Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edmund Konrad Ignacy Antoni Józef Krasicki z Siecina[uwaga 1] herbu Rogala (ur. 25 listopada 1808 w Bachórzcu, zm. 24 grudnia 1894 w Lisku) – polski hrabia, oficer, właściciel ziemski.
kapitan | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
4 Bateria Lekkokonna, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Edmund Konrad Ignacy Antoni Józef Krasicki z Siecina[1][2][3] urodził się 25[4] listopada 1808 w Bachórzcu[1][5][6][7][8]. Był synem gen. Franciszka Ksawerego Krasickiego[7][9][8] (1774–1844) i Julii Teresy Wandalin-Mniszech (1777–1845). Miał brata Ksawerego (ur. 1800 lub 1802, zm. 1843, nie założył rodziny)[1][5]. Legitymował się tytułem hrabiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego[1][6][3][9].
Po wybuchu powstania listopadowego udał się do Warszawy, wstąpił do korpusu artylerii Wojsk Polskich i służył jako kanonier w 4 baterii lekkokonnej (w składzie Brygady Artylerii Lekkokonnej) pod dowództwem mjr. Józefa Bema[10][7][11]. Służył w stolicy[7]. Pełnił stanowisko bombardiera granatów sześciofuntowych, dokonując zniszczeń po stronie wroga[12]. Rozkazem z 10 sierpnia 1831 mianowany podporucznikiem i przeniesiony do 5 Pułku Strzelców Konnych, w szeregach którego dotrwał do końca powstania[7][13][14] (według innych źródeł był porucznikiem[1][5][8] w szeregach 5 Pułku Szwoleżerów[6][9][15]). Po jego upadku przeszedł z armią pod Górznem do Prus 6 października 1831[7]. W latach 70. był pomysłodawcą spisania pamiętników z czasu powstania listopadowego byłych uczestników, Wincentego Ścibora-Rylskiego, Tymona Bala, Mikołaja Korwina[16]. Swoje przeżycia powstańcze spisał w zeszycie zatytułowanym Moje wspomnienia z 1830-31 r., przechowywanym na zamku leskim[17].
W grudniu 1831 powrócił do majątku rodziców w Lisku. Po śmierci ojca objął tamtejsze gospodarstwo wraz z zamkiem leskim oraz odziedziczył inne dobra[7][9]. Został dziedzicem majątków rodzinnych: Bachórzec (od około 1838 do lat 70.)[18][19][20][21][22][23][uwaga 2][1][uwaga 3][5], Lisko (uprzednio właścicielem Liska był jego ojciec, figurujący jako Franz Krasicki[24][uwaga 4], od około 1848 do lat 90.[25][26][27][28][29][30][31][32][1][33][34][35][5] i Posada Liska (od około 1856 do lat 90.)[26][27][28][29][36][37][38], Poraż (od około 1848 do lat 90.)[uwaga 5][39][40][41][42][43][44][45][46][47][48][49], a poza tym Bachońce (około 1853-1855)[50][19], Bezmiechowa Dolna[51][52][53][54][55][56], Choceń[57][58][59][60][61][62][63], Huzele[64][65][uwaga 6][66][67][68], Kalnica Niżna[69][70][1][71][72] (w drugiej połowie lat 50. i w 60. w Szematyzmach wymieniany jako właściciel Kalnicy Górnej, prawdopodobnie zamiennie z Berezniackimi/Brześciańskimi[73][74][75],) Kamionki[76][73][74][77][75][70][78][72], Łukawica[79][80][81][82][83][84], Manasterzec z Podsobieniem[85][86][87][88][89][90], Podbukowina[91][92][uwaga 7][93][uwaga 8], Połchowa koło Bachórzca[94][42][95][uwaga 9][96][uwaga 10], Postołów i Postołowska Wola[97][98][44][45][99][47][100][38], Przedmieście[101], Serednie Wielkie[102][103][uwaga 11][uwaga 12], Słonne[uwaga 13][104][uwaga 14][uwaga 15][105][uwaga 16], Sukowate[106][107][uwaga 17][108][109][110], Weremień i Łączki[111][112][uwaga 18][113][114][115][14].
Podczas Wiosny Ludów w stopniu kapitana zorganizował w Lesku kompanię Gwardii Narodowej i dokonał jej uzbrojenia w karabiny skałkowe[9][116]. Po wybuchu powstania styczniowego organizował pomoc, gromadzenie funduszy i broni[117]. Wyprawił z Bachórca do walk późniejszych uczestników tej insurekcji[118].
Był członkiem Stanów Galicyjskich z grona magnatów[1][5][14]. Był członkiem Wydziału Krajowego (Landesausschuss) w grupie stanu panów w gronie hrabiów w latach od około 1839 do około 1861[119]. Jako właściciel Liska z przyległościami w 1873 był wyborcą uprawnionym do wyboru posła na Sejm Krajowy Galicji z większych posiadłości w okręgu wyborczym Sanok[120]. Był członkiem Rady c. k. powiatu liskiego, w 1867 wybrany jako reprezentant grupy większych posiadłości, od tego czasu sprawował stanowisko prezesa wydziału powiatowego[14] (określanego niekiedy marszałkiem[11])[121], około 1870 ponownie wybrany, tym razem z grupy gmin wiejskich, pozostawał prezesem wydziału przez około 10 kolejnych lat[122] (ponownie wybrany w 1874[123])[124], ponownie w 1877[125]. Następnie, od około 1881 do około 1890 pozostawał tylko członkiem rady, wybierany w tym dziesięcioleciu z grupy gmin wiejskich[126][15].
30 czerwca 1847 został mianowany czynnym członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego i pozostawał nim w kolejnych latach[127] oraz należał do oddziałów GTG: sanocko-lisko-brzozowsko-krośnieńskiego w latach 70. do około 1885[128] i następnie do sanocko-lisko-krośnieńskiego do końca życia[129]. Od około 1871 do około 1882 był prezesem (przełożonym) wydziału okręgowego w Lisku Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego[130].
W dniu 19 września 1880 na stacji kolejowej Lesko Łukawica witał podróżującego po Galicji cesarza Austrii Franciszka Józefa I[131].
9 lutego 1836 we Lwowie jego żoną została Maria Aniela Brzostowska z Brzostowa herbu Strzemię (1816-1903, córka podpułkownika wojsk polskich Michała Brzostowskiego z Mołotkowa i Konstancji z Krasickich herbu Rogala z Liska; dziedziczka dóbr Stratyn (w tym tamtejszy zamek), Białozórka, Bobulińce, Kujdanóws)[1][5][14]. Ich dziećmi byli Michał (1836-1917), Maria (1837-1855), Ignacy (1839-1924), Stanisław (1842-1887, właściciel dóbr Stratyn, nie założył rodziny)[132][5][14].
Był patronem (kolatorem) kościoła Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Lesku[116]. Wspierał ludność wiejską[133][15][134]. Za życia uważano go za patriotę i miłośnika ludu[11]. Pod koniec życia 6 listopada 1893 dokonał zapisów (legatów) testamentowych, w których rozporządził swym majątkiem na szereg celów społecznych na rzecz Liska i okolicznych wsi, w tym miejscowych włościan i oficjalistów[11], m.in. polecił utworzyć kasy pożyczkowe dla niezamożnych gospodarzy religii rzymskokatolickiej pod nazwą „Kasa lub fundacja pożyczkowa polska imienia Tadeusza Kościuszki”[3]. Był znajomym Zygmunta Kaczkowskiego, który m.in. podjął spisanie jego nekrologu[9][135]. Zarządcą dóbr hrabiego Edmunda Krasickiego był Julian Smólski (powstaniec styczniowy, zm. 1898 w Kalnicy w wieku 57 lat)[136].
Edmund Krasicki zmarł w Wigilię Świąt Bożego Narodzenia 24 grudnia 1894 w Lisku w wieku 87 lat[11][3][15][137][14]. Został pochowany w tym mieście[6][138]. Edmund i Maria Aniela Krasiccy zostali upamiętnieni osobnymi epitafiami, ustanowionymi w kościele w Lesku[116]. Według inskrypcji na nich umieszczonych oboje zostali pochowani w Bachórzcu.
Jego wnukiem był August Krasicki, który poświęcił mu swój Dziennik z kampanji rosyjskiej Krasickiego Augusta, porucznika w Sztabie Komendy Polskich Legjonów 1914-1916, spisywany podczas służby w szeregach Legionów Polskich (wyd. 1934)[17].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.