Pałac Błękitny w Warszawie
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Błękitny, także pałac Zamoyskich – pałac znajdujący się przy ul. Senatorskiej 37 w Warszawie.
 nr rej. 524/1 z 1 lipca 1965[1] | |
 Kompleks pałacowy z lotu ptaka | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku |
pałac |
| Styl architektoniczny |
klasycyzm |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
XVIII wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
1812-1815 |
| Zniszczono |
1939, 1944 |
| Odbudowano |
1948–1950 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°14′32,392″N 21°00′16,762″E | |
Nazwa pochodzi od koloru dachu jakim budynek został pokryty w 1807 roku.
Za Morsztynowskim ogrodem, ku Senatorskiej ulicy, po lewej stronie od kościoła Reformatów, idąc od Kolumny Zygmunta ku Woli, wznosił się stary ogromny gmach, który przechodząc różne ręce dostał się nareszcie Stefanowi Potockiemu, Referendarzowi W. Koronnemu a bratu rodzonemu księcia Teodora Prymasa[2]. W 1726 Stefan Potocki referendarz wielki koronny, z żoną swoją Teresą z Kąckich gmach ten podarował Królowi i zeznał tę darowiznę przed aktami Metryki Koronnej[2].
Pałac rokokowy
Po 1726 roku król August II Mocny polecił przebudować pałac. Przebudowę przeprowadził zespół saskich projektantów i architektów z udziałem Daniela Joachima Jaucha, Jana Zygmunta Deybla i Karola Fryderyka Pöppelmanna[3]. Od koloru dachu nazywany pałacem Błękitnym. Następnie król podarował pałac swojej córce Annie Orzelskiej. Ta 7 listopada 1730 roku, po swoim ślubie, zrobiła darowiznę pałacu na rzecz ojca-króla, a ten niedługo potem podarował go Marii Zofii z Sieniawskich Denhoffowej, wdowie po wojewodzie połockim i hetmanie polnym litewskim, Stanisławie. W zamian za Pałac Błękitny Maria Zofia Denhoffowa przekazała królowi Augustowi II prawo do dożywotniej dzierżawy Wilanowa.
Zofia Denhoffowa wyszła w lipcu 1731 roku za mąż za Augusta Czartoryskiego i na długie lata pałac przeszedł w ręce rodziny Czartoryskich. Pałac został przebudowany w latach 1766–1768 według projektu Jakuba Fontany[3]. W latach 1770–1781 został przebudowany według projektu Efraima Schroegera[3]. W roku 1780 w pałacu zmarła tragicznie Teresa, najstarsza córka Izabeli z Flemingów Czartoryskiej. Podczas dziecięcych zabaw w Pałacu Błękitnym od ognia z kominka zajęła się jej suknia i po trzech dniach dziewczynka zmarła na skutek poparzeń. W 1798 roku Zofia, córka Adama Kazimierza i Izabeli z Flemingów Czartoryskich wyszła za mąż za Stanisława Zamoyskiego. Od 1811 do 1944 roku mieszkali w nim Zamoyscy.
Pałac klasycystyczny
W latach 1812–1815 właściciel Stanisław Kostka Zamoyski zainicjował przebudowę pałacu w stylu klasycystycznym wg projektu Fryderyka Alberta Lessela[4]. W latach 1816–1817 powstał budynek na zbiory biblioteki Zamoyskich[3].
W latach 1833–1838 dobudowano dwupiętrową oficynę. Koncertował w nim Fryderyk Chopin, a także pracował Stefan Żeromski. Do wybuchu wojny w 1939 roku w pałacu mieściły się wspaniałe zbiory artystyczne, a w specjalnie przystosowanym pawilonie Biblioteka Ordynacji Zamojskiej.
W 1939 roku pałac został częściowo zniszczony. Ocalone przedmioty i zbiory biblioteczne zostały wywiezione przez Niemców, bądź spłonęły.
W latach 1948–1950 został odbudowany według projektu Brunona Zborowskiego z przeznaczeniem dla Zakładu Osiedli Robotniczych[5]. W latach 1958–1997 w pałacu Błękitnym mieściła się siedziba Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Chińskiej. Pałac był także siedzibą Miejskich Zakładów Komunikacyjnych, a później warszawskiego Zarządu Transportu Miejskiego. W 1965 pałac wraz z oficyną, budynkiem Biblioteki Ordynacji Zamojskiej i ogrodem został wpisany do rejestru zabytków[1].
W 1999 roku Jan Tomasz Zamoyski sprzedał roszczenie do pałacu przedsiębiorcy Józefowi Hubertowi Gierowskiemu, który odzyskał reprywatyzowany pałac w 2000 roku. Gierowski wniósł nim aport do spółki z o.o. „Błękitny Pałac”, po czym sprzedał udziały w spółce.
Pałac barokowy na obrazie Belotta
Pałac barokowy
Pałac klasycystyczny
Biblioteka
.jpg)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
