Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej mężczyzn – zespół piłkarski, biorący udział w imieniu Norwegii w meczach i sportowych imprezach międzynarodowych, powoływany przez selekcjonera, w którym mogą występować wyłącznie zawodnicy posiadający obywatelstwo norweskie. Za jego funkcjonowanie odpowiedzialny jest Norweski Związek Piłki Nożnej, który od 1908 roku jest członkiem FIFA, a od 1954 – UEFA.

Reprezentacja Norwegii w piłce nożnej

Przydomek	Løvene (Lwy)
Związek	Norges Fotballforbund
Sponsor techniczny	Nike
Trener	Ståle Solbakken (od 2020)
Asystent trenera	Kent Bergersen Per Joar Hansen Sigurd Rushfeldt
Skrót FIFA	NOR
Ranking FIFA	46. (1472.36 pkt.)[infobox 1]
Miejsce w rankingu Elo	37. (18 lipca 2023) (1726 pkt.)
Zawodnicy
Kapitan	Martin Ødegaard
Najwięcej występów	John Arne Riise (110)
Najwięcej bramek	Erling Haaland (34)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz  Szwecja 11:3 Norwegia (Göteborg, Szwecja; 12 lipca 1908)
Najwyższe zwycięstwo Norwegia 12:0 Finlandia  (Bergen, Norwegia; 28 czerwca 1946)
Najwyższa porażka  Dania 12:0 Norwegia (Kopenhaga, Dania; 7 października 1917)
Medale
Igrzyska olimpijskie
1936
Strona internetowa
Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Mimo sporej popularności piłki nożnej w Norwegii, reprezentacja ta nigdy nie odniosła żadnego znaczącego sukcesu. Trzykrotnie grała na mistrzostwach świata i jej największym osiągnięciem jest wyjście z grupy w 1998 roku. Jej jedyny dotychczasowy występ na Mistrzostwach Europy w roku 2000 zakończył się na fazie grupowej.

Historia

Norwegowie brali udział Igrzyskach Olimpijskich 1936, gdzie wywalczyli brązowy medal, oraz w mundialu 1938.

Po II wojnie światowej Norwegia należała do grupy europejskich autsajderów. W eliminacjach do kolejnych mistrzostw świata i Europy zajmowała zazwyczaj ostatnie lub przedostatnie miejsce. I chociaż czasem zdarzały się niespodziewane zwycięstwa, jak wygrana z wicemistrzem Europy Jugosławią 3:0 w kwalifikacjach do mundialu 1966, to były to przypadki odosobnione. W walce o mundial 1974 Norwegowie nie tylko ulegli 0:9 Holandii, ale także nie potrafili sobie poradzić z Luksemburgiem.

Odrodzenie zespołu nastąpiło dopiero w latach 90. XX wieku. W 1990 roku funkcję selekcjonera objął dotychczasowy opiekun drużyny młodzieżowej Egil Olsen. Cztery lata później jego podopieczni po pięćdziesięcioczteroletniej przerwie ponownie zagrali w finałach mistrzostw świata. W grupie eliminacyjnej do tego turnieju zajęli pierwsze miejsce, wyprzedzając m.in. Holandię, Anglię i Polskę. Jednak na mundialu zwycięstwo w pierwszym meczu z Meksykiem okazało się niewystarczające do awansu do drugiej rundy, gdyż w pozostałych spotkaniach podopieczni Olsena zdobyli tylko jeden punkt (0:1 z Włochami i 0:0 z Irlandią). Mimo porażki, piłkarzami norweskimi zaczęły interesować się zachodnie kluby, głównie z Premiership. Właśnie do Anglii trafiła najsilniejsza reprezentacja Norwegów; bramkarz Erik Thorstvedt grał w Tottenhamie Hotspur, gdzie niedługo potem zmienił go jego następca w drużynie narodowej Frode Grodås, w Manchesterze United przez wiele lat występowali obrońcy Henning Berg, Ronny Johnsen i napastnik Ole Gunnar Solskjær, którzy w 1999 roku zdobyli z nim Puchar Mistrzów, a partner Solskjæra z ataku Tore André Flo z Chelsea F.C. wywalczył rok wcześniej Puchar Zdobywców Pucharów. Karierę na Wyspach zrobili także m.in. obrońcy Gunnar Halle, Stig Inge Bjørnebye i pomocnik Øyvind Leonhardsen. W niemieckiej Bundeslidze dobrze sobie radził Kjetil Rekdal, a w Hiszpanii Dan Eggen, który z Deportivo Alavés awansował w 2001 roku do finału Pucharu UEFA. W lidze norweskiej w tamtym czasie zdecydowanym liderem był Rosenborg BK, występujący w latach 90. niemal rokrocznie w Lidze Mistrzów.

Do Anglii trafiali głównie bramkarze i obrońcy, ponieważ to formacja defensywna była najsilniejszą stroną drużyny prowadzonej przez Olsena. Selekcjoner preferował ustawienie 1-4-5-1, a sposób gry Norwegów nazywał „agresywnym przeszkadzaniem”. Krytycy zarzucali reprezentacji brak polotu i nieefektowny, toporny styl gry.

Olsen złożył dymisję po mundialu 1998, gdzie drużyna po raz pierwszy w historii awansowała do drugiej rundy. W rozgrywkach grupowych wygrała m.in. z obrońcami mistrzowskiego trofeum Brazylijczykami. W 1/8 finału lepsi o jedną bramkę okazali się Włosi.

Następcą Olsena został jego asystent Nils Johan Semb, który z powodzeniem kontynuował i rozwijał myśl szkoleniową poprzednika. Wciąż stawiał na doświadczonych zawodników, do których dołączyli John Arne Riise, John Carew, Eirik Bakke i Steffen Iversen. W 1999 roku reprezentacja na dwanaście meczów zanotowała dziesięć zwycięstw i w plebiscytach zarówno „France Football”, jak i „Piłki Nożnej” została wybrana najlepszą drużyną roku. Jednak pierwszy w historii występ w finałach mistrzostw Europy na Euro 2000 zakończył się rozczarowaniem; podopieczni Semba po zwycięstwie w inauguracyjnym spotkaniu z Hiszpanią zremisowali ze Słowenią i przegrali z Jugosławią i zajęli w grupie trzecie miejsce. Po tym turnieju wraz z odejściem z kadry wielu najbardziej doświadczonych piłkarzy rozpoczął się trwający do dziś kryzys piłki norweskiej.

W eliminacjach do mundialu 2002 Norwegowie dali się wyprzedzić Polsce, Ukrainie i Białorusi. Nowe pokolenie zawodników nie potrafiło zastąpić starszych graczy, a dotychczasowi liderzy – Flo, Solskjær i Carew – stracili miejsca w drużynach klubowych. Kolejne kwalifikacje, do Euro 2004, również podopieczni Semba przegrali, tym razem w barażach z Hiszpanią. Po ostatnim meczu do dymisji podał się selekcjoner Semb.

Jego następcą został Åge Hareide. Pierwszym sprawdzianem jego szkoleniowych umiejętności była walka o awans do mundial 2006, ale Norwegowie ponownie zawiedli (porażka w barażach z Czechami). W eliminacjach Euro 2008 do ostatniej kolejki rywalizowali o występ na austriacko-szwajcarskich boiskach, jednak ostatecznie zajęli trzecie miejsce w grupie, za Grecją i Turcją.

W kwalifikacjach do mundialu 2010 grali z Holandią, Szkocją, Islandią oraz z Macedonią. Eliminacje Norwegowie rozpoczęli także pod wodzą Hareidego, jednak po słabym starcie (2:2 z Islandią, 0:0 ze Szkocją i 0:1 z Holandią) w grudniu 2008 roku selekcjoner złożył dymisję. Zastąpił go twórca największych sukcesów w historii norweskiej kadry 68-letni Egil Olsen. Ostatecznie Norwegowie zajęli drugie miejsce za Holandią i pomimo zajęcia drugiego miejsca nie zakwalifikowali po raz kolejny na mistrzostwa świata i nie wystąpili w barażu, gdyż dorobek punktowy był niewystarczający do gry w barażach.

W kwalifikacjach do kolejnego turnieju, Euro 2012 Norwegowie znaleźli się w grupie H razem z Danią, Portugalią, Islandią i Cyprem. Zdobyli w nich szesnaście punktów w ośmiu spotkaniach po pięciu zwycięstwach, jednym remisie i dwóch porażkach (tyle samo co Portugalia), lecz dzięki lepszemu bilansowi bramkowemu to Portugalczycy awansowali do baraży, a norwescy piłkarze musieli zadowolić się trzecim miejscem.

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Brazylii w 2014 roku również nie były dla norweskiej ekipy zbyt udane. Rywalami Skandynawów w grupie E były Szwajcaria, Islandia, Słowenia, Albania i ponownie Cypr. Siedemnaście dni po porażce u siebie ze Szwajcarią 0:2, 27 września 2013 roku Egil Olsen przestał być selekcjonerem kadry Norwegii. Jeszcze tego samego dnia na tym stanowisku zastąpił go Per-Mathias Høgmo, z którym Norwegowie dokończyli eliminacje zajmując ostatecznie czwarte miejsce z dorobkiem dwunastu punktów w dziesięciu spotkaniach po trzech zwycięstwach, trzech remisach i czterech porażkach.

W eliminacjach do Mistrzostw Europy we Francji w 2016 roku ekipa norweska w swojej grupie eliminacyjnej (Włochy, Chorwacja, Bułgaria, Azerbejdżan, Malta) zajęła ostatecznie trzecie miejsce z dorobkiem dziewiętnastu punktów po sześciu zwycięstwach, jednym remisie i trzech porażkach w dziesięciu spotkaniach. Oznaczało to konieczność gry w barażach o awans do turnieju głównego, w których Norwegowie trafili na reprezentację Węgier. Przegrywając oba spotkania (odpowiednio 0:1 w Oslo i 1:2 w Budapeszcie) nie awansowali na Euro.

Pod wodzą Pera-Mathiasa Høgmo norwescy piłkarze rozegrali jeszcze cztery spotkania eliminacyjne do mundialu w Rosji. Pięć dni po ostatnim z nich (wyjazdowej porażce z Czechami 1:2), 16 listopada 2016 roku Per-Mathias Høgmo przestał być selekcjonerem kadry. W lutym 2017 roku na tym stanowisku zastąpił go Szwed Lars Lagerbäck^[1]. Z nim u steru Norwegowie nie zdołali jednak awansować do Mistrzostw Świata 2018 rozgrywanych w Rosji. Obecnie grają w eliminacjach do Mistrzostw Europy 2020 w grupie F razem z Hiszpanią, Rumunią, Szwecją, Maltą oraz Wyspami Owczymi^[2].

Sztab szkoleniowy

Funkcja	Imię i nazwisko
Selekcjoner	Stale Solbakken
Asystent	Sigurd Rushfeldt
Trener bramkarzy	Frode Grodås
Trener przygotowania fizycznego	Roar Robinson
Dyrektor techniczny	Nils Johan Semb

Rekordziści

Stan na 27 września 2022

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej spotkań

Lp	Piłkarz	Mecze	Gole	Lata
1.	John Arne Riise	110	16	2000–2013
2.	Thorbjørn Svenssen	104	0	1947–1962
3.	Henning Berg	100	9	1992–2004
4.	Erik Thorstvedt	97	0	1982–1996
5.	John Carew	91	24	1998–2011
	Brede Hangeland	91	4	2002–2014
7.	Øyvind Leonhardsen	86	19	1990–2003
8.	Kjetil Rekdal	83	17	1987–2000
	Morten Gamst Pedersen	83	17	2004–2014
11.	Steffen Iversen	79	21	1998–2011

Najwięcej goli

Lp	Piłkarz	Gole	Mecze	Średnia	Lata
1.	Jørgen Juve	33	45	0.73	1928–1937
2.	Einar Gundersen	26	33	0.79	1917–1928
3.	Erling Haaland	25	26	0.96	2019-
4.	John Carew	24	91	0.26	1998–2011
5.	Ole Gunnar Solskjær	23	67	0.34	1995–2007
	Tore André Flo	23	76	0.3	1995–2004
7.	Gunnar Thoresen	22	64	0.34	1946–1959
8.
	Steffen Iversen	21	79	0.27	1998–2011
10.	Jan Åge Fjørtoft	20	71	0.28	1986–1996

Selekcjonerzy

Imię i nazwisko Okres Willibald Hahn 1953–1955 Ron Lewin 1956–1957 Edmund Majowski 1958 Ragnar Larsen 1958 Kristian Henriksen 1959 Wilhelm Kment 1960-1962 Ragnar Larsen 1962-1966 Wilhelm Kment 1967-1969 Øivind Johannessen 1970-1971 George Curtis 1972-1974 Kjell Schou-Andreassen i Nils Arne Eggen 1974-1977 Tor Røste Fossen 1978-1987 Tord Grip 1987-1988 Ingvar Stadheim 1988-1990

Imię i nazwisko Okres Egil Olsen 1990-1998 Nils Johan Semb 1998-2003 Åge Hareide 2003-2008 Egil Olsen 2009-2013 Per-Mathias Høgmo 2013-2016 Lars Lagerbäck 2017-2020 Ståle Solbakken 2020-

Udział w międzynarodowych turniejach

Mistrzostwa Świata Udział w mistrzostwach świata Rok Kwalifikacje Wynik 1930 Nie brała udziału 1934 1938 Awans 1/8 finalu 1950 Nie brała udziału 1954 Nie zakwalifikowała się 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 Awans Faza grupowa 1998 Awans 1/8 finału 2002 Nie zakwalifikowała się 2006 2010 2014 2018 2022

Mistrzostwa Europy Udział w mistrzostwach Europy Rok Kwalifikacje Wynik 1960 Nie zakwalifikowała się 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 Awans Faza grupowa 2004 Nie zakwalifikowała się 2008 2012 2016 2020 2024

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2010

Grupa I

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2010 (eliminacje strefy UEFA)/Grupa 9.

Miejsce Drużyna Mecze Punkty Zwyc. Rem. Por. Bramki 1  Holandia 8 24 8 0 0 17-2 2  Norwegia 8 10 2 4 2 9-7 3  Szkocja 8 10 3 1 4 6-11 4  Macedonia Północna 8 7 2 1 5 5-11 5  Islandia 8 5 1 2 5 7-13 Stan na: 15 października 2009 Uwagi:  Holandia zapewniła sobie awans do MŚ 2010  Norwegia nie wystąpiła w barażach, gdyż jej dorobek punktowy był niewystarczający

Islandia  X 1:0 1:2 1:1 1:2 Macedonia Północna  2:0 X 1:2 0:0 1:0 Holandia  2:0 4:0 X 2:0 3:0 Norwegia  2:2 2:1 0:1 X 4:0 Szkocja  2:1 2:0 0:1 0:0 X

Eliminacje do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012

Grupa H

Osobny artykuł: Eliminacje do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012/Grupa H.

Zespół Pkt M W R P Br+ Br− +/−  Dania 19 8 6 1 1 15 6 +9  Portugalia 16 8 5 1 2 21 12 +9  Norwegia 16 8 5 1 2 10 7 +2  Islandia 4 8 1 1 6 6 14 −8  Cypr 2 8 0 2 6 7 20 −13 Stan po zakończeniu eliminacji

Portugalia  X 3:1 1:0 4:4 5:3 Dania  2:1 X 2:0 2:0 1:0 Norwegia  1:0 1:1 X 3:1 1:0 Cypr  1:4 1:4 1:2 X 0:0 Islandia  1:3 0:2 1:2 1:0 X

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2014

Grupa E

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014 (eliminacje strefy UEFA)/Grupa 5.

Lp. Drużyna M Mecze Bramki Pkt W R P + − +/− 1.  Szwajcaria 10 7 3 0 17 6 +11 24 2.  Islandia 10 5 2 3 17 15 +2 17 3.  Słowenia 10 5 0 5 14 11 +3 15 4.  Norwegia 10 3 3 4 10 13 −3 12 5.  Albania 10 3 2 5 9 11 −2 11 6.  Cypr 10 1 2 7 4 15 −11 5

Norwegia  X 2:1 0:2 0:1 2:0 1:1 Słowenia  3:0 X 0:2 1:0 2:1 1:2 Szwajcaria  1:1 1:0 X 2:0 1:0 4:4 Albania  1:1 1:0 1:2 X 3:1 1:2 Cypr  1:3 0:2 0:0 0:0 X 1:0 Islandia  2:0 2:4 0:2 2:1 2:0 X

Eliminacje do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2016

Grupa H

Osobny artykuł: Eliminacje Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2016/Grupa H.

Zespół Pkt M W R P Br+ Br− +/−  Włochy 24 10 7 3 0 16 7 +9  Chorwacja 20 10 6 3 1 20 5 +15  Norwegia 19 10 6 1 3 13 10 +3  Bułgaria 11 10 3 2 5 9 12 -3  Azerbejdżan 6 10 1 3 6 7 18 -11  Malta 2 10 0 2 8 3 16 -13

Włochy  X 1:1 2:1 1:0 2:1 1:0 Chorwacja  1:1 X 5:1 3:0 6:0 2:0 Norwegia  0:2 2:0 X 2:1 0:0 2:0 Bułgaria  2:2 0:1 0:1 X 2:0 1:1 Azerbejdżan  1:3 0:0 0:1 1:2 X 2:0 Malta  0:1 0:1 0:3 0:1 2:2 X

Baraże

Osobny artykuł: Eliminacje Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2016/Baraże.

12 listopada 2015	Norwegia	0:1 (0:1) Raport	Węgry  26' Kleinheisler	Ullevaal Stadion, Oslo Sędzia: Mark Clattenburg

15 listopada 2015	Węgry  Priskin  14' Henriksen  83' (sam.)	2:1 (1:0) Raport	Norwegia  87' Henriksen	Groupama Arena, Budapeszt Sędzia: Carlos Velasco Carballo

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018

Grupa C

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2018 (eliminacje strefy UEFA)/Grupa 3.

Zespół Pkt M W R P Br+ Br− +/−  Niemcy 30 10 10 0 0 43 4 +39  Irlandia Północna 19 10 6 1 3 17 6 +11  Czechy 15 10 4 3 3 17 10 +7  Norwegia 13 10 4 1 5 17 16 +1  Azerbejdżan 10 10 3 1 6 10 19 -9  San Marino 0 10 0 0 10 2 51 -49

Niemcy  X 3:0 2:0 6:0 5:1 7:0 Czechy  1:2 X 0:0 2:1 0:0 5:0 Irlandia Północna  1:3 2:0 X 2:0 4:0 4:0 Norwegia  0:3 1:1 1:0 X 2:0 4:1 Azerbejdżan  1:4 1:2 0:1 1:0 X 5:1 San Marino  0:8 0:6 0:3 0:8 0:1 X

• Stan po zakończeniu eliminacji

Eliminacje do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2020

Grupa F

Osobny artykuł: Eliminacje Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2020/Grupa F.

Zespół Pkt M W R P Br+ Br− +/−  Hiszpania 26 10 8 2 0 31 5 +26  Szwecja 21 10 6 3 1 23 9 +14  Norwegia 17 10 4 5 1 19 11 +8  Rumunia 14 10 4 2 4 17 15 +2  Wyspy Owcze 3 10 1 0 9 4 30 -26  Malta 3 10 1 0 9 3 27 -24

Hiszpania  X 3:0 2:1 5:0 4:0 7:0 Szwecja  1:1 X 1:1 2:1 3:0 3:0 Norwegia  1:1 3:3 X 2:2 4:0 2:0 Rumunia  1:2 0:2 1:1 X 4:1 1:0 Wyspy Owcze  1:4 0:4 0:2 0:3 X 1:0 Malta  0:2 0:4 1:2 0:4 2:1 X

Baraże o udział w Euro 2020

Półfinały

8 października 2020 20:45 CET	Norwegia  Normann  88'	1:2 (dogr.) (0:0, 1:1, 1:2) Raport	Serbia  82', 102' Milinković-Savić	Ullevaal Stadion, Oslo Widzów: 200 Sędzia: Daniele Orsato

Eliminacje do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2022

Grupa G

Osobny artykuł: Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022 (eliminacje strefy UEFA)/Grupa G.

Lp. Drużyna M Mecze Bramki Pkt W R P + − +/− 1.  Holandia 10 7 2 1 33 8 +25 23 2.  Turcja 10 6 3 1 27 16 +11 21 3.  Norwegia 10 5 3 2 15 8 +7 18 4.  Czarnogóra 10 3 3 4 14 15 −1 12 5.  Łotwa 10 2 3 5 11 14 −3 9 6.  Gibraltar 10 0 0 10 4 43 −39 0

Holandia  X 6:1 2:0 4:0 2:0 6:0 Turcja  4:2 X 1:1 2:2 3:3 6:0 Norwegia  1:1 0:3 X 2:0 0:0 5:1 Czarnogóra  2:2 1:2 0:1 X 0:0 4:1 Łotwa  0:1 1:2 0:2 1:2 X 3:1 Gibraltar  0:7 0:3 0:3 0:3 1:3 X

Przypisy

1. Oficjalnie: Lagerbaeck trenerem reprezentacji Norwegii [online] [dostęp 2017-03-06].
2. UEFA.com, UEFA EURO 2020 - Draws [online], UEFA.com [dostęp 2019-08-06] (ang.).

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona związku (norw.)
• Profil na stronie FIFA. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-29)]. (ang.).
• Profil na National Football Teams (ang.)
• RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą meczów i goli (ang.)
• RSSSF – archiwum wyników 1908- (ang.)
• Planet World Cup – archiwum wyników w eliminacjach do mistrzostw świata (ang.)
• Planet World Cup – archiwum wyników w finałach mistrzostw świata (ang.)
• Planet World Cup – składy Norwegii w turniejach o mistrzostwo świata (ang.)

Kontrola autorytatywna (Reprezentacja narodowa w piłce nożnej):

• VIAF: 555149106183368491346