Cisowa (województwo podkarpackie)

Cisowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Krasiczyn^[3][5]. Leży nad potokiem Cisowa, który w dolnym biegu nosi nazwę Olszanka^[6].

Cisowa

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Krasiczyn
Liczba ludności (2019)	95[1]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-740[2]
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0604695[3]
Położenie na mapie gminy Krasiczyn Cisowa
Położenie na mapie Polski Cisowa
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Cisowa
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Cisowa
49°42′12″N 22°36′09″E[4]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Cisowa

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Historia

Wieś prawa wołoskiego, położona była w drugiej połowie XV wieku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego^[7]. 6 marca 1508 roku król Zygmunt I Stary wydał dokument osadzenia wsi Brylińce i Cisowa na prawie wołoskim.

2 marca 1537 Zygmunt I Stary potwierdził nadanie kniaziom Steczkowi, Onaszkowi i Hawryle przywileju osadniczego na prawie wołoskim miejscowości Brylińce i Cisowa.

11 czerwca 1698 roku król August II Mocny pozwolił Teodorze Łopuszańskiej, wdowie po Mikołaju Chanowskim, ustąpić prawa dożywocia na sołectwie we wsi Cisowa w starostwie przemyskim na rzecz jej syna, Stanisława Chanowskiego.

We wsi istniała murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja, zbudowana w 1889, odnowiona w 1932, zburzona w 1966.

W XIX wieku wieś była własnością Tyszkowskich, w 1920 po śmierci Pawła Tyszkowskiego na podstawie testamentu przejęła majątek w Cisowej Polska Akademia Umiejętności.

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie przemyskim w województwie lwowskim. W 1939 roku we wsi mieszkało 1480 osób, wśród nich 1455 Ukraińców, 20 Żydów i 5 Polaków.

W latach 1945–1947 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 42 Polaków i 2 Ukraińców "za zdradę Ukrainy"^[8].

W roku 1945 Cisowa była jedną z pierwszych wsi na Pogórzu Przemyskim, której mieszkańcy zostali karnie wysiedleni do ZSRR. Oddział Ludowego Wojska polskiego, który dokonywał wysiedlenia, spalił również całkowicie wieś.

Planuje się tutaj utworzenie rezerwatu Wodospad w Cisowej.

Zobacz też

• Cisowa

Przypisy

1. Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2017, s. 167 [zarchiwizowane 2017-08-15].
3. GUS. Wyszukiwarka TERYT
4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17924
5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 194, ISBN 83-239-9607-5.
7. Grzegorz Jawor, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin 2000, s. 212, 223.
8. SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 703, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.

Linki zewnętrzne

• Cissowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 708.
• Zady, 4.) grupa domów w Cisowej, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 254.