Alkione (gwiazda)

Alkione (Eta Tauri, η Tau) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Byka. Jest najjaśniejszą gwiazdą spośród Plejad. Alkione jest oddalona o około 403 lata świetlne od Słońca.

Alkione

η Tau
Dane obserwacyjne (J2000.0)
Gwiazdozbiór	Byk
Rektascensja	03h 47m 29,077s[1]
Deklinacja	+24° 06′ 18,49″[1]
Paralaksa (π)	0,00809 ± 0,00042″[1]
Odległość	403 ± 22 ly 123,6 ± 6,7 pc
Wielkość obserwowana	+2,85m
Rozmiar kątowy	0,0016″[2]
Ruch własny (RA)	19,34 ± 0,39 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−44,18 ± 0,32 mas/rok[1]
Prędkość radialna	5,4 ± 1,2 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	gwiazda wielokrotna
Typ widmowy	B7IIIe+A0V+A0V+F2V
Masa	6 M☉[3]
Promień	10 R☉[3]
Jasność	2400 L☉[3]
Prędkość obrotu	~215 km/s[2]
Temperatura	13 000 K[3]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 25 Tau 2MASS: J03472908+2406184 Bonner Durchmusterung: BD +23 541 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 139 Boss General Catalogue: GC 4541 Katalog Henry’ego Drapera: HD 23630 Katalog Hipparcosa: HIP 17702 Katalog jasnych gwiazd: HR 1165 SAO Star Catalog: SAO 76199 CCDM 03474+2407

Nazwa

Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Alkione, wywodzącą się z mitologii greckiej. Mityczna Alkione była jedną z Plejad^[3][4]. W języku chińskim jest znana jako chiń. 昴宿六; pinyin Mǎo sù liù^[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Alkione dla określenia tej gwiazdy^[6].

Charakterystyka

Eta Tauri to układ pięciu związanych grawitacyjnie gwiazd. Główny składnik, Eta Tauri A (Alkione), to błękitny olbrzym typu B o wielkości obserwowanej +2,87^m. Jest gwiazdą zmienną zaćmieniową, w której obydwa składniki oddalone są o odległość 0,031 sekundy kątowej, co odpowiada odległości Słońca do Jowisza. Wokół tego układu podwójnego krążą jeszcze 3 gwiazdy. Eta Tauri B i C są podobnymi karłami typu A o wielkości gwiazdowej 8 i oddalone są od składnika A o odpowiednio 117,2 oraz 180,8 sekundy kątowej. Eta Tauri D to jasnożółty karzeł typu F, oddalony o 190,5 sekundy kątowej od składnika A. Jego jasność gwiazdowa to +8,7^m[2]. Eta Tauri C (V647 Tau) jest sklasyfikowana jako gwiazda zmienna typu Delta Scuti i jej jasność zmienia się średnio od +8,25 do +8,30^m w czasie 1,13 godziny^[7][8].

Eta Tauri A wypromieniowuje około 2400 razy więcej energii od Słońca, temperatura powierzchni gwiazdy wynosi 13 000 K. Duża prędkość rotacji wynosząca 215 km/s spowodowała stworzenie dysku gazowego wokół równika gwiazdy. Gwiazdę otacza też słaba mgławica refleksyjna, część obłoku materii międzygwiazdowej w którym zanurzone są Plejady^[3].

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Byka
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach