Loading AI tools
polski historyk i papirolog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Manteuffel[1], właśc. Jerzy Ryszard Juliusz Manteuffel-Szoege (ur. 18 lutego?/3 marca 1900 w Taunagach, zm. 14 stycznia 1954 w Warszawie[1]) – polski historyk, filolog klasyczny, papirolog.
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
18 lutego?/3 marca 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 stycznia 1954 |
| Profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: filologia klasyczna | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1925 |
| Habilitacja |
1929 |
| Profesura |
1936 |
| Polska Akademia Umiejętności | |
| Status |
członek korespondent |
| Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
| Odznaczenia | |
 | |
Pochodził z inflanckiej rodziny Manteuffel-Szoege. Urodził się w miejscowości Taunagi k. Dyneburga, w rodzinie Henryka Józefa Ignacego (1867–1918) i Marii Elżbiety z Zielińskich h. Ciołek (1872–1931)[2][3]. Uczył się w gimnazjum w Rydze, świadectwo dojrzałości otrzymał w 1918 w Piotrogrodzie[4]. W latach 1918–1920 służył jako ochotnik w Wojsku Polskim. Następnie studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Warszawskim. Jego mistrzami byli: Gustaw Przychocki i Tadeusz Zieliński. W 1925 obronił pracę doktorską, otrzymał stypendium naukowe, które umożliwiło mu kontynuowanie nauki na uniwersytecie w Berlinie i Paryżu. Dzięki wybitnym osiągnięciom otrzymał stypendium rządu francuskiego; studiował w Oksfordzie, a następnie w londyńskim British Museum.
Do kraju powrócił w 1929 i obronił wówczas pracę habilitacyjną, w tym czasie został docentem filologii klasycznej. Jego praca habilitacyjna ukazała się w formie książkowej, będąc pierwszą w Polsce dotyczącą papirologii. Autor zamieścił w niej teksty odczytanych pieśni i legend świątynnych. Jako wybitny naukowiec wykładał równolegle na kilku uczelniach; na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1930–1936 grekę, historię literatury i gramatyki historycznej języka greckiego, historię i kulturę starożytną, papirologię. Był inicjatorem powstania Zakładu Papirologii przy Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dzięki jego staraniom Uniwersytet Warszawski w 1932 zakupił zbiór czterdziestu dziewięciu papirusów i czterech ostrakonów, a dwa lata później kolekcję ostrakonów Gustawa Adolfa Deissmanna. Po odczytaniu treści papirusów i ostrakonów opublikował je w 1935 jako Papyri varsovienses.
Wraz z profesorem Kazimierzem Michałowskim brał udział w polsko-francuskich badaniach archeologicznych w Edfu (Górny Egipt). Jako wybitny naukowiec uczestniczył w światowych kongresach papirologicznych w Lejdzie (1931), Monachium (1933), Florencji (1935) i Oksfordzie (1937). W 1936 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego filologii klasycznej KUL. We wrześniu 1937 został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[5]. W 1937 „za zasługi na polu pracy naukowej” został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[6]. Otrzymał też tytuł profesora zwyczajnego UJ.
We wrześniu 1939 przebywał we Lwowie, mimo zajęcia miasta przez Związek Radziecki nadal wykładał na Uniwersytecie. Kiedy w 1941 uczelnię zamknięto, najpierw pracował w firmie budowlanej, a następnie z żoną Marią z Czekalskich (1903–1957) prowadził kawiarnię. Równocześnie wykładał na tajnych kompletach i pracował naukowo, był jednym z ratujących księgozbiór seminarium filologicznego. W 1944 Związek Radziecki reaktywował uczelnię Uniwersytet im. Iwana Franki i Jerzy Manteuffel powrócił do pracy w katedrze filologii klasycznej. Otrzymał stanowisko kierownicze, ale w 1945 razem z tysiącami rodaków w ramach akcji repatriacyjnej znalazł się we Wrocławiu.
Po krótkim pobycie, w tym samym roku przyjął zaproszenie do prowadzenia tworzonej Katedry Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego. Był współtwórcą i kierownikiem Zakładu Papirologii UW. W 1946 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego oraz został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. Był również członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, zainicjował prowadzenie badań papirologicznych w Polsce. W 1951 rozwinęła się trwająca od lat młodzieńczych choroba serca, która uniemożliwiła mu dalszą pracę naukową.
Zmarł 14 stycznia 1954 w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 67-3-28)[3].
Materiały archiwalne Jerzego Manteuffla znajdują się w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-16[7].
Jego uczniami byli Jerzy Łanowski i Anna Świderkówna.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
