Marian Bartosiński

Marian Leopold Marcin Bartosiński^[a] (ur. 13 maja 1908 w Wodzisławiu, zm. 29 października 1944) – porucznik broni pancernych Wojska Polskiego II RP, major broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Marian Bartosiński

ppor. 14 pp Marian Bartosiński
major broni pancernych
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1908 Wodzisław
Data i miejsce śmierci	29 października 1944 Ijpellar, przedmieścia Bredy
Przebieg służby
Lata służby	1930–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	14 pułk piechoty 4 Batalion Pancerny 92 Samodzielna Kompania Czołgów Rozpoznawczych 1 pułk pancerny
Stanowiska	młodszy oficer kompanii piechoty dowódca kompanii piechoty instruktor w kompanii szkolnej dowódca plutonu w kompanii czołgów dowódca szwadronu pancernego I zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa) (kampania 1944–1945)
Odznaczenia

3 maja 1934 - defilada 14 pp ulicami Włocławka z okazji święta. Poczet sztandarowy prowadzi ppor. Marian Bartosiński (pierwszy oficer od prawej).

Sztandar 14 pp na ulicach Włocławka (połowa lat 30. XX w.). Poczet prowadzi ppor. Marian Bartosiński (z prawej).

Życiorys

Urodził się w Wodzisławiu, w powiecie jędrzejowskim ówczesnej guberni kieleckiej, jako syn Mariana Kazimierza (ur. 24 maja 1887 r.) i Marii Anny Szczurek (ur. 5 listopada 1875 r.).

W latach 1930–1933 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie (10. Promocja im. gen. dyw. Kazimierza Fabrycego). Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 9 z 1933 roku) mianowany został na stopień podporucznika w korpusie oficerów piechoty, ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 roku i 13. lokatą^[1][2]. Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych (podpisanym w zastępstwie przez gen. dyw Kazimierza Fabrycego) wcielony został do 14 pułku piechoty^[3], stacjonującego we Włocławku. W pułku tym pełnił, między innymi, funkcje: młodszego oficera w 7 kompanii strzeleckiej w III batalionie^[4] oraz młodszego oficera w 5 kompanii strzeleckiej w II batalionie^[5]. Jako podporucznik 14 pułku piechoty zajmował na dzień 5 czerwca 1935 roku 11. lokatę w swoim starszeństwie (była to 130. lokata łączna wśród podporuczników korpusu piechoty)^[6].

Awansowany do stopnia porucznika został ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku oraz 107. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2]. Na dzień 21 września 1936 r. dowodził 4 kompanią w II batalionie 14 pp^[7]. W marcu 1938 roku przebywał na kursie (kurs w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych trwający od 3 listopada 1937 r. do 12 sierpnia 1938 r.), zajmując w tym czasie stanowisko dowódcy plutonu w 3 kompanii strzeleckiej 14 pułku piechoty^[8]. Następnie przeniesiony został do korpusu oficerów broni pancernych^[9].

Na dzień 23 marca 1939 r. pełnił funkcję instruktora w kompanii szkolnej 4 batalionu pancernego^[10], zajmując w tym czasie 8. lokatę wśród poruczników korpusu oficerów broni pancernych w swoim starszeństwie (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1936 r.)^[9]. 1 września 1939 r. piastował stanowisko dowódcy 1 plutonu w 92 samodzielnej kompanii czołgów rozpoznawczych^[11], która mobilizowana była przez 4 batalion pancerny i walczyła w ramach Armii „Łódź”^[b].

Uniknął niemieckiej niewoli^[c] i walczył w Polskich Siłach Zbrojnych. Na dzień 7 kwietnia 1944 r. w randze kapitana dowodził 2 szwadronem 1 pułku pancernego, następnie (12.08.1944 r.) objął stanowisko I zastępcy dowódcy tegoż pułku^[12]. W uznaniu wybitnych czynów bojowych i osobistego męstwa, wykazanych w pierwszym okresie walk 1 Dywizji Pancernej – na wschód od rzeki Dives, a w szczególności za boje pod Chambois w miesiącu sierpniu 1944 r. – Naczelny Wódz odznaczył kapitana Bartosińskiego Orderem Wojennym Virtuti Militari kl. 5 (zarządzenie L.dz. 1040/GNW/44 z dnia 25 sierpnia 1944 r., nadanie ogłoszono w Dzienniku Personalnym Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia 29 września 1944 r.). Rozkazem Naczelnego Wodza (L.dz. 2150/Tjn.Pers.44) z dniem 7 września 1944 r. został mianowany na stopień majora. W dalszym okresie swej służby nadal pełnił funkcję I zastępcy dowódcy 1 pułku pancernego, wchodzącego w skład 10 Brygady Kawalerii Pancernej w 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Poległ w dniu 29 października 1944 r. pod Ijpellar (dzielnica w gminie Breda). Początkowo pochowany na cmentarzu w Merksplas, obecnie spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Lommel (Belgia)^[12].

Rodzina

Marian Bartosiński żonaty był z Danutą Bred-Sznajder (ur. 6 marca 1915, zm. 5 października 2004), z którą miał syna Andrzeja. Związek małżeński zawarli w dniu 27 września 1937 roku.

Awanse

• podporucznik (15.8.1933)^[13]
• porucznik (1.1.1936)^[2]
• kapitan
• major (7.9.1944)^[12]

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari^[12][14]
• Krzyż Walecznych – dwukrotnie (drugi raz pośmiertnie)^[15]
• Military Cross (Krzyż Wojskowy) – odznaczenie brytyjskie (pośmiertnie)^[16] 
• Medal Wojska (pośmiertnie)^[16] 

Uwagi

1. Według niektórych dokumentów jego drugie imię brzmiało Leonard.
2. Według ustnych relacji pod koniec sierpnia 1939 r. kompania została wcielona do Oddziału Wydzielonego Nr 2 10 Dywizji Piechoty (dowodzonego przez płk. dypl. Jerzego Grobickiego). Jej szlak bojowy wiódł przez Wieruszów, Lututów (gdzie została włączona w skład 1 pułku kawalerii KOP), Sieradz, Łask, okolice Zgierza, Lublin, Chełm, Włodawę – do Ośrodka Zapasowego Broni Pancernych Nr 2 w Łucku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i stoczeniu kilku potyczek, kompania została w dniu 20 września 1939 r. rozwiązana przez jej dowódcę – kpt. Władysława Iwanowskiego.
3. Według ustnych przekazów po zakończeniu wrześniowych walk stworzył organizację konspiracyjną działającą w okolicach Brześcia nad Bugiem, której struktury weszły w skład Służby Zwycięstwu Polski. W okolicach marca 1940 r. został przerzucony do Francji.