Loading AI tools
reżyser amerykański Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wes Craven, właśc. Wesley Earl Craven[1] (ur. 2 sierpnia 1939 w Cleveland, zm. 30 sierpnia 2015 w Los Angeles) – amerykański reżyser, scenarzysta, producent filmowy i montażysta. Znany przede wszystkim jako twórca serii Koszmar z ulicy Wiązów.
Wes Craven (2010) | |
Prawdziwe imię i nazwisko |
Wesley Earl Craven |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 sierpnia 1939 |
Data i miejsce śmierci |
30 sierpnia 2015 |
Zawód |
reżyser, scenarzysta, producent filmowy, aktor, montażysta |
Współmałżonek |
Bonnie Broecker |
Lata aktywności |
1971–2015 |
Strona internetowa |
Craven wyreżyserował także wszystkie cztery filmy serii Krzyk[2], a także był współtwórcą postaci Ghostface[3]. Pozostałe filmy Cravena to m.in.: Wzgórza mają oczy[4], Ostatni dom po lewej[5], Red Eye[6] i Zbaw mnie ode złego[7].
Wes Craven urodził się jako syn Caroline (z domu Miller) i Paula Eugene’a Cravena[8][9]. Dorastał w ortodoksyjnej rodzinie baptystycznej[10][11]. Craven obronił licencjat z filologii angielskiej i psychologii na Wheaton College (stan Illinois). Natomiast na Johns Hopkins University zdobył tytuł magistra z filozofii i literatury (Johns Hopkins Writing Seminars)[12].
Craven przez krótki czas nauczał filologii angielskiej na Westminster College[13]. Był także nauczycielem akademickim nauk humanistycznych na Clarkson College of Technology (obecnie Clarkson University) w Potsdamie[14]. Pierwszą pracą w przemyśle filmowym było dla niego stanowisko dźwiękowca przy postprodukcji w nowojorskim przedsiębiorstwie[15].
Craven opuścił świat akademicki dla bardziej intratnej roli reżysera filmów pornograficznych[16][17]. W dokumencie Głęboko w gardle, Craven powiedział przed kamerą, że realizował on „wiele hardcorowych filmów dla widzów pełnoletnich” pod różnymi pseudonimami[18][19], w tym Abe Snake[20]. Jego udział w produkcji Głębokie gardło jest nieznany, natomiast większość jego ról w tego typu filmach dotyczyła pisania scenariuszy oraz montażu zdjęć[21]. W 1972 roku Wes Craven wyreżyserował pierwszy film pełnometrażowy Ostatni dom po lewej[22].
Craven regularnie współpracował z Seanem S. Cunninghamem[23]. W debiucie Cravena Ostatni dom po lewej, Cunningham był producentem[24]. W późniejszym czasie – w najpopularniejszym obrazie Cravena Koszmar z ulicy Wiązów – Cunningham wyreżyserował jedną ze scen pogoni, jednak nie wymieniono jego nazwiska w napisach końcowych[25]. Ich osławione postacie Freddy Krueger i Jason Voorhees, pojawili się razem w 2003 w filmie z gatunku slasher Freddy kontra Jason, gdzie Cunningham zajął się produkcją[26]. W remake’u Ostatniego domu po lewej, zarówno Cunningham jak i Craven byli odpowiedzialni za produkcję[27].
Udział Cravena w zapoczątkowaniu kariery Johnny'ego Deppa był znaczny dzięki obsadzeniu go w 1984 roku w Koszmarze z ulicy Wiązów; dla młodego wówczas Deppa była to pierwsza ważna rola filmowa[28].
Mimo popularności zdobytej dzięki tworzeniu horrorów, Craven pracował także przy dwóch produkcjach, które nie były związane z tym gatunkiem. W 1999 roku wyreżyserował film Koncert na 50 serc[29], a w 2006 roku był jednym z 22 reżyserów realizujących obraz Zakochany Paryż[30].
Podczas swojej kariery Wes Craven nominowany był lub wygrał kilka nagród, zdobywając m.in. Saturn Award[31].
W 1977 roku reżyser został laureatem nagrody krytyków podczas Katalońskiego Festiwalu Filmowego w Sitges za film Wzgórza mają oczy[32]. W 1997 w trakcie Festival international du film fantastique de Gérardmer Craven otrzymał Grand Prix du Festival za Krzyk[33]. W 2012 roku na New York City Horror Film Festival nagrodzono Cravena Nagrodą za Osiągnięcia Życiowe[34].
Z pierwszego małżeństwa (1964–1969) Cravena z Bonnie Broecker pochodziło dwoje dzieci: Jonathan (ur. 1965) i Jessica (ur. 1968)[35]. W 1982, reżyser ożenił się z Millicent Eleanor Meyer (rozwiedli się w 1985 roku)[8]. W 2004 roku Craven związał się z Iyą Labunką, która regularnie pracowała przy jego filmach jako producentka[36].
Zmarł 30 sierpnia 2015 w wieku 76 lat w swoim domu w Los Angeles[37]. Powodem był nowotwór ośrodkowego układu nerwowego[38].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.