Lutynia (powiat kłodzki)
wieś w województwie dolnośląskim, powiecie kłodzkim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lutynia (niem. Leuthen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lądek-Zdrój.
| wieś | |
.jpg) Studnia i kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
520-580[1] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) |
51[2] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-540[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0853151 |
Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°21′43″N 16°54′07″E[4] | |
Galeria: kościół
Położenie
Zasadnicza część miejscowość rozciąga się jest wzdłuż doliny potoku Luta, nieliczne domy położone są wzdłuż przebiegającej południowym zboczem Granicznej Drogi Królewskiej prowadzącej do Przełęczy lądeckiej i Travnej w Czechach, na wysokości około 520–580 m n.p.m.[1] Do Lutyni należy też dawna miejscowość Ułęże.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Historia
Pierwsze wzmianki o Lutyni pochodzą z 1346 roku, wieś miała wtedy nazwę Lutein i należała do państwa karpieńskiego[5]. Miejscowość rozwijała się szybko ponieważ była położona na szlaku handlowym[5]. Dwukrotnie (w XVI i na początku XIX wieku) rozpoczynano tutaj wydobycie rud ołowiu i srebra, lecz złoża okazały się zbyt małe do eksploatacji[5]. W czasie trwania wojny trzydziestoletniej mieszkańcy Lutyni brali udział w krwawo stłumionych buntach na tle religijnym[5]. W roku 1641 wieś została kupiona przez radcę cesarskiego Jana Zygmunta Hoffmana, ówczesnego właściciela uzdrowiska w Lądku[5]. Od 1736 roku należała do miasta, a jej rozwój zapewniali kuracjusze, którzy podczas spacerów zatrzymywali się w miejscowej gospodzie[5]. Przed 1786 rokiem miejscowość otrzymała kaplicę modlitewną, a w 1830 roku uruchomiono tu szkołę[6]. Lutynia mimo sprzyjających warunków w XIX wieku nie rozwinęła się, ale stała się obok swego przysiółku Ułęże wsią turystyczną, związaną z Lądkiem[6]. W 1908 roku zamieszkiwało Lutynię 248 osób, najwięcej w porównaniu z innymi latami[6]. W 1978 roku były tu 22 gospodarstwa rolne, w 1988 roku ich liczba spadła do 14[1]. Obecnie Lutynia to niewielka wieś rolnicza[1].
Budynek kopalni „Uni-Bazalt” 
.jpg)
Demografia
Jest to najmniejsza miejscowość gminy Lądek-Zdrój. Według Narodowego Spisu Powszechnego w marcu 2011 roku posiadała 51 mieszkańców[2].
Zabytki i atrakcje
- Kościół pw. św. Jana Nepomucena wzniesiony około 1784 r.[5]
- Ruiny kopalni ołowiu i srebra Nowy Filip
- Bazaltowe Słupy
- Czarne Urwisko
- Szwedzkie Szańce
- Studnia z 1906 roku, ulokowana w centrum wsi[5]
- Pensjonat Geo Vita z aleją drzew zasadzonych przez wybitnych naukowców związanych z gazownictwem (w tym dwóch laureatów nagrody Nobla), aktorów i sportowców
Kościół filialny św. Jana Nepomucena 
Wnętrze kościoła 
Wieś zimą
.jpg)
Ciekawostki
- W Lutyni kręcono sceny do polsko-czechosłowackiego filmu o Werwolfie Zagłada Poziomkowego Dworu
- W czasie okupacji, w jednej z nieistniejących już chałup mieściła się głęboko zakonspirowana placówka wywiadu Armii Krajowej. Zajmowała się ona zbieraniem wiadomości i przerzucaniem ludzi (głównie narodowości żydowskiej) na teren Czech. Placówkę prowadziło małżeństwo Józefa i Elżbiety Matejczyków – powstańców śląskich, którzy na te tereny przenieśli się jeszcze przed wojną[7].
- W Lutyni znajdowało się przejście małego ruchu granicznego i na szlaku turystycznym Lutynia – Travná, które funkcjonowało do 21 grudnia 2007 roku.
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
