Loading AI tools
polski dziennikarz i wydawca Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Dąbrowski (ur. 27 września 1878 w Mielcu[1], zm. 27 września 1958 w Miami) – polski dziennikarz, przedsiębiorca, założyciel wydawnictwa Ilustrowany Kuryer Codzienny, największy magnat prasowy w Polsce międzywojennej; poseł na Sejm Ustawodawczy oraz I, II i III kadencji.
.jpg) Marian Dąbrowski (przed 1932) | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 września 1878 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 września 1958 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
dziennikarz, przedsiębiorca |
| Odznaczenia | |
    | |
_commemorative_plaque,_1_Wielopole_street_street,_Kraków,_Poland.jpg)
Syn Franciszka i Apolonii[1]. W latach 1903–1907 studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, próbował pracować bez powodzenia jako nauczyciel, był najpierw profesorem gimnazjalnym, później sekretarzem redakcji „Ilustracji Polskiej”. W latach 1908–1910 był redaktorem „Głosu Narodu”[2]. W 1910 założył własne pismo – „Ilustrowany Kuryer Codzienny”. 18 grudnia 1910 ukazał się pierwszy numer nowej gazety, która osiągnęła nakład 180 tysięcy egzemplarzy. Dąbrowski w 1914 przejął „Nowiny”, a w 1918 przystąpił do budowy własnego koncernu prasowego poprzez rozbudowę istniejących i budowę nowych oddziałów terenowych. W sumie stworzył ich 11, m.in. w Łodzi, Lwowie, Katowicach, Zakopanem, Toruniu i Warszawie. W 1927 przejął „Nową Reformę” i przeprowadził swoje przedsiębiorstwo do Pałacu Prasy przy ulicy Wielopole 1. W 1932 wartość jego koncernu była szacowana na 1,5 miliona dolarów (ok. 13 mln 350 tys. złotych[3], równowartość 140 mln PLN na roku 2024[4]) zatrudniał 1400 pracowników, wydawał „Ilustrowany Kurier Codzienny” oraz 5 ilustrowanych tygodników w nakładzie 200 tysięcy egzemplarzy. Wśród tygodników był Światowid od 1924, Wróble na dachu od 1933, Tajny Detektyw (1931–1934), Na Szerokim Świecie (1928–1939).
W latach 1921–1935 Dąbrowski był posłem na Sejm II RP, początkowo z listy PSL „Piast”, potem z listy BBWR. Od 1926 zwolennik sanacji. Wiele lat był radnym miasta Krakowa. Fundował nagrody dla młodych malarzy i wspierał finansowo budowę nowego gmachu dla Muzeum Narodowego. W 1925 przed Pomnikiem Grunwaldzkim ufundował Pomnik Nieznanego Żołnierza. Był pomysłodawcą powstania Teatru Bagatela oraz podjęcia prac badawczych na Kopcu Krakusa.
21 lipca 1936 r. został odznaczony Wielkim Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Korony Italii przez ambasadora Włoch w Polsce, Pietra Arone di Valentino. Był to wyraz wdzięczności za stanowisko „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” w trakcie wojny w Abisynii (Marian Dąbrowski zdecydowanie opowiadał się za zniesieniem sankcji ekonomicznych wobec Włoch).
Był wieloletnim członkiem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, od 1927 zasiadał w jego władzach, w latach 1935–1939 będąc jego prezesem. Był także członkiem Towarzystwa Operowego i Towarzystwa Oratoryjnego. Propagował rozwój sportu: organizował od 1922 Bieg Okrężny o puchar IKC-a, wyścig kolarski na trasie Kraków–Katowice–Kraków, pomagał przy wyścigach motocyklowych i samochodowych. Za popularyzowanie walorów turystycznych Tatr w marcu 1931 zostało mu przyznane honorowe obywatelstwo Zakopanego[5].
Krótko przed wybuchem II wojny światowej wyjechał za granicę do Francji, wybuch wojny okazał się dla niego katastrofą zawodową i finansową. Szybko wyczerpały się zasoby oszczędności. Zapomniany, ubogi, bez jakichkolwiek środków do życia zmarł po 19 latach poniewierki w USA, w dzień swoich 80. urodzin. Po latach urna z jego prochami powróciła do Krakowa, został pochowany na cmentarzu Rakowickim.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
