Loading AI tools
roślina halucynogenna z rodziny kaktusowatych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jazgrza Williamsa (Lophophora williamsii), pejotl, echinokaktus Williamsa, jeżowiec Williamsa[5][6] – gatunek sukulenta pędowego z rodziny kaktusowatych. Jest byliną pochodzącą z pustyń i półpustyń Nowego Meksyku oraz Teksasu.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
jazgrza Williamsa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Lophophora williamsii (Lem. ex Salm-Dyck) Coult. Contr. U.S. Natl. Herb. 3:131. 1894 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Nazwa pejotl pochodzi z języka nahuatl, w którym słowo peyotl oznacza „migotać”, „połyskiwać”. Jest on źródłem wielu alkaloidów z rodziny fenetylamin (głównie meskaliny). Jak wszystkie gatunki Lophophora, rośnie on bardzo wolno, często zanim zakwitnie mija nawet 30 lat. Pejotl w smaku jest gorzki[7]. Meskalinę kaktus zaczyna wytwarzać po 5 latach, jednak okazy rosnące poza środowiskiem naturalnym i w ziemi o nieodpowiednim składzie biochemicznym dają po zjedzeniu raczej nieprzyjemne dolegliwości żołądkowe niż odurzające, o czym pisał już Stanisław Ignacy Witkiewicz w dziele Nikotyna, Alkohol, Kokaina, Peyotl, Morfina, Eter[8]:
Preparaty które dostawałem następnie od dr. Rouhier, wydobyte z kaktusów, hodowanych zdaje się na Côte d'Azur, nie dorównują mu [oryginalnemu peyotlowi rosnącemu w naturalnych warunkach] co do zdolności wywoływania wizji, a przewyższają znacznie co do skutków ujemnych.
Eksperymentujący z pejotlem Witkiewicz, głównie w latach 30. XX w., stworzył wiele portretów będąc pod wpływem tej rośliny[8].
Wzrost zainteresowania pejotlem w latach 70. był spowodowany opublikowaniem wczesnych prac antropologa Carlosa Castanedy. Don Juan Matus, domniemany nauczyciel Castanedy, miał używać nazwy Mescalito w odniesieniu do mocy zwanej „pomocnikiem”, „opiekunem”, która ujawnia się spożywającym pejotl, ucząc ich „właściwego sposobu życia”.
Środowisko naukowe, po początkowej akceptacji i uznaniu, zarzuciło Castanedzie, że w swych pracach zbyt wiele uwagi poświęca środkom psychotropowym i ich działaniu, a za mało elementom kulturowym. Po publikacji kolejnych prac podejrzenia w środowisku naukowym o to, iż cała praca Castanedy to fikcja, nasiliły się do tego stopnia, że w trosce o rzetelność naukową, środowisko antropologów odcięło się od Castanedy i odebrano mu również tytuł doktorski[9][10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.