Loading AI tools
polski rzeźbiarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfons Karny (ur. 14 listopada 1901 w Białymstoku, zm. 14 sierpnia 1989 w Warszawie) – polski rzeźbiarz. Portretował wybitne postacie polskie (Mikołaj Kopernik, Adam Mickiewicz, Józef Piłsudski) i zagraniczne. Jego granitowe i brązowe rzeźby otrzymały złote medale na wystawach w Paryżu i Brukseli.
Urodził się 14 listopada 1901 w biednej rodzinie w Białymstoku. W 1920 zaciągnął się do armii gen. Józefa Hallera, w szeregach której walczył na froncie.
W 1923 przeprowadził się do Warszawy. W 1924 roku rozpoczął studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych pod kierunkiem Tadeusza Breyera (potem przez krótki okres pracował jako asystent profesora Breyera w pracowni rzeźby[1]. W 1925 rzeźby Karnego zostały zaprezentowane na wystawie prac uczniów wyższych szkół artystycznych w ramach Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu. Po ukończeniu nauki w 1930 roku artysta wyjechał do Francji, Niemiec i Belgii w ramach stypendium.
W 1939 rzeźby Karnego wystawiane były w Londynie, a potem w Nowym Jorku – skąd już nie wróciły w związku z wybuchem wojny.
Podczas kampanii wrześniowej wskutek bombardowaniu uległa zniszczeniu pracownia artysty wraz ze znajdującymi się w niej dziełami. W latach 1940–1945 Karny intensywnie tworzył w nowym miejscu, które było też placówką tajnego uniwersytetu. Podczas powstania warszawskiego ponownie stracił pracownię i część swoich rzeźb.
Po wojnie Karny znalazł się w nurcie polskiego socrealizmu. Jednak jego prace z tego okresu, choć podejmowały pożądane wówczas tematy, pod względem stylistycznym nie odbiegały daleko od form, które ukonstytuowały się w twórczości artysty w latach trzydziestych. W 1949 otrzymał pracownię w Warszawie przy ulicy Wiejskiej. W 1960 rzeźbiarz urządził wakacyjną pracownię w Gdańsku, dokąd wyjeżdżał od tej pory co roku w okresie letnim.
W 1963 ruszyła pierwsza indywidualna wystawa Karnego – objazdowy pokaz jego rzeźb.
Alfons Karny zmarł 14 sierpnia 1989, po krótkiej chorobie. Pochówku dokonano na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 168-6-17)[2]. We wrześniu odbyła się pośmiertna wystawa artysty, przygotowana jeszcze za jego życia.
Od 1974 prace artysty eksponowane są w Muzeum Okręgowym w Białymstoku, a od 19 marca 1993 w Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego w Białymstoku.
Andrzej Kisielewski, Karny, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Wydawnictwo Uniwersyteckie TransHumana, Białystok 1995.
Alfons Karny. Galeria Wielkich Polaków, tekst Ryszard Saciuk, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Białystok (b.d.).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.jpg){kind=small}
