Sady Dolne

Sady Dolne (niem. Nieder Baumgarten) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Bolków.

Sady Dolne

wieś
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	jaworski
Gmina	Bolków
Wysokość	300–400 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	397[1]
Strefa numeracyjna	75
Kod pocztowy	59-420[2]
Tablice rejestracyjne	DJA
SIMC	0189500
Położenie na mapie gminy Bolków Sady Dolne
Położenie na mapie Polski Sady Dolne
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Sady Dolne
Położenie na mapie powiatu jaworskiego Sady Dolne
50°54′08″N 16°10′23″E[3]

Położenie

Wieś jest położona na Pogórzu Bolkowskim, przepływa przez nią potok Sadówka (niem. Schnelle Eibe lub Baumgartner Wasser).

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Historia

W latach 1495–1727 (względnie 1827) właścicielami Sadów Dolnych i Górnych była rodzina Tschirnhaus.

W dniach 7 i 8 maja 1945 r. zaczyna masowo uciekać ludność Sadów Dolnych i Górnych. Docierają oni przez Stare Bogaczowice i Gostków do Trutnova w Czechach, gdzie zostają zawróceni i zmuszeni do powrotu przez Armię Czerwoną.

W wyniku ustaleń konferencji poczdamskiej rozpoczęły się transfery ludności niemieckiej. Ludność Sadów Dolnych została osiedlona w Velbert i Wülfrath w Nadrenii.

Kalendarium

• 14 kwietnia 1263 – pierwsza wzmianka o wsi, w dokumencie opata klasztoru w Henrykowie, który daruje Bolesławowi Łysemu dług w zamian za wieś
• 1885, 1903 i 1999 – potok Sadówka wylewa

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty^[4]:

• zespół pałacowy, z XVIII-XIX wieku:
  • pałac
  • park pałacowy.

Stowarzyszenia i związki

• Ochotnicza Straż Pożarna w Sadach Dolnych

Szlaki turystyczne

• niebieski – Szlakiem Zamków prowadzący z Bolkowa do Bolkowa przez wsie: Świny, Wolbromek, Sady Dolne, Sady Górne, Nagórnik, Półwsie, Wierzchosławice.

Przypisy

1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1147 [zarchiwizowane 2022-10-26].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120324
4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 29. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].