Loading AI tools
grupa zaburzeń psychicznych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zaburzenia lękowe – grupa zaburzeń psychicznych, dla których charakterystyczne jest występowanie znacznego poczucia lęku bądź strachu[2]. Lęk jest zmartwieniem o przyszłe wydarzenia, strach zaś reakcją na wydarzenia bieżące[2]. Te uczucia mogą wywołać objawy fizyczne, takie jak przyspieszone bicie serca bądź drżenie[2]. Ludzie dotknięci tymi zaburzeniami często cierpią na więcej niż jeden rodzaj zaburzeń lękowych[2], którym bardzo często towarzyszy depresja, zaburzenia osobowości, zaburzenia apetytu lub uzależnienie[3].
Przypuszcza się, że przyczyną zaburzeń lękowych jest kombinacja czynników genetycznych i środowiskowych[4]. Czynniki ryzyka obejmują molestowanie w dzieciństwie, obecność zaburzeń psychicznych w rodzinie i ubóstwo[3]. Do postawienia diagnozy objawy z reguły muszą być obecne przez co najmniej 6 miesięcy, symptomy muszą być nieadekwatnie nasilone w stosunku do objawów spodziewanych w danym środowisku i kulturze oraz trzeba stwierdzić zaburzenie funkcjonowania pacjenta w życiu codziennym[2][3]. Podobne objawy mogą występować nie tylko w zaburzeniach lękowych, ale także w przebiegu nadczynności tarczycy, chorób układu sercowo-naczyniowego; jako efekt zażywania alkoholu, marihuany czy kofeiny; odstawienia niektórych leków[3][5].
Bez odpowiedniego leczenia, zaburzenia lękowe mają tendencję do utrwalania się[2][4]. Postępowanie lecznicze obejmować może zmianę stylu życia, psychoterapię i stosowanie leków[3]. Psychoterapia ma najczęściej formę terapii poznawczo-behawioralnej. Leki, takie jak antydepresanty, benzodiazepiny bądź beta-blokery mogą złagodzić objawy[4].
Nadchodząca klasyfikacja ICD-11, a także aktualnie funkcjonująca klasyfikacja DSM-5 dzieli zaburzenia związane z lękiem i strachem na następujące podgrupy (numery wg klasyfikacji ICD-11)[2][6]:
Zaburzenia lękowe są najbardziej powszechnymi problemami zdrowia psychicznego. Dotykają przeciętnie jedną na dziesięć osób. Są bardziej rozpowszechnione wśród kobiet niż wśród mężczyzn, dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych. Zaburzenia lękowe są chorobami. Mogą być diagnozowane i leczone.
Lęk występuje w istotnym natężeniu u 5–10% populacji. U podłoża mogą leżeć czynniki genetyczne, rozwojowe, osobowościowe, powodujące, w zetknięciu z aktualną trudną sytuacją życiową, wystąpienie różnych form zaburzeń lękowych. Chorzy skarżą się na dolegliwości somatyczne typowe dla lęku. Lęk opisują jako uporczywy, rozlany albo krótszy, natężony. Tematem skarg jest często nieumiejętność społecznego działania, lęk przed krytyką, odrzuceniem, skrzywdzeniem, przed podjęciem odpowiedzialnych zadań, napady lęku.
Podstawowymi metodami leczenia zaburzeń lękowych są: psychoterapia, farmakoterapia, psychoedukacja, metody samopomocowe[7]. Przy wyborze metody leczenia ważne jest określenie typu zaburzenia oraz ew. współchorobowości[8].
Farmakologiczna pomoc w wielu formach lęku nerwicowego (szczególnie zaburzenia panicznego, fobii społecznej i zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego) okazała się skuteczna, a u części pacjentów jest praktycznie jedyną możliwą formą pomocy. U pacjentów z lękiem nerwicowym psychoterapia pozostaje jednak nadal niezwykle ważną, nieraz główną formą pomocy[9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
