Loading AI tools
rodzaj instrumentów muzycznych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chordofony, instrumenty strunowe – instrumenty muzyczne, w których źródłem dźwięku są napięte, drgające struny[1]. Struny mogą być uderzane pałeczkami, szarpane palcami lub plektronem, pocierane smyczkiem lub pobudzane strumieniem powietrza[2].
Określenia „chordofony” oraz „instrumenty strunowe” stosowane są zamiennie – obydwa wskazują dokładnie tę samą grupę instrumentów[3][4].
Kilka rozpowszechnionych sposobów klasyfikacji chordofonów (i generalnie instrumentów muzycznych) sprawia, że jeden instrument może być przyporządkowany do wielu kategorii jednocześnie, np. klawesyn jest jednocześnie chordofonem szarpanym, chordofonem prostym lub cytrą, cytrą skrzynkową oraz instrumentem klawiszowym[5][6][2].
Incytator jest elementem pobudzającym drgania źródła dźwięku instrumentu muzycznego[7]. Ze względu na sposób pobudzania drgań struny, chordofony dzieli się na smyczkowe (pocierane[8]), szarpane (palcem lub piórkiem) i uderzane[9]:
W opracowanej przez Ericha Moritza von Hornbostela i Curta Sachsa klasyfikacji naukowej chordofonom przypisany jest identyfikator główny 3[7], i kolejno[6]:
Ponadto, klasyfikacja Hornbostela-Sachsa wprowadza przyrostki definiujące dodatkowe parametry: -1: z przetwornikami elektrycznymi, -2: pobudzane przez drapanie, -3: pobudzane przez strumień powietrza, -4: pobudzane przez uderzanie, -5: pobudzane palcami, -6: pobudzane plektronem, -7: pobudzane smyczkiem, -8: z klawiaturą, -9: z mechanicznym napędem. Wg tak określonej nomenklatury, klawesyn otrzymuje pełny identyfikator 314.122-6-8[6].
Curt Sachs – twórca nowoczesnej instrumentologii[10] – podzielił instrumenty strunowe wg konstrukcji na cztery grupy[2]:
Prototypem chordofonów był wywodzący się z myśliwskiego łuk muzyczny z drgającą cięciwą jako źródłem dźwięku, zaopatrzony w prymitywny rezonator. Szarpanie struny-cięciwy palcami, uderzanie drewienkiem lub sztabką i pocieranie cięciwą mniejszego łuku dało pierwsze podstawy do rozwoju grup chordofonów szarpanych, uderzanych i pocieranych. Na podstawie zabytków ikonograficznych wiadomo, że już około 2000 p.n.e. starożytna Asyria i Babilonia znała harfy, liry, cymbały, tanbur. Z Babilonii również pochodzi wynalazek progów. Około 1000 p.n.e. pojawiły się w Indiach chordofony smyczkowe. Mechanizm klawiszowy opracowany został w średniowieczu. Chordofony znane były we wszystkich regionach świata poza przedkolumbijską Ameryką, i w okresie baroku stały się podstawą instrumentarium Europy[8][4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
