utwory „Jednodniowe obietnice” i „Ześlij mi”). W 1981 zagrała kilka recitali w Polsce i wydała single „Gimmie Some Lovin’” i „Mam temat”, które stały się przebojami^[55].

Po 1982

Jarocka w latach 2000.

Kilka miesięcy po urodzeniu córki w 1982 wróciła do działalności artystycznej: zrealizowała program telewizyjny Zwariowany dzień^[56], zagrała koncerty w Polsce, USA (m.in. dała serię występów w klubie „Scorpios” w New Jersey), ZSRR, Czechosłowacji, Niemczech i Austrii oraz wystąpiła jako gość muzyczny w programie telewizyjnym Nahorny + 1^[57]. W kolejnych latach koncertowała m.in. po Nowym Jorku, New Britain i Chicago^[58]. W 1987 wydała album studyjny, zatytułowany po prostu Irena Jarocka^[59]. W 1989 dała w Polsce kilka recitali z programem Niepisane listy Ireny^[60]. W 1990 wystąpiła w koncercie galowym Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze i w sylwestrowym programie Telewizji Polskiej^[61].

W 1990 zamieszkała z córką w Mount Morris w Pensylwanii^[62], gdzie dołączyła do męża, Michała Sobolewskiego, który od 1989 pracował jako informatyk w Stanach Zjednoczonych^[63]. Przez pierwsze pół roku pobytu w USA nie grała koncertów^[62]. Z tęsknoty za ojczyzną popadła w depresję^[64][65]. Z czasem wróciła do koncertowania po polonijnych klubach^[66], m.in. „Cricket” w New Jersey i w klubie w Morgantown^[62]. Wystąpiła także m.in. na pikniku zorganizowanym przez „Polski Express” dla amerykańskiej Polonii^[67]. W 1992 wydała album pt. My French Favourites z francuskimi szlagierami w jej jazzowej interpretacji^[63], które nagrała już pod koniec 1989^[68]. Po premierze płyty zagrała telewizyjny koncert realizowany w Warszawie przez TVP^[64]. Mieszkając w USA, zaangażowała się w działania Międzynarodowego Klubu Kobiet w Morgantown, z którym współtworzyła książkę Kuchnie z całego świata^[69]. Kilkukrotnie wystąpiła także w koncertach charytatywnych organizowanych w ambasadzie Polski w Waszyngtonie przez Fundację na rzecz Walki z Rakiem Piersi^[70]. W 1997 zaangażowała się w działalność Fundacji „Echo International”^[71], czego efektem były dwie konferencje w Gdyni promujące zdrowie kobiety^[72]. W 1999 uzyskała obywatelstwo amerykańskie^[73]. W 2000 zagrała kobietę-szpiega w sztuce Sławomira Mrożka Piękny widok (reż. Sylvia Daneel) w Teatrze Polskim w Waszyngtonie^[74].

W październiku 2001 wydała album pt. Mój wielki sen, a w ramach promocji płyty wyruszyła w kolejną trasę koncertową po Polsce^[75]. W 2003 była muzyczną gwiazdą festiwalu w Syracuse^[76] i założyła fundację „Poland-USA Promotion”^[77][4]. W maju i czerwcu 2004 odbyła letnią trasę obejmującą 32 koncerty w Polsce^[78]. W listopadzie 2004 uczestniczyła w uroczystościach z okazji 40-lecia Gdańskiego Studia Piosenki^[79]. W 2005 była jurorką na Festiwalu Piosenki im. Anny Jantar we Wrześni^[80]. W 2006 współtworzyła z Czesławą Bauer Discover Poland Festival w Kalifornii^[81][4].

Jarocka (2010)

W 2007 rozpoczęła trasę koncertową po Polsce^[82] i opublikowała autobiografię pt. Motylem jestem, czyli piosenka o mnie samej, którą promowała podczas spotkań autorskich po kraju^[83]. W 2008 wydała płytę pt. Małe rzeczy^[84]. W 2009 dała kolejną serię recitali w Polsce, a także wystąpiła w koncercie jubileuszowym 100-lecia Opery Leśnej podczas festiwalu TOPtrendy 2009 w Sopocie^[85]. W 2010 wspólnie z Michaelem Boltonem nagrała piosenkę „Break Free”^[86], a także wydała album pt. Ponieważ znów są święta z kolęgami i pastorałkami, w tym „Pastorałką braterską”, którą napisal dla niej Janusz Piątkowski^[87]. Mimo choroby pozostawała aktywna zawodowo i wciąż koncertowała, m.in. wystąpiła 29 marca 2010 w koncercie „Diwy polskiej estrady” w Sali Kongresowej w Warszawie, a ostatni koncert dała 14 sierpnia 2011 na X Jubileuszowym Festynie Parafialnym w Szczepankach^[88][89].

Życie prywatne

W 1972 wyszła za kompozytora Mariana Zacharewicza, który był jej menedżerem^[90]. Rozstali się w 1977^[91]. W 1989 poślubiła informatyka Michała Sobolewskiego, z którym miała córkę, Monikę (ur. 1982)^[92].

Grób Ireny Jarockiej w katakumbach Starych Powązek

Chorowała na glejaka. 18 sierpnia 2011 przeszła operację mózgu^[93], zmarła 21 stycznia 2012^[94] w jednym z warszawskich szpitali. Pogrzeb odbył się 27 stycznia 2012 w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach. Pochowana została w katakumbach na warszawskich Powązkach^[95].

20 października 2021 w Gdańsku-Oliwie, na skwerze imienia artystki u zbiegu ulic Żeromskiego i Grottgera, odsłonięto pomnik artystki autorstwa Macieja Jagodzińskiego-Jagenmeera^[96].

Nagrody i odznaczenia

• 1968 – I miejsce w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki (za piosenkę: „Gondolierzy znad Wisły”)
• 1971 – Nagroda Srebrny Gronostaj na festiwalu w Rennes (za interpretację muzyczną)
• 1973 – Nagroda Srebrny Pierścień na FPŻ w Kołobrzegu (za piosenkę: „Ballada o żołnierzu, któremu udało się powrócić”)
• 1974 – Nagroda Publiczności na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie
• 1975 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1974 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
• 1975 – II nagroda na Coupe d’Europe Musicale w Villach (Austria)
• 1976 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1975 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
• 1976 – Wyróżnienia na festiwalu Yamaha Pop Song Festival ’75 w Tokio (za piosenkę „Le Petit Café”
• 1977 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1976 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
• 1978 – Wyróżnienia na Festiwalu w Palma de Mallorca (za piosenkę: „Wymyśliłam cię”)
• 1978 – II nagroda na festiwalu w Dreźnie (NRD) (za piosenkę: „Mój słodki Charlie”)
• 1978 – Wyróżnienia na festiwalu w Limassol (Cypr)
• 1979 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1978 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”

Dyskografia

Albumy studyjne

• 1974 – W cieniu dobrego drzewa, reedycja 2001
• 1976 – Gondolierzy znad Wisły, reedycja 2001
• 1977 – Wigilijne życzenie, reedycja 2001
• 1977 – Koncert
• 1978 – Być narzeczoną twą, reedycja 2001
• 1981 – Irena Jarocka
• 1987 – Irena Jarocka
• 1992 – My French Favorites
• 2001 – Mój wielki sen
• 2004 – Kolędy bez granic
• 2008 – Małe rzeczy
• 2010 – Ponieważ znów są święta
• 2012 – Piosenki francuskie

Single

• 1969 – Il faut y croire/Tu me reviendras
• 1970 – Tant que la barque va/Et ce sera moi
• 1974 – Śpiewam pod gołym niebem/Wymyśliłam cię/Nie wrócą te lata/W cieniu dobrego drzewa/Ty i ja – wczoraj dziś
• 1975 – Junge Liebe/Warum weint der Wind
• 1975 – Kocha się raz/Zawsze pójdę z tobą
• 1976 – Sag ihm, das ich ihn liebe/Auf dem Bahnsteig Nr. 8
• 1976 – Odpływają kawiarenki/Przeczucie
• 1976 – Sto lat czekam na twój list/By coś zostało z tych dni
• 1977 – Morgenrot/Unser Zelt aus Stroh
• 1978 – Garść piasku/Chyba się warto o mnie bić
• 1978 – Niech tańczą nasze serca/Mój słodki Charlie
• 1978 – Nie wiadomo, który dzień/Wszystko dam
• 1978 – Być narzeczoną twą/Przeoczone, zawinione
• 1978 – Nadzieja/Był ktoś
• 1979 – Piosenka spod welonu/Mon Harley Davidson/Plaisir d’amour/Aranjuez mon amour
• 1980 – To za mało/Nie odchodź jeszcze
• 1981 – Tańczy niedziela/Gimmie Some Lovin'
• 1981 – Mam temat na życie/Bliski sercu dzień
• 1987 – Beatelmania story^[97]
• 2001 – Magia księżyca/Dance Remix: Motylem jestem, Kawiarenki, Nie wrócą te lata
• 2002 – Na krakowską nutę – duet z zespołem Wawele
• 2008 – Małe rzeczy
• 2009 – No to co
• 2010 – Break Free – duet z Michaelem Boltonem
• 2010 – Ponieważ znów są święta

Składanki

• 1995 – Wielkie przeboje
• 1995 – Kolekcja vol.1
• 1995 – Kolekcja vol.2
• 1998 – Odpływają kawiarenki – Złota kolekcja
• 2002 – Złote przeboje – Platynowa kolekcja
• 2003 – Motylem jestem
• 2006 – Moje złote przeboje – Platynowa kolekcja
• 2006 – Piosenki o miłości – Platynowa kolekcja
• 2010 – Największe przeboje 1 – nowe nagrania największych przebojów, cz. 1
• 2010 – Największe przeboje 2 – nowe nagrania największych przebojów, cz. 2
• 2011 – 40 piosenek Ireny Jarockiej

16 listopada 1998 w serii płytowej Złota kolekcja ukazała się płyta Odpływają kawiarenki z największymi przebojami Ireny Jarockiej, w której skład weszły 23 piosenki (m.in. „Gondolierzy znad Wisły”, „Wymyśliłam cię”).

Filmografia

• 1974 – Ile jest życia (reż. Zbigniew Kuźmiński) – wykonanie piosenki
• 1976 – Motylem jestem czyli romans 40-latka (reż. Jerzy Gruza) – rola piosenkarki Ireny Orskiej oraz wykonanie piosenek
• 1996 – Bar „Atlantic” (reż. Janusz Majewski – wykonanie piosenki
• 2000 – Twarze i maski (reż. Feliks Falk) – wykonanie piosenki^[98]