51 Dywizjon Pancerny

51 Dywizjon Pancerny – pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

51 Dywizjon Pancerny

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Tradycje
Rodowód	Sformowany przez 5 Batalion Pancerny
Dowódcy
Pierwszy	mjr Henryk Świetlicki
Działania zbrojne
kampania wrześniowa bitwa pod Tomaszowem (17–20 IX 1939)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Bronie pancerne
Podległość	Krakowska Brygada Kawalerii

czołg TK-3

Dywizjon walczył w składzie Krakowskiej Brygady Kawalerii

Znaki taktyczne malowane na czołgach lekkich i rozpoznawczych^{[uwaga 1]}

Znaki taktyczne malowane na pojazdach pancernych^{[uwaga 2]}

Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w alarmie w dniach 24–25 sierpnia 1939 roku, w Krakowie dla Krakowskiej Brygady Kawalerii^[1] w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym^[2]. Jednostką mobilizującą był 5 batalion pancerny^[1].

Organizacja i obsada personalna dywizjonu

Dowództwo (poczet dowódcy)

• dowódca – mjr br. panc. Henryk Kazimierz Świetlicki
• adiutant – por. br. panc. Ludomił Ślaski
• płatnik – por. rez. int. Karol Bartoszek

szwadron czołgów rozpoznawczych nr 51 (13 czołgów TK-3)

• dowódca szwadronu – kpt. br. panc. Edward Herbert (zamordowany w niewoli^[3])
• dowódca 1 plutonu – por. br. panc. Kazimierz Wenda
• dowódca 2 plutonu – ppor. rez. br. panc. Leonard Bigaj Mianowski^{[uwaga 3]} († 9 IX 1939^[3])

szwadron samochodów pancernych nr 51 (8 samochodów pancernych wzór 1934-II)

• dowódca szwadronu – kpt. br. panc. Jan Rusinowski (ranny 1 IX 1939^[3])
• dowódca 1 plutonu – por. br. panc. Leopold Schreiner
• dowódca 2 plutonu – ppor. rez. br. panc. Zygmunt Karol Kurczak († 2 IX 1939^[3])

pluton techniczno-gospodarczy

• dowódca plutonu – por. br. panc. Roman Proszek

Uwagi

1. 1 – czołg dowódcy kompanii; 2 – czołg dowódcy 1 plutonu; 3 – czołg dowódcy 2 plutonu; 4 – czołg dowódcy 3 plutonu; 5 – czołgi z 1 plutonu; 6 – czołgi z 2 plutonu; 7 – czołgi z 3 plutonu
2. 1 – wóz dowódcy szwadronu; 2 – wóz dowódcy 1 plutonu; 3 – wóz dowódcy 2 plutonu; 4 – wóz z 1 plutonu; 5 – wóz z 2 plutonu.
3. Pisownia nazwiska podana przez A. Nawrockiego na podstawie akt personalnych.

Przypisy

1. Żebrowski 1971 ↓, s. 315.
2. Gaj 2014 ↓, s. 173.
3. Szubański 2011 ↓, s. 280.

Bibliografia

• Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 r. – Organizacja pokojowa i wojenna jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
• Adam Jońca: Wrzesień 1939: pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
• Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
• Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles : 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
• Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
• Wspomnienia mjr. Henryka Świetlickiego, dowódcy 51 Dywizjonu Pancernego Krakowskiej Brygady Kawalerii z walk wrześniowych 1939 roku, wstęp i oprac. Antoni Nawrocki, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 4 (219), Warszawa 2007, ISSN 1640-6281, s. 192.