Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Aleister Crowley
brytyjski okultysta, mistyk, szachista, alpinista i święty Gnostyckiego Kościoła Katolickiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Aleister Crowley, właściwie Edward Alexander Crowley (ur. 12 października 1875 w Royal Leamington Spa, zm. 1 grudnia 1947 w Hastings) – brytyjski okultysta, poeta, mistyk, szachista, alpinista i święty Gnostyckiego Kościoła Katolickiego.
Remove ads






Autor wielu książek, z czego znaczna część nawiązuje do wyznawanych przez Crowleya filozoficzno-mistycznych poglądów. Praktycznie całe swoje życie spędził na poszukiwaniach, nauczaniu i opisywaniu pewnej formy „synkretycznego mistycyzmu” (tzw. thelema).
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Ród Crowleyów był zamożną rodziną kwakrów, ponad 200-letnich właścicieli browarni, powiązanych też z brytyjską koleją[1]. Ojciec Aleistera, Edward Crowley (1834–1887), był niepraktykującym inżynierem[2][3]. Mając 26 lat porzucił tradycje religijne rodziny zostając anglikańskim duchownym, a po pewnym czasie przystąpił do braci plymuckich, zostając świeckim kaznodzieją[2]. 19 listopada 1874 poślubił Emily Berthę Bishop (1848–1917) – córkę farmera pracującą wcześniej jako guwernantka[2]. 12 października 1875 w Leamington Spa w hrabstwie Warwickshire, przyszedł na świat Aleister Crowley – jako Edward Alexander Crowley, otrzymując pierwsze imię po ojcu i dziadku[1]. Kilka dni po narodzinach przeszedł zabieg podcięcia wędzidełka podjęzykowego – przez resztę życia będzie cierpiał na wadę wymowy objawiającą się nieprawidłowym wymawianiem głoski „r”[2]. W marcu 1877 Edward Crowley sprzedał swoje udziały w browarni i zainwestował je w wodociągi w Amsterdamie, prawdopodobnie w firmę Amsterdam Water Works Company[1]. 29 lutego 1880 przyszła na świat siostra Aleistera – Grace Mary Elizabeth, która zmarła kilka godzin po narodzinach[2].
Bracia plymuccy byli społecznością zamkniętą, przestrzegającą surowych reguł[1]. W dzieciństwie Aleisterowi Crowleyowi wolno było czytać tylko zatwierdzone książki[1] – była to głównie Biblia króla Jakuba[4]. W pewnym momencie zafascynował się Apokalipsą św. Jana[4]. W wieku sześciu lat nauczył się gry w szachy[4]. Uczęszczał do prywatnych, chrześcijańskich szkół i czas ten wspominał jako szczęśliwy[4].
Jako dziecko wierzył w nauki swojego ojca, idealizował go, podziwiając jego elokwencję i zapał, z jakim nauczał doktryny braci plymuckich[4]. Pogardzał za to matką[4][2]. Jako nastolatek, obserwując konflikty w społeczności braci plymuckich, zmienił swoje nastawienie do religii, wciąż jednak kochał ojca[4].
W 1886 roku u Edwarda Crowleya zdiagnozowano raka języka i rodzina przeniosła się do Southampton, gdzie chory korzystał z „leczenia” elektrohomeopatycznego[2][1]. 5 marca 1887, po 10-miesięcznej walce z chorobą, zmarł[4]. Matka chłopca sprzedała dom i przez dwa lata pomieszkiwali w hotelach[2]. Zamieszkali w Londynie u jej brata, Toma Bonda Bishopa (1839–1920[2]) – kaznodziei i filantropa, o którego poziomie intelektualnym młody Crowley miał jak najgorsze mniemanie[1]. W swojej autohagiografii (Wyznania Aleistera Crowleya) twierdził on, że wuj znęcał się nad nim[4]. W nowej szkole nastolatek buntował się wobec panującego w niej fundamentalizmu, co nauczyciele przypisali reakcji na śmierć ojca[1]. Zachorował na albuminurię, najpewniej na skutek przymusowej głodówki opartej na chlebie i wodzie – kary wymierzonej przez pedagogów[1]. Te doświadczenia sprawiły, że jego pogląd na chrześcijaństwo uległ drastycznej zmianie[4]. W celu podreperowania zdrowia Edward junior został wysłany na wieś, gdzie znalazł się pod opieką prywatnego nauczyciela o dosyć liberalnych poglądach[1]. Zapoznał się dzięki niemu nie tylko ze wspinaczką górską[4]. Crowley napisze o nim później w The World's Tragedy: „Nauczył mnie czym jest rozsądek i męstwo. Jestem mu wiele dłużny i nie zapomnę tego, co dla mnie zrobił”[1]. Pierwsze doświadczenie seksualne przeżył jako szesnastolatek z aktorką teatralną. Wkrótce potem uwiódł gosposię w sypialni swojej matki, by zademonstrować swój bunt, męskość i niezależność[5].
Jego życie uległo zmianie po wyjeździe w październiku 1895 roku na studia do Trinity College w Cambridge na wydziale społecznym[4][1]. Podczas studiów pragnął związać swoją przyszłość ze służbą dyplomatyczną, jednak przeszkodził mu w tym brak predyspozycji do nauki kilku języków obcych[4]. Zagłębiał się we wszelkiej literaturze, jaka wpadła mu w ręce. Jak sam mówił, miał wówczas zwyczaj czytania wszelkich prac, do których odnosiły się dzieła przez niego analizowane. W tym czasie zapoznał się z wieloma dziełami, także filozoficznymi. Pisał także własne poematy, powieści i inne publikacje, w których przejawiał się znaczny wpływ przeczytanych przez niego utworów innych autorów.
Zainteresował się tzw. Kościołem Celtyckim, literaturą arturiańską i celtyckim mistycyzmem[4]. Zmienił swoje imię z „Edward Alexander” na „Aleister” (gaelicka odmiana słowa Alexander), co symbolizowało jego przemianę duchową, odcięcie się od przeszłości, w tym od pseudonimu „Alick” nadanemu mu przez rodziców[4]. W Sylwestra 1896 roku Crowley odkrył swoją biseksualność[6]. Utrzymywał też intensywne życie seksualne z kobietami – głównie z dziewczętami poderwanymi w tawernach a także często z prostytutkami[7]. W 1897 roku, na drugim roku studiów, zaraził się kiłą[7].
W czasie studiów rozwijał też swoje zainteresowania związane z grą w szachy (został prezesem studenckiego klubu szachowego) i wspinaczką górską[4]. Był członkiem studenckiego towarzystwa dyskusyjnego Magpie and Stump[1]. Pomimo aktywności w stowarzyszeniach studenckich, zawierania ciekawych znajomości, m.in. z Herbertem Charlesem Pollittem , Crowley wydawał się unikać kolegów ze studiów – wymigał się od obowiązkowego uczestnictwa w nabożeństwach (ponieważ wiązało się to z wczesnym wstawaniem[8]) i nie jadał posiłków na stołówce (jedzenie polecił sobie przynosić do pokoju)[1]. Prowadził nocny tryb życia[6], często opuszczał zajęcia[1]. Porzucił uczelnię po trzech latach bez dyplomu[1].
W roku 1898 związał się z Hermetycznym Zakonem Złotego Brzasku dzięki znajomości z jego członkiem, Julianem L. Bakerem i przybrał imię „Frater Perdurabo” („Frater” = „Brat”, „Perdurabo” było wybranym przez niego imieniem, mottem, oznaczającym „wytrwam do końca”). Złoty Brzask był tajemną organizacją krzewiącą nauki różokrzyżowców, alchemików i kabalistów. Tam jednak, pomimo błyskawicznej kariery (w zaledwie dwa lata uzyskał znajdujący się mniej więcej w środku hierarchii tytuł Adeptus Minor 5°=6°, podczas gdy inni członkowie bardzo rzadko do niego dochodzili), spotkał Crowleya zawód, gdy utracił nadzieje związane z wyjątkową naturą przekazywanych mu nauk. Ze względu na nieporozumienia w Zakonie, opuścił go i podróżował po świecie.
W sierpniu 1899 roku kupił Boleskine House . W dokumentach własnościowych jego posiadłości wymienia się go jako „Alistair Macgregor”, „Alister Crowley Macgregor” i „Lord Boleskine”. To właśnie w Boleskine oddawał się wielu przyjemnym zajęciom na świeżym powietrzu, jakie zapewniała pagórkowata okolica. Szczególnie lubił łowić łososie w jeziorze, wspinać się po skałach i polować na jelenie szlachetne w wolnym czasie. Żartobliwie napisał: „Żyłem życiem zwykłego lairda szkockiego…” Często odbywał długie spacery po lasach i wrzosowiskach[9].
W 1901 roku studiował i praktykował medytację jogiczną wraz z Allanem Bennetem na podstawie instrukcji sziwaickiego guru Ponnambalama Ramanathana, zapoznał się z najważniejszymi zasadami medytacji buddyjskiej, napisał także w tamtym roku esej „Science and Buddhism”, a później doświadczenia te wykorzystał w instrukcjach dla członków A∴A∴ („Liber RV vel Spiritus” oraz „Liber Yod”)[10].
W roku 1902 wziął udział w nieudanej wyprawie na K2. Wskazał, jak się później okazało, najłatwiejszą drogę na szczyt, został jednak przegłosowany przez członków wyprawy na rzecz innej drogi.
Po powrocie do Anglii poznał młodszą siostrę przyjaciela, Rose Edith Kelly , która w 1903 roku została jego pierwszą żoną. W lutym 1904 wyjechał z nią w podróż do Kairu. Tam też spisał swoje największe dzieło – Liber AL vel Legis (Księgę Prawa). Okoliczności, które doprowadziły do recepcji tej księgi, były zaskakujące dla samego Aleistera. Postanowił on pokazać żonie sylfy i przeprowadził ich ewokację. Duchy się nie pojawiły, natomiast Rose zapadła w dziwny trans, powtarzając słowa „oni czekają na ciebie”. Tym, który czekał na Crowleya, miał być bóg Horus. Kobieta powiedziała także, iż Horus domaga się przeprosin od Crowleya, co zaskoczyło go o tyle, że Rose nie wiedziała, iż nie darzył szacunkiem bóstw marsowych, do których Horus należy. 28 lipca 1904 w posiadłości Boleskine w Szkocji przyszła na świat ich pierwsza córka – Nuit Ma Ahathoor Hecate Sappho Jezebel Lilith Crowley.
W 1905 roku, podczas wyprawy na Kanczendzongę, skłócony z własną ekipą alpinistyczną, odmówił udziału w ratowaniu zasypanych lawiną współtowarzyszy wyprawy, którzy zbuntowali się przeciw jego przywództwu. Część buntowników zginęła pod śniegiem.
W późniejszym okresie Aleister Crowley zmienił swoje imię magiczne na „Mistrz Bestia” („The Master Therion”). Całkowicie zerwał kontakty z Zakonem Złotego Brzasku, zaś założył swój własny Zakon Srebrnej Gwiazdy. Osiągnięcie wyższych stopni w tym Zakonie było bardzo trudne, o czym może świadczyć chociażby fakt, iż Austin Osman Spare, uznawany za „ojca chrzestnego” magii chaosu , nie sprostał wymaganiom stawianym już na wstępnym poziomie Probanta. Od ok. 1910–1912 roku był związany z niemiecką grupą okultystyczną Ordo Templi Orientis, której wkrótce został „przywódcą w świecie anglojęzycznym”, a w 1925 roku oficjalnie mianowany został głową całego Zakonu. Crowley miał także kontakty z masonerią, ale nigdy nie był członkiem tak zwanego regularnego nurtu[11].
Był swoistego rodzaju „perfekcjonistą” w wykonywaniu magicznych zabiegów, do których używał całego zestawu „magicznych broni”, czyli przyborów, które dawały mu panowanie nad żywiołami i duchami (pentakle, kielichy, miecze, sztylety i różdżki). Według niego każda istota żywa jest jakby magazynem energii, zróżnicowanym co do ilości i co do jakości, zgodnie z moralnym i umysłowym charakterem danej osoby; w momencie śmierci ludzka lub zwierzęca energia zostaje wyzwolona dla spełnienia magicznego aktu; w związku z tym pisał: „Dla najwyższej duchowej pracy trzeba odpowiednio wybrać ofiarę, która zawiera największą i najczystszą moc. Męskie dziecko o doskonałej niewinności i wysokiej inteligencji jest najodpowiedniejszą i najbardziej satysfakcjonującą ofiarą”[12], odnosząc się tym samym do męskiego nasienia, jako nośnika owych jakości. Podkreślał jednocześnie, iż nie można złożyć w ofierze czegoś, co do nas nie należy, w takim sensie, jak np. nasienie mężczyzny będące materialną manifestacją najwyższej duchowej esencji mężczyzny i boskiej mocy kreacji; twierdził, że jeśli nie jest możliwe dokonanie ofiary z człowieka (tj. z jego esencji, nasienia), należy wówczas złożyć ofiarę ze zwierzęcia; wybrane do tego celu zwierzę musi być ciepłokrwiste, całkowicie zdrowe i niezbyt duże (z powodu ilości energii, która zostaje wydzielona w czasie ceremonii).
Crowley darzył wielkim podziwem używanie tablicy Ouija i odgrywała ona rolę w jego magicznych działaniach[13].
W roku 1905 odbył podróż do Chin, gdzie studiował Yijing – starochińską Księgę Przemian. Po powrocie do Liverpoolu, 2 czerwca 1906 roku dotarły do niego wieści o śmierci jego pierwszego dziecka. W listopadzie 1909 roku rozwiódł się z walczącą ze swoim alkoholizmem Rose. Rose otrzymała prawo do opieki nad ich drugą córką, Lolą Zazą.
W czasie I wojny światowej przebywał w Ameryce, prawdopodobnie pracując dla brytyjskiego wywiadu – jako podwójny agent, udając niemieckiego propagandystę[14][15]. Pisywał wtedy do czasopisma The Fatherland[15], którego założycielem był George Sylvester Viereck. Crowley wykorzystywał to czasopismo jako środek do krzewienia wyznawanych przez siebie idei.
Po wojnie, w 1920 roku, wraz ze swoimi Szkarłatnymi Kobietami, trójką dzieci oraz uczniami przeniósł swą siedzibę do farmy w Cefalù na Sycylii, nazywanej odtąd Opactwem Thelemy lub Opactwem Siły Woli. Mieszkańcy opactwa spędzali czas na naukowych badaniach nad wpływem rytuału, praktyk jogicznych, medytacyjnych oraz magii seksualnej i narkotyków, na ludzki umysł. W tym czasie pisał też autobiografię The Confessions. Ściany budynków, w których zamieszkiwał, pokrył malowidłami o tematyce seksualnej i demonologicznej. Najbardziej znanymi malowidłami są te z komnaty koszmarów, w której, będąc pod wpływem narkotyków, można było zmierzyć, oczyścić się i nauczyć kontrolować obszary umysłu zdominowane przez strach.
W roku 1923, najprawdopodobniej na skutek zatrucia wypitą wbrew ostrzeżeniom Crowleya, skażoną wodą z miejscowej studni, zmarł jeden z jego uczniów. Żona zmarłego powróciła do Anglii i opisała w prasie bulwersujące szczegóły z życia Crowleya, posługując się przy tym wieloma nieprawdziwymi sensacjami. W kwietniu 1923 policja, na rozkaz Benita Mussoliniego, usunęła Crowleya z Włoch. Przeniósł się on do Tunisu. Stamtąd wyruszył na „tułaczkę” po Europie (bezskutecznie starał się o wydanie autohagiografii). W 1929 został usunięty z Francji. Podczas procesu w Londynie (10 kwietnia 1934), który Crowley wytoczył aktorce Ninie Hamnett za to, że oświadczyła, iż zajmuje się on czarną magią (proces ten przegrał), sędzia powiedział: „Nigdy nie słuchałem rzeczy równie przerażających, odrażających i bluźnierczych jak słowa tego człowieka, który usiłuje się zaprezentować przed nami jako największy żyjący poeta”.
W 1929 roku w Lipsku ożenił się z Marią Ferrari de Miramar[16].
W ostatnim okresie życia wiele czasu poświęcił na spisywanie swoich doświadczeń magicznych, czego owocem była m.in. Księga Thotha (1944) oraz słynna talia tarota, Tarot Thota (Thoth Tarot), wykonana przez brytyjską malarkę Friedę Harris .
Często wspomina się o uzależnieniu Crowleya od heroiny, jedynego dostępnego wówczas skutecznego leku przeciw astmie, na którą cierpiał. Odstawił on ją natychmiast po wielu latach stosowania, gdy pojawił się inny skuteczny, niemiecki lek, przeciwko tej przypadłości[potrzebny przypis]. Stosował też haszysz, eter, opium, pejotl i kokainę[17]. W Berlinie zapoznał Aldousa Huxleya z pejotlem[18]. Zmarł w nadmorskiej miejscowości Hastings 1 grudnia 1947 roku. Zmarł o godzinie 11:00 w wieku 72 lat. Przyczyną śmierci była niewydolność serca i przewlekłe zapalenie oskrzeli[19]. Według jednej z różnych wersji opisujących okoliczności śmierci Crowleya – podanej przez Johna Symondsa w The Great Beast – ostatnie słowa, które wypowiedział, brzmiały: „Jestem zakłopotany”[20]. Cztery dni później w krematorium w Brighton odbył się „Ostatni Rytuał” zorganizowany przez przyjaciół Crowleya.
Remove ads
Poglądy i thelema
Podsumowanie
Perspektywa
Crowley otwarcie sprzeciwiał się chrześcijaństwu i twierdził, że go nienawidzi[21].
Głównymi hasłami mistycznej filozofii-religii jaką stworzył, znanej jako thelema, zapisanymi w Liber AL vel Legis, były:
- Każdy mężczyzna i każda kobieta to gwiazda. (I:3)[22]
- Czyń wedle swej woli będzie całym Prawem. (I:40)[22]
- Miłość jest prawem, miłość podług woli. (I:57)[22]
- Nie ma prawa poza Czyń wedle swej woli. (III:60)[22]
Thelema bywa rozumiana jako zachęta do robienia tego, co się chce. Crowley wyraźnie w swoich pracach tłumaczył, iż nie powinno się w ten sposób jej pojmować. Przez słowo „wola” rozumiał pewien cel (to, co w innych systemach nazywane jest geniuszem, kamieniem filozoficznym, summum bonum, czyli Wiedzą Świętego Anioła Stróża) w życiu człowieka, który powinien przez niego zostać odkryty, a gdy to się stanie powinno się zgodnie z nim żyć:
- Takoż i ty cały; nie masz żadnego prawa poza czynieniem swej woli. Czyń tak, a nikt nie powie nie. Albowiem czysta wola, nieukojona celem, wolna od żądzy wyniku, jest na każdy sposób doskonała. (AL I:42-44)[22]
Zgodnie z jego naukami człowiek żyjący zgodnie ze swoją wolą nie napotka w życiu żadnych przeciwieństw, i z łatwością wolę tę będzie mógł wypełnić, bez obaw, że może się to kłócić z wolą innych; albowiem jeśli on znajdzie się we właściwym dla siebie miejscu, inni ponoszą winę za wchodzenie mu w drogę:
- Bądź silny, o człecze! pożądaj, raduj się wszelkimi rzeczami zmysłu i zachwytu i nie obawiaj się, iż jakiś Bóg za to cię odrzuci. (AL II:22)[22]
Każdą zmianę można wywołać przez zastosowanie właściwej siły, gdyż wszechświat jest powiązany wewnętrznie i doskonale zrównoważony.
Crowley twierdził, że prawdziwe odrodzenie magii nastąpiło właśnie 8, 9 i 10 kwietnia 1904 roku, kiedy to zgodnie z instrukcjami Rose spisywał Liber AL vel Legis. Zainicjowanie tego okultystycznego prądu wywołało wir, bóle porodowe nowego eonu, a kres starego (Równonoc Bogów). Zdarzenie takie pojawia się w odstępach mniej więcej 2000 lat. W Liber AL vel Legis Aiwass uznał Crowleya za „logos nowej ery Horusa”.
Według Crowleya, ludzkość ma za sobą dwa eony: Eon Izydy i Eon Ozyrysa . Eon Izydy stanowił okres, w którym ludzie żyli zgodnie z rytmem natury, na Ziemi panował matriarchat, wierzono, że wszystkim kieruje przeznaczenie. Był to czas niewinności, ale i nieświadomości. Tę niewinność ludzkość utraciła wraz z nadejściem Eonu Ozyrysa, kiedy to patriarchalne struktury zaprowadziły przymus i prawo. Eon Ozyrysa to dyktatura świadomości, która tłumi ludzkie popędy i ustanawia konflikt między ludzkością a światem natury. Eon Ozyrysa to wreszcie wiek wielkich monoteistycznych religii, podpierających struktury państwowe. Crowley twierdził, że w naszym stuleciu rozpocznie się okres przechodzenia do kolejnego Eonu – Eonu Horusa. Nowy Eon narodzi się w bólu i cierpieniach, gdyż ludzkość będzie musiała porzucić dogmaty, z których budowała swoją rzeczywistość. W Eonie Horusa znikną struktury dominacji, matriarchalne i patriarchalne. Każdy przejmie odpowiedzialność za własne życie. Kobiety odnajdą mężczyznę w sobie i mężczyźni odnajdą kobietę w sobie. Ciało znowu stanie się całością. Crowley, jako Bestia (Słońce, 666, męska zasada, Logos, Wola), miał dążyć do świętego zjednoczenia z żeńską zasadą, „nierządnicą Babilonu”[23].
Współcześnie ateistyczny nurt satanizmu laveyańskiego, oraz po części Kościół Szatana bazują na filozofii Crowleya. Podobnie do inspiracji jego naukami przyznają się prawie wszyscy współcześni okultyści. Crowley odrzucał religię chrześcijańską w całości, włącznie z wiarą w Złego tak samo jak współcześni sataniści, odrzucający istnienie takich bytów jak Bóg i szatan (wyjątek stanowi tu grupa satanistów zrzeszona wokół Kościoła Szatana). Związek ten wyraźnie odzwierciedla satanistyczne motto „Człowiek jest zwierzęciem, które powinno zerwać z głupotą i hipokryzją oraz zacząć żyć pełnią własnego życia”. Nazywał się apokaliptyczną Bestią, ze względu na wpływ jaki Apokalipsa Św. Jana wywarła na jego życie w dzieciństwie (patrz życiorys). Według słów Lona Milo DuQuette’a , Aleister Crowley „uwielbiał posługiwać się dzikim, bluźnierczym słownictwem do przekazywania absolutnie wzniosłych duchowych koncepcji”[24]. W Bestii widział symbol osoby, która doprowadzi do końca świata chrześcijańskiego (przez co rozumiał zacofanie, bezkrytyczną wiarę w Kościół i jego negatywne cechy), zaś pomoże w stworzeniu nowego, lepszego świata, symbolizowanego przez Horusa (a później Maat).
Aleister Crowley a Goecja
Aleister Crowley uważał, że demony są nieznanymi fragmentami naszych umysłów. Nie uważał ich za osobne byty. W 1899 roku, wspólnie z Georgiem Cecilem Jonesem ewokował ducha Buera (który zajmuje się uzdrawianiem), gdyż potrzebował pomocy dla chorego na astmę przyjaciela, Allana Bennetta. Ponoć udało im się to, mimo niezachowania całkowitej czystości. Nie uzyskali bezpośredniego polepszenia zdrowia u przyjaciela, jednakże zdobyli pieniądze, dzięki którym Bennett wyjechał na Cejlon. Tam, dzięki cieplejszemu klimatowi, jego stan się poprawił.
W 1904 roku ukazała się książka The Goetia: The Lesser Key of Solomon the King (Clavicula Salomonis Regis), mająca być, przetłumaczoną przez S.L.M. Mathersa i opracowaną przez Crowleya, pierwszą częścią Lemegetonu – Sztuką Goecji. Jest to najpopularniejsze, jak do tej pory, opracowanie tego grymuaru. W Polsce ukazało się ono jako Goecja według Aleistera Crowleya (2000 r.).
Remove ads
Wybrane dzieła
Remove ads
Wybrane polskojęzyczne publikacje innych autorów związane z Crowleyem
Podsumowanie
Perspektywa
biografie Aleistera Crowleya:
- Gerald Suster : Dziedzictwo Bestii (Legacy of the Beast), wyd. Okultura, Warszawa 2002, ISBN 83-88922-01-7.
- Richard Kaczynski : Aleister Crowley – Prawda ciekawsza od legendy (The Weiser Concise Guide to Aleister Crowley) (pod redakcją Jamesa Wassermana), wyd. Lashtal Press, 2016[25], ISBN 978-83-939284-8-4.
publikacje na temat malarstwa Aleistera Crowleya:
- Monografia Galerii Sztuki Współczesnej MD_S Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu (praca zbiorowa, red. Adam Grudzień, wyd. Wrocław 2014[32], Galeria Sztuki Współczesnej MD_S Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, ISBN 978-83-928449-1-4100) – zawiera esej Krzysztofa Azarewicza pt. „Martwe dusze: Malarstwo Aleistera Crowleya”
publikacje na temat talii Tarota Thota:
- Frieda Harris : Ekspozycja okultystycznych i alchemicznych wzorów kart Tarota Egipcjan, wyd. Lashtal Press, 2016[25], ISBN 83-7120-011-0.
- Frieda Harris : Opisy kart Tarota Thota, wyd. Lashtal Press, 2016[25], ISBN 978-83-88922-25-1.
- Lon Milo DuQuette : Tarot Thota. Klucz do zrozumienia (Understanding Aleister Crowley's Thoth Tarot), wyd. Okultura, Warszawa 2010, ISBN 978-83-88922-25-1.
- Gerd Ziegler – Aleister Crowley: Tarot – zwierciadło duszy (Tarot: Mirror of the Soul: Handbook for the Aleister Crowley Tarot) – książka oraz 78 kart, wyd. Synergie Polska, ok. 2010, ISBN 978-80-7370-189-5 (karty ISBN 978-80-7370-146-8)[33]
- Angeles Arrien – Aleister Crowley: Wielka księga Tarota Crowley'a (pisownia oryginalna) (The Tarot Handbook) książka oraz 78 kart, wyd. Synergie Polska, ok. 2010, ISBN 978-80-7370-178-9 (karty ISBN 978-80-7370-146-8)[34] – interpretacja własna autorki książki w oderwaniu od wizji Crowleya
- Aldona i Jacek Mirońscy: Tarot terapeutyczny, wyd. Studio Astropsychologii, Białystok 2003, ISBN 83-7377-061-5.
inne:
- Rodney Orpheus : Abrahadabra. Wprowadzenie do magiji thelemy Aleistera Crowleya (Abrahadabra: Understanding Aleister Crowley's Thelemic Magic), wyd. Lashtal Press 2017[35], tłum. Michał Pluszcz, ISBN 978-83-946064-2-8.
Remove ads
Odniesienia w kulturze
Podsumowanie
Perspektywa
Wizerunek Crowleya widnieje na okładce albumu zespołu The Beatles o nazwie Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band[36].
Wiele znanych ludzi interesowało się Crowleyem, między innymi pisarz William S. Burroughs[37], reżyser Kenneth Anger[38], chemik John Whiteside Parsons[39] i założyciel scjentologii L. Ron Hubbard[40].
Jimmy Page był odpowiedzialnym za wniesienie aury okultyzmu do zespołu Led Zeppelin. W 1971 roku zakupił posiadłość po Crowleyu, przy okazji wydania Led Zeppelin III umieścił w matrycy niektórych tłoczeń płyty wyrażenia Do what thou wilt. Fraza pochodziła z Thelemy Crowleya i stanowiła fragment większej całości, tj.: „Czyń wedle swej woli będzie całym Prawem”[41].
Ozzy Osbourne nagrał utwór o Crowleyu o nazwie Mr. Crowley[42].
Podczas koncertów jako element scenografii zespół Behemoth wykorzystuje umieszczony na statywie Heksagram Thelemy autorstwa Aleistera Crowleya[43].
Zespół Fields of the Nephilim w utworze At the gates of silent memory z albumu Elizium wykorzystał fragment zapisu głosu Aleistera Crowleya. Crowley recytuje fragmenty swojego poematu „At Sea”, jego głos został nagrany w 1920 roku[44].
Postać z powieści Dobry omen autorstwa Neila Gaimana i Terry’ego Pratchetta, nazywa się Crowley, co jest nawiązaniem do Aleistera Crowleya[45].
Remove ads
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads