Loading AI tools
Józef Wasowski (Józef Wasercug[1][2]; ur. 14 kwietnia 1885 w Płocku, zm. 21 października 1947 w Warszawie) – polski dziennikarz i wykładowca pochodzenia żydowskiego, w latach 1945–1947 poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm Ustawodawczy, przewodniczący Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w latach 1944–1945[3].
| Imię i nazwisko po urodzeniu |
Józef Wasercug |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
14 kwietnia 1885 |
| Data i miejsce śmierci |
21 października 1947 |
| Poseł do KRN i na Sejm Ustawodawczy | |
| Okres |
od 1945 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
  | |
Po ukończeniu gimnazjum realnego w Sosnowcu (1895–1902) wyjechał na studia do Paryża, gdzie kształcił się w Szkole Nauk Politycznych oraz Kolegium Nauk Społecznych (dyplom uzyskał w 1908). Początkowo pracował jako dziennikarz „Nowej Gazety” i „Niwy Polskiej”, założył też gazetę „Panteon”. W latach 1912–1915 stał na czele redakcji pisma „Izraelita. Pismo Polaków-Żydów”.
Po powrocie do Polski stale współpracował z „Nową Gazetą” oraz „Kurierem Polskim”. Był redaktorem naczelnym „Widnokręgu”. W 1914 został aresztowany przez władze carskie. Od 1917 do 1918 zatrudniony w Radzie Stanu, po odzyskaniu niepodległości był m.in. szefem wydziału prasowego w MSZ do 1923. W tym samym roku otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii[4].
Pod koniec 1918 roku wysłany do Lwowa wraz z dr. Leonem Chrzanowskim przez MSZ w celu zbadania pogromu na ludności żydowskiej dokonanego przez polskich żołnierzy i cywilów, jaki miał miejsce w dniach 22–24 listopada 1918 tuż po odbiciu miasta z rąk Ukraińców. Efektem ich pracy był raport z dnia 17 grudnia 1918[5].
W późniejszym czasie do 1932 był redaktorem naczelnym Polskiej Agencji Publicystycznej, która powstała z jego inicjatywy. Zakładał gazetę „Epoka”. Przez kilkanaście lat wykładał w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie, był członkiem zwyczajnym Towarzystwa WSD[6][7] i wicedyrektorem Szkoły. W 1933 zakładał Ligę Reformy Obyczajów.
Podczas II wojny światowej zatrudniony przez ordynata Jana Zamoyskiego jako urzędnik w należącym do ordynacji nadleśnictwie w Lipie[8]. Po 1944 pełnił obowiązki dyrektora departamentu w Ministerstwie Informacji i Propagandy. Był redaktorem naczelnym „Kuriera Codziennego”. Działał w Stronnictwie Demokratycznym, pełniąc funkcję wiceprezesa jego Rady Naczelnej. W 1945 został nominowany do Krajowej Rady Narodowej, dwa lata później uzyskał mandat posła do Sejmu Ustawodawczego. Był pierwszym w historii prezesem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Pełnił obowiązki wicedziekana Wydziału Dziennikarstwa Akademii Nauk Politycznych, stał również na czele Związku Zawodowego Dziennikarzy RP[9]. Był wiceprezesem zarządu Polskiego Instytutu Prasoznawczego.
Od 1923 był członkiem warszawskiej loży „Kopernik” (ps. „Widz”). Dwukrotnie żonaty, w pierwszym małżeństwie z Austriaczką[10], 25 lipca 1920 wziął ślub z Marią Strońską, aktorką kabaretową (Czarny Kot, Qui Pro Quo) i teatralną.
Zmarł po długiej chorobie w październiku 1947, został pochowany na Starych Powązkach[11] (kwatera 240-2-22)[12]. Postanowieniem prezydenta RP Bolesława Bieruta z 24 października 1947 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu wybitnych zasług położonych dla Demokracji Polskiej w dziedzinie publicystyki oraz pracy nad odbudową powojennego dziennikarstwa[13][14].
Ojciec Jerzego Wasowskiego, dziadek Grzegorza Wasowskiego.
Był w Częstochowie patronem ulicy (obecnie ulica gen. Janusza Gąsiorowskiego[15]), która została zmieniona na podstawie ustawy z 1 kwietnia 2016 o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki[16]. Patronuje ulicy w Gdańsku (dzielnica Wrzeszcz).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
