Narodowe Muzeum Techniki w Warszawie
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Narodowe Muzeum Techniki w Warszawie, do 2017 Muzeum Techniki i Przemysłu NOT – muzeum historii techniki założone w 1950 w Warszawie. Od 1955 mieści się w południowo-zachodnim skrzydle Pałacu Kultury i Nauki.
Fragment wystawy poświęconej motoryzacji | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
pl. Defilad 1 |
Data założenia |
18 lipca 1950[1] |
Wielkość zbiorów |
15 tys. eksponatów[2] |
Dyrektor |
Mirosław Zientarzewski |
Oddziały | |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°13′51″N 21°00′21″E | |
Strona internetowa |
Muzeum zastąpiło działające w tym samym miejscu Muzeum Techniki i Przemysłu NOT[3]. Placówka była nieczynna od czerwca 2017[3] do stycznia 2022[4].
Muzeum jest największą placówką muzealnictwa technicznego w Polsce. Rozpoczęło działalność w 1955 roku kontynuując działalność przedwojennego Muzeum Przemysłu i Techniki. Decyzją ówczesnych władz, prowadzenie placówki zlecono Naczelnej Organizacji Technicznej. W ciągu 60 lat działalności zgromadziło cenne zbiory, przede wszystkim z zakresu historii polskiej techniki: kolekcję motocykli, odbiorników radiowych, głównie pochodzących z krajowej produkcji, instrumentów geodezyjnych, przyrządów techniki biurowej, komputerów oraz mechanizmów grających. Niektóre z tych kolekcji są największe w kraju.
W roku 1875 powstało w Warszawie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Założycielami byli książę Jan Tadeusz Lubomirski, hrabia Józef Zamoyski, Jakub Natanson i K. Dietrich. Pierwsza siedziba muzeum mieściła się w wynajętym lokalu przy placu Krasińskich. Muzeum to nie tylko gromadziło eksponaty, ale odegrało też dużą rolę w kulturze, nauce, technice i nawet życiu gospodarczym ówczesnej Polski.
W 1929 powstało Muzeum Techniki i Przemysłu[5], zlokalizowane w Warszawie częściowo przy ul. Krakowskie Przedmieście i ul. Tamka 1. Muzeum to zostało zorganizowane przez wybitnego polskiego inżyniera Kazimierza Jackowskiego, który był też jego dyrektorem do śmierci w Katyniu w kwietniu 1940 r. W wyniku II wojny światowej zbiory muzeum zostają rozproszone i muzeum przestało istnieć.
Reaktywacja Muzeum w okresie powojennym stała się możliwa dopiero w roku 1952 w wyniku Drugiego Kongresu Techników Polskich. Opiekę nad muzeum powierzono Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT). Utworzona w 1955 placówka otrzymała siedzibę w południowo-zachodnim skrzydle Pałacu Kultury i Nauki[2].
Muzeum utrzymywało się z państwowych dotacji, które utraciło w 2016[3]. Przestało płacić czynsz za wynajem pomieszczeń, składki ZUS i zalegała też z wypłatą wynagrodzeń dla zwalnianych pracowników[3]. W tym samym roku Zarząd Pałacu Kultury i Nauki wypowiedział muzeum umowę najmu[6]. Muzeum miało się wyprowadzić do 30 września 2017, jednak nie zrobiło tego i zajmowało pomieszczenia bezumownie[2]. Na początku 2017 zarząd główny Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej podjął uchwałę o postawieniu placówki w stan likwidacji. Zwolniono personel, a muzeum miało zostać oddane pod opiekę firmie komercyjnej[2]. W obawie o los eksponatów stołeczny konserwator zabytków wydał decyzję o zajęciu zbiorów i wystąpił do Zarządu PKiN o zabezpieczenie sal[3]. W listopadzie 2017 zadłużenie NOT z tytułu zajmowania przez muzeum powierzchni w PKiN wynosiło 2,8 mln zł[2].
2 czerwca 2017 muzeum zostało zamknięte, a zarząd PKIN wystąpił do sądu o eksmisję[3][2]. W odpowiedzi NOT złożyła do sądu pozew o naruszenie stanu posiadania[2]. 9 czerwca tego samego roku doszło do porozumienia FSNT NOT, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz m.st. Warszawy w sprawie utworzenia Narodowego Muzeum Techniki[7]. W grudniu 2017 NOT przekazała nowo utworzonemu muzeum większość zbiorów Muzeum Techniki i Przemysłu NOT[3].
Muzeum miało zostać ponownie udostępnione zwiedzającym w 2019 po zakończeniu remontu i dostosowania siedziby głównej do przepisów ochrony przeciwpożarowej[3]. Zostało otwarte w styczniu 2022, jednak bez wystawy głównej[4]. Udostępniono dwie z siedmiu planowanych galerii, poświęcone historii transportu i historii komputerów[3]. W grudniu 2022 roku udostępniono dla zwiedzających kolejne wystawy stałe: ekspozycję główną dotyczącą wkładu Polaków w światowe dziedzictwo techniczne i naukowe oraz dwuczęściową wystawę stałą o historii paliw kopalnych i Ignacym Łukasiewiczu[8]
Muzeum Techniki i Przemysłu NOT w nawiązaniu do tradycji Muzeum Techniki i Przemysłu organizowało wystawy stałe i czasowe, gromadziło zbiory z zakresu historii techniki i jej rozwoju, a także zbiorów z wybranych dziedzin nauki. Prowadziło także działania z zakresu ochrony zabytków techniki i w kilku obiektach w kraju znajdują się jego oddziały. Muzeum zajmuje się popularyzacją nauki i techniki.
Oprócz ekspozycji stałych w kilkunastu salach Pałacu Kultury i Nauki organizowano wystawy czasowe: „Anatomia czasu” – poświęcona różnym aspektom czasu jako pojęcia fizykalnego, problemu technicznego i społecznego, wystawa „Sojuz-Apollo” – zorganizowana z okazji wspólnego lotu obu tych statków kosmicznych, wystawy poświęcone polskim wynalazkom wyróżnionym na światowych wystawach innowacji i wynalazczości, wystawy modelarskie i inne.
Oprócz powyższych muzeum prowadziło też działalność oświatową – odbywały się tam nie tylko specjalne programy dla dzieci w okresie ferii letnich i zimowych, ale także bierze udział w Nocy Muzeów. Posiada ono też bibliotekę i kino oświatowe.
Muzeum upowszechniało kulturę techniczną poprzez m.in.:
W zbiorach muzeum znajdują się przede wszystkim eksponaty z dotyczące historii polskiej techniki: kolekcja motocykli z motocyklami „Sokół”, kolekcja odbiorników radiowych, instrumentów geodezyjnych, techniki biurowej, mechanizmów grających i inne. Muzeum prezentuje swoje zbiory na wystawach stałych. Organizowane są również wystawy czasowe dedykowane określonym zagadnieniom technicznym lub czasom.
Muzeum Techniki zajmowało 2 piętra dostępne dla zwiedzających.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.