Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Lem poleca – seria książek, wydawana w latach 70. przez Wydawnictwo Literackie w Krakowie, zawierająca cztery pozycje. Tytuły były polecone przez patrona serii, Stanisława Lema, który opatrywał je autorskimi posłowiami.
W serii ukazały się tylko 4 książki, choć Lem planował wydanie w serii kolejnych powieści. Konflikty związane m.in. z wydaniem książki Alfreda Bestera Gwiazdy moim przeznaczeniem oraz z faktem, że tłumaczem powieści Czarnoksiężnik z Archipelagu Ursuli Le Guin był źle postrzegany przez ówczesne władze za działalność w KOR Stanisław Barańczak[1][2], stały się przyczyną, dla której seria nie była kontynuowana[3][4]. Po tym jak cenzura zakazała wydania powieści Le Guin, Lem zerwał współpracę z wydawnictwem, po latach komentując: „Nie straciłem szacunku dla siebie, lecz straciłem czytelników”[4]. Pewne kłopoty były także z wydaniem powieści Strugackich, których tłumaczką była Irena Lewandowska, partnerka życiowa współpracującego z opozycją Witolda Dąbrowskiego, ale na szczęście książkę udało się wydać[5].
Lem, przygotowując się do wydania w ramach serii powieści Ubik skontaktował się z autorem, Philipem K. Dickiem. Amerykański pisarz zgodził się na wydanie tłumaczenia i książka się ukazała, ale Wydawnictwo Literackie odmówiło zapłaty honorarium w dolarach. W grę wchodziło wysyłanie złotówek do USA (niewymienialnych za granicą) lub przyjazd Dicka do Polski, gdzie mógłby wydać honorarium. Jako że Dick musiałby pokryć koszty podróży w obie strony, na co nie było go stać, a Lem nie zgodził się na specyficzny barter – oddanie honorarium za jedno z amerykańskich tłumaczeń w zamian za honorarium Dicka w złotówkach – amerykański autor poczuł się oszukany, a między pisarzami doszło do kłótni. W efekcie Dick napisał na Lema donos do FBI, gdzie sugerował, że Lem nie istnieje, a jego nazwisko jest kryptonimem grupy pisarzy działających na zlecenie partii komunistycznej, by przejąć kontrolę nad opinią publiczną. Dowodem tego miała być mnogość stylów pisarskich Lema i szeroka tematyka jego dzieł, a także nietypowe, niesłowiańskie nazwisko mogące być skrótem jakiejś tajnej komórki[6][7][8][9].
Konflikt między pisarzami jest punktem wyjścia spektaklu „Lem vs. P. K. Dick” napisanego i wyreżyserowanego przez Mateusza Pakułę w ramach projektu Mała Boska Komedia na scenie Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie[3].
Wydana w 2001 książka Jana Krasnowolskiego 9 łatwych kawałków została opatrzona na opasce hasłem „Stanisław Lem poleca”. Nie było to jednak wznowienie serii – Lem recenzując książkę wsparł autora, wnuka swego wieloletniego przyjaciela, Jana Józefa Szczepańskiego[10].
Z okazji setnej rocznicy urodzin Stanisława Lema biblioteka internetowa Wolne Lektury, wydała w 2021 kolekcję pod analogicznym tytułem „Stanisław Lem poleca”. Seria zawiera 18 dziś zapomnianych książek, które wpłynęły na twórczość Lema. Są to m.in.: R.U.R. Karela Čapka, opowiadania Stefana Grabińskiego, czy Wspomnienia z martwego domu Fiodora Dostojewskiego, udostępnione na wolnej licencji jako e-booki i audiobooki[11].
Seria została w 1979 określona jako „ciekawie się zapowiadająca”[12], a po latach, mimo swej niewielkiej długości, jako „popularna”[13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.