Batumi
miasto w Gruzji, nad Morzem Czarnym Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Batumi (gruz. ბათუმი) – miasto w południowo-zachodniej Gruzji, na wybrzeżu Morza Czarnego, stolica autonomicznej republiki Adżarii. Położone jest w pobliżu granicy z Turcją[2]. Drugie co do wielkości miasto kraju (po Tbilisi). Batumi jest siedzibą Gruzińskiego Sądu Konstytucyjnego[3]. W 2023 Batumi liczyło 179,1 tys. mieszkańców[4].
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Region | |||||
| Data założenia |
1010 | ||||
| Prawa miejskie |
1866 | ||||
| Burmistrz |
Dżemal Ananidze | ||||
| Powierzchnia |
64,9 km² | ||||
| Wysokość |
0 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
(+995) 422 | ||||
| Kod pocztowy |
6000-6010 | ||||
Położenie na mapie Gruzji  | |||||
Położenie na mapie Europy  | |||||
Położenie na mapie Adżarii  | |||||
| 41°38′19″N 41°38′14″E | |||||
| Strona internetowa | |||||
Miasto jest dużym ośrodkiem przemysłowym i znanym uzdrowiskiem. Mieści się tutaj rafineria ropy naftowej (rurociąg z Baku). Dominuje przemysł maszynowy (maszyny i urządzenia dla przemysłu spożywczego i naftowego), stoczniowy, drzewny, elektrotechniczny oraz spożywczy. W mieście znajduje się port handlowy (głównie import ropy naftowej) i lotniczy, a także wyższa szkoła pedagogiczna[2].
Stolica Autonomicznej Republiki Adżarii, wchodzącej w skład Republiki Gruzińskiej. Skład etniczny urozmaicony: Gruzini – chrześcijanie i Gruzini – muzułmanie, przede wszystkim w tej grupie Adżarowie; Rosjanie, Ormianie i Żydzi[5].
Historia
Batumi powstało na miejscu wcześniejszego fortu rzymskiego Batys, jako gruzińska twierdza o nazwie Tamaryscihe. Od około XI wieku miasto nosi obecną nazwę. W XVII wieku zostało zdobyte przez Turków, a następnie zislamizowane. Po wojnie rosyjsko-tureckiej zostało w 1878 roku przyłączone do Imperium Rosyjskiego[6]. W czasie panowania rosyjskiego miasto stało się ośrodkiem przetwórstwa ropy, powstał port naftowy, a także zostało połączone z Baku linią kolejową. Od marca 1918 r. miasto znajdowało się w ręku Turków, a następnie od grudnia tego roku — Anglików, którzy zamierzali wprowadzić w życie projekt wolnego miasta Batumi. W marcu 1921 r. Armia Czerwona obaliła gruziński rząd mienszewicki, a Batumi stało się stolicą autonomicznej Adżarskiej SRR. Od 1991 roku wchodzi w skład Gruzji, będąc stolicą Adżarskiej Republiki Autonomicznej[2].
Zabytki
Do najważniejszych atrakcji miasta należą turecki meczet z drugiej połowy XIX wieku[7], eklektyczna zabudowa willowa z przełomu XIX i XX wieku[2], Park Przymorski, Uniwersytet (leżący bezpośrednio przy plaży nadmorskiej), synagoga, dawny kościół katolicki z początku XX wieku, delfinarium, a także ogród botaniczny (założony w 1912 roku) z bogatą kolekcją roślinności zwrotnikowej i podzwrotnikowej[2]. Muzeum Józefa Stalina zostało zlikwidowane w 2013 z powodu niewielkiej liczby odwiedzających[8].
17.03.2022 odsłonięto pomnik Lecha Kaczyńskiego, który stanął na nadmorskim bulwarze Lecha i Marii Kaczyńskich[9].
Kultura
W mieście znajduje się wiele instytucji kulturalnych – Adżarskie Muzeum Krajoznawcze (z działem prezentującym dzieje Adżarii, z działem etnograficznym; w stałej ekspozycji również „Złoty Skarb” – zabytki epoki antycznej), Muzeum Archeologiczne, Galeria Sztuki, teatr dramatyczny, kina. W okresie letnim miejsce licznych festiwali i spotkań o charakterze kulturalnym (m.in. festiwal muzyki klubowej, festiwal filmowy itp.)[10].
Na temat miasta piosenkę nagrała w 1963 polska grupa wokalna Filipinki z Technikum Handlowego[11] w Szczecinie.
Gospodarka
W Batumi zlokalizowany jest różnorodny przemysł, zwłaszcza petrochemiczny (połączenie ropociągiem z Baku), stoczniowy i spożywczy. Miasto jest jednak przede wszystkim znanym ośrodkiem wypoczynkowym, z dobrze zagospodarowanym pasem nadmorskim (promenada, restauracje, sala koncertowa otwarta w 2013) i bezpłatnymi, kamienistymi plażami[12]. Są tu też pola herbaciane – chociaż pozostały nieliczne[13].
Transport
Ważny węzeł komunikacyjny kraju. Największy port na czarnomorskim wybrzeżu Kaukazu[14]. Miasto posiada też port lotniczy[2].
Miasta partnerskie
Lista miast partnerskich Batumi[15]:
Ludzie związani z Batumi
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.