Loading AI tools
ogólnopolska organizacja harcerska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) – największa polska organizacja harcerska. Powstała na zjeździe 1–2 listopada 1918 z połączenia wszystkich wcześniej działających organizacji harcerskich i skautowych (scalenie organizacji z trzech zaborów przebiegało w trudnym okresie formowania się II Rzeczypospolitej i zakończyło pod koniec 1920)[2]. Jest wychowawczym, patriotycznym, dobrowolnym i samorządnym stowarzyszeniem, otwartym dla wszystkich bez względu na pochodzenie, rasę czy wyznanie[3]. Według danych na 2024 roku członkami ZHP jest 108 239 osób[4].
 | |
| Data powstania |
1 listopada 1918 |
|---|---|
| Liczebność |
108239[1] |
| Zasięg działalności | |
| Siedziba |
ul. Marii Konopnickiej 6 |
| Władze | |
| Przewodniczący | |
| Naczelnik | |
| Strona internetowa | |
W latach 1936–1989 posiadał status stowarzyszenia wyższej użyteczności[5][6]. Od 16 lutego 2004 zarejestrowany jest jako organizacja pożytku publicznego. Jest członkiem Polskiej Rady Organizacji Młodzieżowych[7].
Nazwę Związek Harcerstwa Polskiego nosiły również poprzedniczki obecnego ZHP:
Misją Związku Harcerstwa Polskiego jest wychowywanie młodzieży oraz wspieranie rozwoju i kształtowanie charakteru człowieka poprzez stawianie wyzwań. Podstawowe wartości, na których opiera się wychowanie zawarte są w prawie harcerskim. Wychowanie w ZHP opiera się na normach moralnych wywodzących się z kulturowych i etycznych wartości chrześcijańskich (choć formalnie jest organizacją świecką, akcentuje ona potrzebę rozwoju duchowego, która może być wyrażana w każdej religii[8]). Organizacja kształtuje postawy szacunku wobec każdego człowieka, uznając jednak system wartości duchowych za sprawę osobistą każdego członka ZHP[3].
Celami statutowymi ZHP są:
W Polsce harcerstwo inspirowane było angielskim ruchem skautowym zainicjowanym przez Roberta Badena-Powella, który w 1908 wydał klasyczny podręcznik skautingu Scouting for Boys. Po raz pierwszy na terenie ziem polskich znajdujących się pod zaborami skauting promowało Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w zaborze austriackim[9]. Ruch skautowy zaczął się tam rozwijać już w 1910. Znaczący wpływ na powstanie ruchu skautowego mieli działacze Sokoła oraz Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”[9].
Formalnie Związek Harcerstwa Polskiego powstał na zjeździe zjednoczeniowym w Lublinie w listopadzie 1918. W latach 20. XX wieku ZHP był współzałożycielem Światowej Organizacji Ruchu Skautowego (WOSM) i Światowego Stowarzyszenia Przewodniczek i Skautek (WAGGGS).
W 1920 Związek Harcerstwa Polskiego objął protektoratem Naczelnik Państwa. Protektorami ZHP byli również kolejni prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej[10].
W ZHP stosuje się Prawo harcerskie następującej treści:
W ZHP stosuje się dwie roty Przyrzeczenia harcerskiego, do wyboru przez składającego Przyrzeczenie[11]:
1. Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym/posłuszną Prawu Harcerskiemu.
2. Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Polsce, stać na straży harcerskich zasad, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym/posłuszną Prawu Harcerskiemu.
Drugi rodzaj przyrzeczenia, został zaaprobowany na XLII Zjeździe ZHP w 2022 roku i stanowi świecką alternatywną wersję przyrzeczenia[11].
Najwyższą władzą Związku Harcerstwa Polskiego jest Zjazd ZHP. W okresie pomiędzy zjazdami władzami naczelnymi są Przewodniczący ZHP, Rada Naczelna ZHP (odpowiednik rady nadzorczej), Naczelnik ZHP, Główna Kwatera ZHP (odpowiednik zarządu), Centralna Komisja Rewizyjna ZHP (organ kontrolny) oraz Naczelny Sąd Harcerski ZHP (odpowiednik sądu koleżeńskiego)[3].
Jednostkami terenowymi ZHP są chorągwie organizowane na poziomie wojewódzkim[3]. Obecnie w ZHP istnieje 17 chorągwi (w większości ich obszar działania pokrywa się z obszarem województwa, jedynie na obszarze województwa mazowieckiego istnieją dwie chorągwie): Białostocka, Dolnośląska, Gdańska, Kielecka, Krakowska, Kujawsko-Pomorska, Lubelska, Łódzka, Mazowiecka, Opolska, Podkarpacka, Stołeczna, Śląska, Warmińsko-Mazurska, Wielkopolska, Zachodniopomorska, Ziemi Lubuskiej[12]. Chorągwie dzielą się na hufce, organizowane najczęściej na poziomie powiatowym (w dużych miastach hufce obejmują jedną lub kilka dzielnic).
Hufce zrzeszają podstawowe jednostki organizacyjne: gromady, które dzielą się wewnętrznie na szóstki zuchowe; drużyny, które dzielą się wewnętrznie na zastępy lub patrole; kręgi i inne jednostki działające na zasadzie kręgu lub drużyny. Jednostki te mogą się łączyć w szczepy lub związki drużyn[3].
W ZHP działają również ogólnopolskie, regionalne oraz środowiskowe ruchy programowo-metodyczne, skupiające członków ZHP oraz jednostki organizacyjne ZHP. Ruchy programowo-metodyczne stanowią dla ich członków formę współdziałania w celach doskonalenia programu i metodyki, wymiany doświadczeń i upowszechniania inicjatyw programowych i metodycznych, realizacji konkretnego zadania, inicjatywy społecznej lub kierunku służby[3].
W ramach ZHP wydzielono zespół podmiotów, stanowiących tzw. Grupę ZHP, w skład której wchodzą[13][potrzebny przypis]:
Grupami członkowskimi, które stanowią jednocześnie grupy metodyczne są:
Grupami członkowskimi, które nie stanowią grup metodycznych są:
Związek Harcerstwa Polskiego jest członkiem[15]:
Zloty (ang. jamboree) są tradycyjnymi spotkaniami harcerzy i skautów. Na przestrzeni lat Związek Harcerstwa Polskiego zorganizował następujące zloty organizacji[16]:
.jpg)
.jpg)
Związek Harcerstwa Polskiego ustanowił m.in. następujące odznaczenia:
Związek Harcerstwa Polskiego został wyróżniony m.in.:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
