Loading AI tools
polski historyk sztuki, publicysta Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Chrzanowski (ur. 14 maja 1926 w Krakowie[1], zm. 24 grudnia 2006[2] tamże) – polski historyk sztuki, literat, fotograf, tłumacz poezji, publicysta m.in. paryskiej "Kultury" i "Tygodnika Powszechnego" (pseudonimy: Tymoteusz Klempski, Józef Szrett), profesor Politechniki Krakowskiej i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w latach 1991–2005 przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, członek krajowy korespondent PAU.
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
14 maja 1926 |
Data i miejsce śmierci |
24 grudnia 2006 |
Profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: historia sztuki nowożytnej, historia sztuki XVI-XVIII w. | |
Alma Mater | |
Profesura |
1990 |
Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
Status PAN |
członek rzeczywisty |
Status PAU |
członek rzeczywisty |
Doktor honoris causa Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie – 2003 Politechnika Krakowska – 2005 | |
Wykładowca akademicki | |
Uczelnia | |
Wydział |
Międzywydziałowa Katedra Historii i Teorii Sztuki |
Stanowisko |
Kierownik (p.o.) |
Uczelnia | |
Przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa | |
Okres spraw. |
1991–2005 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Dzieciństwo spędził w Moroczynie niedaleko Hrubieszowa. Podczas II wojny światowej powrócił do Krakowa, gdzie zapisał się na studia do Akademii Handlowej, a po nich na Uniwersytet Jagielloński. Obronił pracę doktorską, jednak profesurę otrzymał dopiero w 1990 r. Od połowy lat 70. wykładał na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a później – już na emeryturze – uczył na pół etatu w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Przez ponad 35 lat inwentaryzował polskie zabytki, czego owocem jest ok. 300 książek i publikacji, w tym Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Nauczony fotografowania przez ojczyma, Włodzimierza Puchalskiego, sam ilustrował swoje dzieła.
Był też poetą i tłumaczem poezji, pisarzem, publicystą, krytykiem. W 1990 r. powołany został na zastępcę przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, rok później otrzymał nominację na szefa tej instytucji. 11 marca 2005 roku otrzymał doktorat honoris causa Politechniki Krakowskiej[3] (promotor: prof. zw. dr hab. inż. arch. Andrzej Kadłuczka).
Msza żałobna za duszę Tadeusza Chrzanowskiego odbyła się w kościele Mariackim w Krakowie 29 grudnia 2006, przewodniczył jej kardynał Franciszek Macharski, homilię wygłosił ks. prof. Benignus Wanat; trumnę z ciałem profesora złożono na krakowskim cmentarzu Salwatorskim, kwatera S-1-1[4].
Poświęcona mu tablica memoratywna wmurowana została na wschodniej ścianie Kościoła Mariackiego w Krakowie.
Jego córką jest anglistką, prof. dr. hab. Elżbieta Chrzanowska-Kluczewska[5].
26 października 1994 "za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej oraz zasługi w działalności społecznej" został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Lecha Wałęsę[6].
Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z 28 marca 2001 "w uznaniu wybitnych zasług dla kultury narodowej, a szczególnie za osiągnięcia w działalności na rzecz ochrony zabytków Krakowa" odznaczony został Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[7].
29 sierpnia 2001 otrzymał przyznany mu przez Jana Pawła II Krzyż Wielki Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego za wybitne zasługi w ratowaniu zabytków sztuki sakralnej w Krakowie[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.