Roślina o bardzo zróżnicowanej wysokości; w zależności od warunków siedliskowych może osiągać wysokość od 5 cm do 3 m. Cała roślina jest mączysto owłosiona lub naga[5].
Wzniesiona, czasami płożąca się, bruzdowana, w nasadzie ogonków liściowych często występuje purpurowa plama. Jest stosunkowo gruba i przeważnie pojedyncza, czasami rozgałęzia się[8].
O długości do 12 cm o kształcie[5] i barwie zmieniających się podczas rozwoju rośliny. Młode są podłużnie jajowate, z nierównie ząbkowanymi brzegami i niebieskosine z mączystym nalotem. Starsze mają kształt od owalnego do lancetowatego, są dłuższe jak szersze, długoogonkowe i bardzo zróżnicowane w kształcie. Najwyższe liście na pędzie są całobrzegie i lancetowate[7]. Charakterystyczne jest występowanie u niektórych młodych okazów purpurowoczerwonego zabarwienia wierzchołkowych liści w pobliżu ich nasady[5].
Jednonasienne drobne orzechy otoczone zmięśniałym okwiatem. Zawierają soczewkowate, spłaszczone nasiono o średnicy do 1,5 mm. Jest ono czarne, lśniące, gładkie, o ledwo widocznych promienistych żyłkach i drobnych wgłębieniach[5].
Kwiatostan
Owoce
Nasiona
Łodyga
Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do października, jest wiatropylna. Jedna roślina wytwarza około 3 tysiące nasion, ale czasami nawet 20 tysięcy. W glebie zachowują one zdolność kiełkowania przez 10–15 lat[7], a czasami nawet kilkaset lat[5]. Kiełkują w temperaturze 2–30°C, optymalna wynosi 15–20°C[7].
Gatunek azotolubny i roślina ruderalna, szczególnie często rosnąca na żyznych siedliskach antropogenicznych, zwłaszcza ruderalnych; na przydrożach, śmietniskach, rowach, nieużytkach, terenach kolejowych i poprzemysłowych. Występuje także na siedliskach półnaturalnych: nadrzeczne aluwia i żwirowiska[5]. Jest częstym chwastem w uprawach rolniczych; w burakach, kukurydzy, ziemniakach, roślinach strączkowych, rzepaku jarym, zbożach jarych[7].
Roślina trująca: pędy nadziemne i nasiona zawierają saponiny, kwas szczawiowy, alkaloidy (betacyna, betaksantyna) i kwas oleanolowy. Roślina rosnąca na przeazotowanych glebach łatwo kumuluje azotany. U ludzi, którzy spożyli komosę i przebywali na słońcu pojawiało się uczulenie słoneczne, objawiające się obrzękiem skóry i zmianą jej barwy, biegunką i silnym podnieceniem. Zwierzęta zwykle omijają komosę, jednak stwierdzono przypadki zatruć. U koni następowały drgawki, niemożność przełykania, zaburzenia koordynacji ruchów, spadek ciśnienia krwi i zapaść. U bydła i owiec zatrucie objawiało się brakiem koordynacji ruchów, krwawieniem z pyska, nozdrzy i odbytu[10].
Roślina uprawna
W Europie była uprawiana przez ludzi od prehistorycznych czasów aż do XVIII wieku. Obecnie jest lokalnie uprawiana w Azji.
W uprawach buraków może być wykorzystywana jako roślina pułapkowa dla mszyc, które bardzo chętnie składają na niej jaja.
Nasiona i młode liście są jadalne. Młode liście bywają stosowane zamiast szpinaku[8]. Mają dużo białka (16%), węglowodanów (49%), witaminy C, prowitaminy A. Starsze liście i nasiona są trujące. Łatwo jednak pozbawić je trujących składników – przed spożyciem muszą być gotowane, a wodę po gotowaniu odlewa się. Z nasion można przyrządzać mąkę i kasze. W Europie na tzw. przednówku, oraz w czasie braków żywności podczas I i II wojny światowej była zbierana i wykorzystywana do spożycia, jako warzywo. Podczas oblężenia Leningradu uratowała wielu ludzi przed szkorbutem i śmiercią głodową[8]. Była zbierana i zjadana przez liczne plemiona Indian amerykańskich. W Ameryce Południowej uprawiana jest spokrewniona z nią komosa ryżowa, będąca źródłem pożywnych nasion zbieranych na kaszę[11].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
Kadereit J. W.,Albach D. C.,Ehrendorfer F.,Galbany-Casals M.i inni.Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?.„Willdenowia”.46,s.39–91,2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105.
LucjanRutkowski:Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej.Warszawa:Wydawnictwo Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
WładysławMatuszkiewicz:Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski.Warszawa:Wydawnictwo Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce