Zwierzęta gospodarskie
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zwierzęta gospodarskie – zwierzęta chowane w gospodarstwie rolnym w celu uzyskania produkcji towarowej lub siły pociągowej. Wykorzystywane są również jako materiał reprodukcyjny.
Znajomość liczby zwierząt gospodarskich ma duże znaczenie dla polityki żywnościowej kraju, utrzymania właściwej proporcji między produkcją roślinną (pasze) a produkcją zwierzęcą, sposobu wykorzystanie użytków rolnych (łąk i pastwisk) oraz kształtowania poziomu dochodów gospodarstw rolnych.
W polskim ustawodawstwie zwierzętami gospodarskimi uznawane są[1]:
Według danych rocznika statystycznego GUS liczba zwierząt gospodarskich przedstawiała się następująco (w tys. sztuk)[2]:
| Lata | Bydło | w tym krowy | Trzoda chlewna | w tym maciory | Owce | Konie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1934–1938
w dawnych granicach |
10 553,7 | 7237,4 | 7525,1 | – | 3410,9 | 3916,2 |
| 1934–1938
w obecnych granicach |
9923,9 | 6294,4 | 9683,6 | – | 1940,5 | 3148,5 |
| 1947–1949 | 5855,2 | 3829,1 | 5306,7 | 1049,6 | 1446,2 | 2322,0 |
| 1950–1955 | 7439,8 | 5192,7 | 9475,8 | 1479,9 | 3235,2 | 2724,4 |
| 1956–1960 | 8375,1 | 5841,1 | 11 933,9 | 1618,3 | 3917,0 | 2709,3 |
| 1961–1965 | 9697,2 | 5988,3 | 13 080,3 | 1537,3 | 3176,7 | 2630,9 |
| 1966–1969 | 10 786,9 | 6150 | 14 187,9 | 1629,7 | 3263,1 | 2634,6 |
Według danych roczników statystycznych GUS liczba zwierząt gospodarskich przedstawiała się następująco (w tys. sztuk)[3][4][5]:
| Lata | Bydło | w tym krowy | Trzoda chlewna | w tym lochy | Owce | Konie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1970 | 10 843,5 | 6081,8 | 13 446,1 | 1504,9 | 3199,2 | 2585,2 |
| 1975 | 13 254,3 | 6145,6 | 21 310,8 | 2034,7 | 3174,5 | 2237,2 |
| 1980 | 12 648,6 | 5955,6 | 21 325,6 | 2427,0 | 4206,5 | 1779,9 |
| 1995 | 7305,6 | 3578,9 | 20 417,8 | 1875,2 | 713,2 | 635,8 |
| 2000 | 6082,6 | 3097,5 | 17 122 | 1577,4 | 361,6 | 549,7 |
| 2005 | 5483,3 | 2795,0 | 18 112,4 | 1813,2 | 316,0 | 312,1 |
| 2010 | 5742,1 | 2645,9 | 15 244,4 | 1423,5 | 261,1 | – |
| 2015 | 5960,7 | 2444,5 | 11 639,8 | 947,0 | 227,6 | – |
| 2018 | 6201,4 | 2429,2 | 11 827,5 | 870,8 | 276,7 | – |
Liczbę zwierząt gospodarkich niekiedy podaje się też w pogłowiu. Pogłowie jest to wielkość informująca o obsadzie zwierząt gospodarskich w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych. Znajomość pogłowia pozwala na określenie rozmiaru produkcji zwierzęcej, śledzenia zmian ilościowych zwierząt w czasie i przestrzeni oraz programowanie i planowanie zaopatrzenia ludności w produkty zwierzęce.
Według GUS teoretycznie przeliczone sztuki efektywne (fizyczne) zwierząt gospodarskich przy zastosowaniu odpowiednich współczynników umożliwiają grupowanie zwierząt bez względu na gatunek, rodzaj, wiek, kondycję i typ użytkowy[6].
Współczynniki przeliczeniowe na sztuki duże (SD) stosowane są głównie przy ekonomicznej ocenie ilości inwentarza żywego na jednostkę powierzchni. Za podstawę do przeliczenia na sztuki duże przyjmuje się masę ciała 1 krowy, tj. 500 kg. W statystyce stosuje się zwykle sumaryczne współczynniki przeliczeniowe wyrażone jedną liczbą dla całego statystycznego pogłowia poszczególnych gatunków, tj. bez zróżnicowania według wieku i płci zwierząt. Współczynniki te wynoszą odpowiednio: dla bydła – 0,80; dla trzody chlewnej – 0,15; dla owiec – 0,08; dla koni – 1,00[6].
Według danych roczników statystycznych GUS pogłowie zwierząt gospodarskich przedstawiało się następująco (w szt. na 100 ha użytków rolnych)[7][8]:
| Lata | Bydło | w tym krowy | Trzoda chlewna | Owce | Konie |
|---|---|---|---|---|---|
| 1934–1938 w dawnych granicach | 41,2 | 28,3 | 29,4 | 13,1 | 15,3 |
| 1934–1938 w obecnych granicach | 47,6 | 30,2 | 46,4 | 9,3 | 15,1 |
| 1947–1949 | 28,6 | 18,7 | 26 | 7,1 | 11,4 |
| 1950–1955 | 36,4 | 25,4 | 46,4 | 15,8 | 13,3 |
| 1956–1960 | 41,0 | 28,6 | 58,5 | 19,2 | 13,3 |
| 1961–1965 | 48,2 | 29,8 | 65,1 | 15,8 | 13,1 |
| 1966–1969 | 55,1 | 31,4 | 72,4 | 16,7 | 13,4 |
| 1970 | 55,5 | 31,1 | 68,8 | 16,4 | 13,2 |
| 1975 | 69,0 | 32,0 | 110,9 | 16,5 | 11,6 |
| 1980 | 66,8 | 31,4 | 112,6 | 22,2 | 9,4 |
Według danych roczników statystycznych GUS pogłowie zwierząt gospodarskich przedstawiało się następująco (w szt. na 100 ha użytków rolnych)[9][10]:
| Lata | Bydło | w tym krowy | Trzoda chlewna | w tym lochy | Owce | Konie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1995 | 41,0 | 20,0 | 114,0 | 10,0 | 4,0 | 3,5 |
| 2000 | 34,0 | 17,0 | 96,0 | 8,9 | 2,0 | 3,1 |
| 2005 | 35,0 | 18,0 | 114,0 | 11,0 | 2,0 | 2,0 |
| 2010 | 39,0 | 18,0 | 103,0 | 9,6 | 1,8 | 1,7 |
| 2015 | 41,0 | 17,0 | 80,0 | 6,5 | 1,6 | 1,4 |
| 2018 | 42,0 | 17,0 | 81,0 | 5,9 | 1,9 | 1,3 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
