Jałta

Jałta
Ялта
Herb	Flaga
Państwo	Rosja; / Ukraina
Republika	Republika Krymu; / Autonomiczna Republika Krymu
Powierzchnia	18,202 km²
Wysokość	50 m n.p.m.
Populacja (2020); • liczba ludności; • gęstość	; 79 056; 4365,29 os./km²
Nr kierunkowy	+380-654
Kod pocztowy	98600 – 98639
	Położenie na mapie Krymu Jałta
	44°29′N 34°10′E
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Jałta (ukr. Ялта, ros. Ялта, krymskotat. Yalta, orm. Յալտա) – miasto na Ukrainie leżące w południowej części okupowanego przez Rosję Półwyspu Krymskiego, na brzegu Morza Czarnego. Liczy 79 tys. mieszkańców (2020). Z Jałty do Symferopola prowadzi najdłuższa w Europie linia trolejbusowa długości około 86 km.

Szybkie fakty Państwo, Republika ...

Zamknij

Za czasów Związku Radzieckiego Jałta była popularnym kurortem nadmorskim.

W czasie II wojny światowej w Jałcie (a dokładnie w Liwadii – niewielkiej miejscowości koło Jałty) odbyła się konferencja jałtańska ustalająca na przeszło 40 lat polityczny podział powojennej Europy.

W Jałcie znajdują się: Muzeum Czechowa, sobór św. Aleksandra Newskiego, cerkiew św. Jana Chryzostoma, cerkiew ormiańska, katolicki Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, Jałtańskie Państwowe Muzeum Historii i Literatury, Muzeum Narodowej Sztuki Dekoracyjnej „Polana Bajek”.

Na przedmieściach Jałty dwa carskie pałace w: Liwadii i Massandrze.

Jedną z jednostek podziału administracyjnego Republiki Autonomicznej Krymu, porównywalną z rejonem, jest zespół miejski Jałty. Jest to obszar zarządzany przez Radę Miasta Jałta. Dzieli on się na mniejsze miejscowości:

Miasta:

Ałupka, Jałta.

Osiedla typu miejskiego:

Foros, Gaspra, Gurzuf, Koreiz, Liwadia, Massandra, Simeiz.

Jałta była założona przypuszczalnie w I wieku przez Greków.

Według legendy, greccy żeglarze zbłądzili podczas burzy i długo się błąkali w poszukiwaniu brzegu. Gdy wreszcie zobaczyli brzeg (γιαλός, jalos), to zdecydowali, że tak nazwą założoną osadę.

W starożytności miasto było częścią Cesarstwa rzymskiego, a w okresie średniowiecza – Cesarstwa bizantyjskiego. Od 1145 r. znane było pod nazwą Dżalita (warianty nazwy: Galita, Kaulita, Gealita, Etalita), obecną nazwę nosi od XVI wieku. Prawa miejskie Jałta uzyskała w roku 1837. Od lat 60. XIX wieku rozwijała się jako uzdrowisko^[3].

Podczas okupacji hitlerowskiej, 5 grudnia 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1800 osób. 17 grudnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcą zbrodni było Sonderkommando 11a (dowódcy – SS-Obersturmbannführer Paul Zapp, SS-Scharführer baron Leo Karl Eugen von der Recke i SS-Hauptsturmführer Eberhard Heinzee^[4].

Jałta to tytuł piosenki Jacka Kaczmarskiego, opowiadającej o postanowieniach konferencji jałtańskiej. Jałta jest także obecna w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza, który mieszkał tam i tworzył przez pewien czas. Michaił Afanasjewicz Bułhakow do Jałty za sprawą Wolanda i jego świty przenosi dyrektora Teatru Variétés Stiopę Lichodiejewa, a tym samym część fabuły powieści Mistrz i Małgorzata.