23 Brygada WOP

23 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza – jedna z brygad w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.

23 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1950
Rozformowanie	1956
Tradycje
Rodowód	15 Brygada Ochrony Pogranicza
Kontynuacja	Nadbużańska Brygada WOP
Organizacja
Numer	JW 1938[1]
Dyslokacja	Chełm
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza

Formowanie i zmiany organizacyjne

Sformowana w 1950 na bazie 13 Brygady Ochrony Pogranicza, na podstawie rozkazu MBP nr 043/org z 3 czerwca 1950. Sztab brygady stacjonował w Chełmie Lubelskim^[2]. Nowa numeracja batalionów i brygad weszła w życie z dniem 1 stycznia 1951^[3].
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/23, na dzień 1 listopada 1954 brygada liczyła 1676 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/20 przewidywał 2298 żołnierzy^[4].

Rozformowana w 1956. Na jej bazie powstała Grupa Manewrowa WOP Tomaszów (Chełm) Lubelski i Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Tomaszów (Chełm) Lubelski.

Struktura organizacyjna

W 1950^[2]:

• dowództwo, sztab i pododdziały dowodzenia
• 231 batalion WOP – Terespol
• 232 batalion WOP – Włodawa
• 233 batalion WOP – Hrubieszów
• 234 batalion WOP – Bełz
• Graniczna Placówka Kontrolna Dorohusk

Dowódcy brygady

• ppłk Eugeniusz Angerman
• ppłk Stanisław Czesławski

Przekształcenia

7 Oddział Ochrony Pogranicza → 7 Lubelski Oddział WOP → 13 Brygada Ochrony Pogranicza → 23 Brygada WOP → Grupa Manewrowa WOP Tomaszów (Chełm) Lubelski «» Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Tomaszów (Chełm) Lubelski → 23 Oddział WOP → 23 Chełmski Oddział WOP → Nadbużańska Brygada WOP → Nadbużański Batalion WOP → Nadbużański Oddział Straży Granicznej

Przypisy

1. ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
2. Jackiewicz 1998 ↓, s. 104.
3. Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
4. Goryński 2021 ↓, s. 169.

Bibliografia

• Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/11, Historia Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Chełm 1956