Cybinka

Cybinka (niem. Ziebingen, dolnołuż. Zebinki^[2]) – miasto w Polsce w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Cybinka. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Cybinka

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	słubicki
Gmina	Cybinka
Data założenia	XV wiek
Prawa miejskie	1945
Burmistrz	Marek Kołodziejczyk (2010)
Powierzchnia	5,32 km²
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość	2751[1] 517,1 os./km²
Strefa numeracyjna	68
Kod pocztowy	69-108
Tablice rejestracyjne	FSL
Położenie na mapie Polski Cybinka
Położenie na mapie województwa lubuskiego Cybinka
Położenie na mapie powiatu słubickiego Cybinka
Położenie na mapie gminy Cybinka Cybinka
52°11′40″N 14°47′45″E
TERC (TERYT)	0805014
SIMC	0988365
Urząd miejski ul. Szkolna 5 69-108 Cybinka
Strona internetowa
BIP

Pod względem historycznym Cybinka leży w zachodniej części dawnej ziemi lubuskiej^[3][4], w ramach której położona jest w regionie określanym jako ziemia torzymska^[4].

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Cybinka liczyła 2751 mieszkańców^[1].

Historia

Wzmiankowana jako wieś w XV w. (1472), pod nazwą Ziebingen, od XVI do początku XIX w. należała do zakonu Joannitów z Łagowa. W 1802 r. kupiona przez Wilhelma von Finckensteina, prezydenta rejencji frankfurckiej, który zbudował tu pałac klasycystyczny, a przy nim założył park o regularnym układzie, który w połowie stulecia został przekształcony w park krajobrazowy. W 1845 r. pruska domena królewska kupiła Cybinkę, żeby po 12 latach wróciła ona ponownie do Finckensteinów, którzy mieszkali tutaj do 1945 roku. W okresie przedwojennym istniała tu kopalnia głębinowa węgla brunatnego, na początku XX w. budowano linie kolejową do Kunowic. Wojska niemieckie zostały wyparte z miasta 2-3 lutego 1945 roku przez oddziały 1 armii pancernej gwardii i 33 armii I Frontu Ukraińskiego^[5]. W 1945 r. po przejęciu Cybinki przez administrację polską, miejscowość uzyskała prawa miejskie^[6]. Jest jednym z najmłodszych miast historycznej ziemi lubuskiej. W maju 1945 w mieście stacjonował 32 Budziszyński Pułk Piechoty Wojska Polskiego, a później mieściła się tu komendantura 8 Komendy Odcinka Cybinka Wojsk Ochrony Pogranicza. Od 1996 siedziba Nadleśnictwa Cybinka.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[7]:

• kościół^[8] ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pod wezwaniem MB Częstochowskiej, klasycystyczny z 1784 roku, 1866 roku
• park pałacowy, z XVIII wieku – XIX wieku, z początku XX wieku:
  • część oficyny w parku
  • ogrodzenie z bramą parkową
  • cmentarz żołnierzy radzieckich
• cmentarz żydowski
• drugi cmentarz żołnierzy radzieckich^[9]
• zespół młyński z początku XX wieku

Demografia

Źródło:^[10][11][12]. Według danych z 4 kwietnia 2011 r. miasto miało 2947 mieszkańców^[11].

• Piramida wieku mieszkańców Cybinki w 2014 roku^[13].

Ludzie związani z Cybinką

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Cybinką.

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Cybince‎.

Transport

Stacja kolejowa

Transport drogowy

Miasto znajduje się ok. 20 km na południowy wschód od Słubic, przy drodze krajowej nr 29 Słubice – Krosno Odrzańskie – Zielona Góra^[14].

Transport kolejowy

W Cybince znajduje się nieczynna stacja kolejowa Cybinka, która znajduje się na nieczynnej linii kolejowej nr 386 łączącej Kunowice z Cybinką^[15].

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół Matki Bożej Częstochowskiej

• Kościół rzymskokatolicki:
  • parafia Matki Bożej Częstochowskiej
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór Cybinka (Sala Królestwa Radomicko 26)^[16]

Sport i rekreacja

W Cybince istnieje hala sportowa wyposażona w boiska centralne, boiska treningowe oraz trybuny składane. Znajduje się tu także Stadion Miejski o pojemności 600 miejsc (w tym 350 siedzących) wraz z boiskiem treningowym^[17].

Swoją siedzibę ma tu Gminny Klub Sportowy „Syrena” Cybinka, założony w 1949 r. i reaktywowany w 2016 roku, grający obecnie w B-klasie. Charakterystyczne barwy zespołu: zielono-czarno-białe^[18].

Burmistrzowie

• 1990–1994: Jan Radkiewicz
• 1994–2002: Tadeusz Lewczuk
• 2002–2006: Ryszard Wincek
• 2006–2014: Roman Siemiński
• od 2014: Marek Kołodziejczyk

Galeria

• 
  Cmentarz Komunalny w Cybince
• 
  Cmentarz żołnierzy radzieckich przy ul. Lwowskiej
• 
  Kamień pamiątkowy
• 
  Budynek byłej strażnicy
• 
  Budynek dawnej komendantury WOP

Przypisy

1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
2. Letopis: Historiski letopis. Rjad B, Ausgabe 5. Institut za serbski ludospyt, Domowina, Bautzen 1959, S. 15f.
3. Agnieszka Gontaszewska, Z historii górnictwa węgla kamiennego w Cybince (ziemia lubuska), [w:] „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, R. 61, nr 1, Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016, ISSN 0023-589X, s. 147.
4. Dawid Wincek: Historia. cybinka.pl. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu].
5. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 833
6. Urząd Miejski w Cybince: Historia. [dostęp 2010-06-10].
7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 54. [dostęp 2013-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)].
8. Urząd Miejski w Cybince: Zabytki. [dostęp 2010-06-10]. (pol.).
9. Cmentarze przy ul. Lwowskiej i Białkowskiej.
10. Ludność Cybinki w latach 1910-1939. [dostęp 2010-06-10]. (niem.).
11. Plan odnowy miejscowości Cybinka (Stan w dniu 04 IV 2011 r.), Urząd Miasta i Gminy Cybinka.
12. S.S. Szulc S.S. (red.), Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14.II 1946 r. zeszyt.II, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 50.
13. Cybinka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09], liczba ludności na podstawie danych GUS.
14. Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.
15. www.kolej.one.pl: linia Kunowice-Cybinka. [dostęp 2010-06-10]. (pol.).
16. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-11-27].
17. Urząd Miejski w Cybince: Sport. [dostęp 2010-06-10].
18. 90minut.pl: Skarb – Syrena Cybinka. [dostęp 2017-09-10].

Bibliografia

• Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7. Brak numerów stron w książce

Kontrola autorytatywna (miasto):

• VIAF: 247841554
• GND: 4657813-4