Mosty (miasto)

Mosty
Масты
Herb	Flaga
Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Rejon	mostowski
Wysokość	113 m n.p.m.
Populacja (2019); • liczba ludności	; 15 770
Nr kierunkowy	1515
Kod pocztowy	231591
Tablice rejestracyjne	4
	Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Mosty
	Położenie na mapie Białorusi Mosty
	Położenie na mapie Polski w 1939 Mosty
	53°24′N 24°32′E
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Mosty (biał. Масты, Masty, ros. Мосты, Mosty) – miasto na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, 50 km od Grodna. 15,8 tys. mieszkańców (2018). Flaga i herb miasta Mosty zostały ustanowione 17 lipca 2006 ukazem prezydenta Białorusi nr 455^[2]. W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, maszynowy oraz drzewny^[3].

Szybkie fakty Państwo, Obwód ...

Zamknij

Okoliczne miasta:
Skidel		Szczuczyn
Sokółka		Zdzięcioł
Świsłocz	Wołkowysk	Słonim

Miasto królewskie ekonomii grodzieńskiej położone było w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego^[4].

Na początku 1919 roku Mosty zajęli bolszewicy. 14 lutego 1919 roku w pobliżu miasta miała miejsce potyczka pomiędzy zgrupowaniem Wojska Polskiego i Armią Czerwoną. Datę tę przyjmuje się jako początek wojny polsko-bolszewickiej^[5]. W dniach 22-23 lipca 1920 r. wojska polskie stoczyły pod miastem przegraną bitwę z wojskami sowieckimi.

W latach 1921–1939 siedziba wiejskiej gminy Mosty w województwie białostockim II Rzeczypospolitej.

Po wybuchu II wojny światowej mosty w miejscowości były chronione przez polskie jednostki. 17 września 1939 roku nastąpiła jednak ich ewakuacja koleją. Niedaleko od miejscowości, w lesie, pociąg wpadł w zasadzkę zorganizowaną przez komunistycznych dywersantów^[6].

Do roku 1991 miasto było ważnym ośrodkiem przemysłu włókienniczego i energetycznego Białoruskiej SRR.

Przed II wojną światową południową stronę Niemna stanowiła osobna miejscowość Zelwiany^[7] (dziś śladem po niej jest ul. Zelwianskaja w tej części miasta oraz nazwa rzeki uchodzącej w tym miejscu do Niemna – Zelwianki). Dobra te należały początkowo do rodziny Krzywickich, a od około połowy XIX wieku – do Tarasewiczów, w rękach których pozostawały do początku XX wieku.

Prawdopodobnie Ksawery Krzywicki zbudował tu w pierwszej ćwierci XIX wieku duży, piętnastoosiowy murowany klasycystyczny dwór, w środkowej trójosiowej części piętrowy, poza tym parterowy, na planie szerokiego prostokąta. Centralna część poprzedzona była portykiem w wielkim porządku o czterech masywnych kolumnach wspierających prostokątną attykę. Od strony ogrodowej do domu przylegał obszerny taras widokowy. Dwór był przykryty gładkim czterospadowym dachem gontowym. Wnętrza zaprojektowano dwutraktowo^[8].

Wokół domu nie było prawie parku, ponieważ usytuowany był między miasteczkiem a Niemnem. Przed portykiem znajdował się ogród z dużym gazonem i bramą wjazdową.

W pobliżu (na wschód od dworu) znajdowała się cerkiew, po której również nie ma już śladu^[9].

Na zachodzie przechodzi w Podwórną (także dawna wieś, obecnie część Mostów).

Dworzec kolejowy
Kościół pw. Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej
Cerkiew pw. Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość”
Cerkiew pw. św. Proroka Eliasza
Ulica w Mostach

[1]
Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского т... [online], www.belstat.gov.by [dostęp 2019-03-09].
[2]
Alaksandr Łukaszenka: Ukaz Priezidienta Riespubliki Biełaruś ot 17 ijula 2006 g. № 455 „Ob uczreżdienii oficyalnych gieraldiczeskich simwołow administratiwno-tierritorialnych jedinic Grodnienskoj obłasti”. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-07-17. [dostęp 2011-04-13]. (ros.).
[3]
Mosty, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-12].
[4]
Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 98.
[5]
Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 57. ISBN 978-83-11-11934-5.
[6]
Gimnazjalistów rozstrzeliwali, Nóż w plecy. Dodatek specjalny „Rzeczpospolitej” oraz Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nr 218 (8424) z 17 września 2009 roku, ISSN 0208-9130, s. 11.
[7]
Zelwiany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 568.
[8]
Zelwiany, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 416–417, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
[9]
Cerkiew w Zelwianach na stronie Radzima.org. [dostęp 2017-10-15].

Mosty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 715.

[1] [1]
Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского т... [online], www.belstat.gov.by [dostęp 2019-03-09].

[2] [2]
Alaksandr Łukaszenka: Ukaz Priezidienta Riespubliki Biełaruś ot 17 ijula 2006 g. № 455 „Ob uczreżdienii oficyalnych gieraldiczeskich simwołow administratiwno-tierritorialnych jedinic Grodnienskoj obłasti”. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-07-17. [dostęp 2011-04-13]. (ros.).

[PWN-3] [3]
Mosty, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-12].

[4] [4]
Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 98.

[wojna-5] [5]
Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 57. ISBN 978-83-11-11934-5.

[6] [6]
Gimnazjalistów rozstrzeliwali, Nóż w plecy. Dodatek specjalny „Rzeczpospolitej” oraz Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nr 218 (8424) z 17 września 2009 roku, ISSN 0208-9130, s. 11.

[S14-7] [7]
Zelwiany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 568.

[RA-8] [8]
Zelwiany, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 416–417, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).

[R-9] [9]
Cerkiew w Zelwianach na stronie Radzima.org. [dostęp 2017-10-15].

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Mosty (miasto)

Wikiwand in your browser!

Wikiwand in your browser!

Położenie

Historia

Zelwiany

Galeria

Przypisy

Linki zewnętrzne